Grond is te financieren, maar cash is king

De wereld is na de kredietcrisis sterk veranderd en dat heeft impact op het gedrag van mensen zoals u en ik. Het vertrouwen is weg en iedereen is kritischer gaan kijken naar uitgaven en financiële risico’s. Er wordt gezegd dat grond moeilijker te financieren is, omdat banken kritischer zijn geworden. Ik denk dat banken om verschillende redenen hun werkwijze hebben moeten aanscherpen, vooral omdat zij als geen ander met de effecten van de kredietcrisis te maken hebben. 

Banken kopen hun geld in bij geldverschaffers als pensioenfondsen, spaarders en andere banken. Die vragen een toeslag (vergoeding) voor het risico dat zij lopen door het geld uit te lenen. Deze toeslag is veel hoger dan voor de kredietcrisis en varieert per bank. Een solide bank als Rabobank betaalt minder. Omdat de Europese Centrale Bank (ECB) de basisrente heeft verlaagd en laag houdt, is de totale hoogte van de rente die je als ondernemer betaalt nog relatief laag.

Op internationaal niveau hebben de banken nieuwe kapitaaleisen afgesproken (Basel III). Zij hebben afgesproken dat de banken in 2019 meer eigen vermogen op de balans moeten hebben staan. De reden voor de internationale eis is legitiem: de banken willen voorkomen dat er in de toekomst weer banken omvallen door een liquiditeitstekort. Hierdoor blijven mensen meer vertrouwen in de economie houden en daar is de economie bij gebaat. 

Op nationaal niveau hebben we te maken met het nationaliseren van de ABN Amro en de overheidssteun die ING heeft ontvangen. De mededingingsautoriteit in Brussel bepaalde dat deze banken daarom niet mogen concurreren op bepaalde markten. Maar dit geldt niet voor de zakelijke markt. ABN Amro en ING kunnen zich dus vrij op de agrarische markt bewegen. Alle grote banken verwachten een meer pro-actieve houding van de ondernemer als hij geld wil lenen. Hij moet zelf met een goed plan komen en/of goede cijfers laten zien. Daar is hij immers ondernemer voor.
 
De Deutsche Bank heeft hele andere zorgen. Volgens de financiële pers heeft zij de activa ten onrechte 9 miljard (!) euro hoger opgenomen in de boeken dan in werkelijkheid het geval is. Als de Deutsche Bank dit niet had gedaan, dan had zij ook overheidssteun nodig gehad en had zij nooit een deel van ABN Amro mogen kopen. Vervolgens blijkt dat de Deutsche Bank diverse hypotheek portefeuilles ten onrechte verkocht heeft als ‘veilige hypotheken’ die uiteindelijk rommel hypotheken blijken te zijn.

Daarom hebben partijen als ABP en diverse Duitse Landesbanken rechtszaken tegen de Deutsche Bank aangespannen om een schadevergoeding te krijgen. Daarnaast zijn er nog enkele omissies. Kort gezegd, het ziet er naar uit dat er flinke schadevergoedingen moeten worden uitgekeerd en er moet een hogere toeslag worden betaald om geld in te kopen. Prompt zegt de Deutsche Bank nu tegen de Nederlandse agrarische ondernemers dat de kosten zijn toegenomen en dat daarom de toeslagen op leningen omhoog moeten. Het ziet er dus naar uit dat wij (een deel van) de rekening moeten betalen.

De gehele financiële markt heeft een andere mindset dan voor de crisis, het woord risico wordt nu met hoofdletters geschreven. Ook in de agrarische sector worden de risico’s groter omdat er bijvoorbeeld in de varkenshouderij en pluimveehouderij matig wordt gedraaid. En des te hoger het risico, des te kritischer gekeken wordt naar wat de toegevoegde waarde is van een nieuwe financiering. Dat is logisch. Ondanks de soms hogere risico’s heeft de agrarische sector nog altijd een goede naam vanwege de vaak goede solvabiliteit (waarde van grond) en de goede betalingsmoraal.

Grond is te financieren, de ondernemer moet zelf een plan maken waarin hij uiteen zet wat het rendement is, wat het onderpand is en vooral of er voldoende cash wordt gegenereerd om de bank terug te betalen. Zo zie je maar, ‘cash is king’. Vooral in tijden dat de economie slecht draait.

Alfred Jansen
Directeur en rentmeester De Mediaan

Alfred Jansen

Alfred Jansen is bestuurder veiligheid en pacht bij LTO Nederland, rentmeester en hij heeft een boerderij met kalveren en akkerbouw. In zijn opinies schetst hij de ontwikkelingen in de markt van agrarisch onroerend en dierrechten.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.