Remkes wenst opvolger Minas voor de landbouw

De commissie Remkes, die het kabinet adviseert over de stikstofreductie, pleit voor de invoering van een Afrekenbare Stoffenbalans. Deze opvolger van Minas moet het mineralengebruik in de landbouw weer in balans brengen. Remkes eist dat de depositie van stikstof in 2030 met 50% moet zijn teruggebracht, via gebiedsgerichte doelen. 

Dit staat in het eindadvies dat de commissie Remkes maandag 8 juni heeft gepresenteerd. De Afrekenbare Stoffenbalans moet volgens voorzitter Johan Remkes een hulpmiddel worden voor agrarische ondernemers om lokaal vastgestelde normen te halen. Dit zijn normen die zijn gekoppeld aan het gebied en de daarin eventueel aanwezige natuurgebieden. Boeren worden geacht deze normen te halen "met financiële prikkels en sancties", aldus Remkes. 

De commissie pleit er nadrukkelijk voor dat de Afrekenbare Stoffenbalans niet bovenop het huidige pakket aan mestadministratie komt, maar deze juist vervangt. "De administratieve last gaat hierdoor voor de boeren fors naar beneden. Dit bevordert en beloond de transitie naar emissiearme landbouw."

Het moet en kan anders
Dat de landbouw moet veranderen, is voor Remkes duidelijk. "De landbouw moet echt de transitie maken naar emissiearme landbouw. Activiteiten in een deel van de landbouwsector trekken een te zware wissel op de natuur en de leefomgeving. Het moet anders en het kan anders. Met consistent beleid, voldoende financiële middelen en de juiste verdienmodellen." Hij houdt daarbij nadrukkelijk ook voor voldoende financiële compensatie voor de boeren. "Boeren kunnen niet groen zijn, als ze rood staan." 

Remkes deed daarbij een oproep de innovatiekracht en het aanpassingsvermogen van de agrarische sector. Daarbij had hij opvallend genoeg positieve woorden voor het plan die het Landbouw Collectief afgelopen najaar heeft gepresenteerd, maar door landbouwminister Carola Schouten niet is omarmd. "De Nederlandse landbouw heeft zeer gevarieerde bedrijfstakken met vaak een mondiale positie. De sector heeft zelf al goede voorstellen gedaan. Voorstellen die tot 2030 ook een stikstofreductie van 50% beogen. Onderzoek en praktijkexperimenten van koplopers en vernieuwers laten zien dat veel reductie mogelijk is. Boeren moet hun ondernemen aanpassen aan de omgeving."

Uitkoop helpt niet
Wat ook opviel was dat Remkes het kabinet oproep uitermate terughoudend te zijn met het uitkopen van agrarische bedrijven om de stikstofdoelen te halen. "Uitkoop op vrijwillige basis draagt niet bij aan de transitie naar emissiearme landbouw." 

Remkes legt de nadruk in het beperken van de stikstofemmissie op een gebiedsgerichte aanpak. Het kabinet moet de reductiedoelstelling van 50% in 10 jaar vertalen naar opgaven per provincie, afhankelijk van wat per provincie in de Natura2000-gebieden nodig is. Elke provincie vertaalt deze opgave weer naar gebiedsgerichte doelen. "In sommige provincies zal meer nodig zijn en in andere minder." Met andere woorden: dit kan inhouden dat boeren in natuurrijke provincies met een verdere aanscherping van het stikstofregime te maken krijgen dan in provincies met minder Natura2000-gebieden.

Geen streven maar verplichting
Ook oppert de commissie om het meetnet van stikstof verder te intensiveren, zodat ammoniakconcentraties in het landelijk gebied zo worden gemeten dat zij kunnen worden herleid naar specifieke emissiebronnen. "En er sprake is van transparantie", staat in een verklaring van de commissie. Remkes kraakt de vrijblijvendheid waarmee het kabinet nu om lijkt te gaan met de stikstofreductie. "De uitvoering van de natuurherstelmaatregelen en de emissiereductie van 50% in 2030 moeten worden gezien als een resultaatverplichting en niet als een streven."

Hoewel Remkes voor de landbouw de grootste opdracht ziet weggelegd in de ammoniakdiscussie, ontkomen wat hem betreft ook de grote uitstoters van stikstofoxiden niet aan harde maatregelen en doelen. Ook de emissie van stikstofoxiden moet volgens de commissie met 50% omlaag in 10 jaar tijd. Voor zogeheten piekbelasters, zoals de industrie, vervoersknooppunten en zee- en luchthavens kunnen naast de generieke aanpak ook gebiedsspecifieke maatregelen worden getroffen.

Eric de Lijster

Eric is lid van de redactie van Boerenbusiness. Als telg uit een akkerbouwfamilie stroomt het boerenbloed bij Eric door de aderen. Hij beschouwt zich als een generalist, maar wel met een voorliefde voor economie, trends, markten en marketing.

e.delijster@boerenbusiness.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.