Het blijft koffiedik kijken met inflatie

De inflatie blijft voorlopig de gemoederen nog wel even bezighouden. In ons land publiceerde het CBS de eigen inflatiecijfers voor april. De inflatie bedroeg 9,6%, iets lager dan de 9,7% in maart. Het inflatiecijfer werd wat gedrukt door de accijnsverlaging op benzine en diesel per 1 april. Helaas begint de inflatie zich ook in ons land nu te verbreden.

De kerninflatie, dat wil zeggen exclusief voedsel, energie, alcohol en tabak versnelde juist: van 2,6% in maart tot 3,5% in april. Vooral de laatste drie maanden gaat het hard met die kerninflatie. In die drie maanden alleen al stegen de prijzen exclusief voedsel, energie, alcohol en tabak met 2,7%, ofwel 11,1% als zo'n prijsstijging twaalf maanden zou aanhouden (geannualiseerd).

De details van dat inflatierapport roepen bij mij nogal wat vragen op. Neem de categorie 'glas, servies en huishoudelijke artikelen'. Die prijzen waren in april 9,8% hoger dan een jaar geleden. Zijn de productie- en transportkosten voor deze goederen echt zoveel gestegen om zulke prijsstijgingen te rechtvaardigen?

Amerikaanse inflatie daalt iets, maar verbreedt zich verder
De Amerikaanse inflatie is in april eveneens iets teruggevallen: van 8,5% in maart tot 8,3% in april. De kerninflatie is in de VS aanmerkelijk hoger dan bij ons, al viel die in april wel iets terug ten opzichte van maart: 6,2% tegen 6,5%. De details van het Amerikaanse inflatierapport laten mooi zien wat er in de economie gebeurt. Het volgende plaatje laat de prijsontwikkeling zien van gebruikte auto's, vliegtickets en de kosten van overnachtingen in hotel en B&B's. De fenomenale prijsstijging van gebruikte auto's lijkt voorbij. Vliegtickets worden daarentegen heel snel duurder nu men weer wil vliegen. Hotel en B&B's waren in de pandemie goedkoper geworden, maar dat is compleet veranderd. Sinds het dieptepunt in februari 2021 zijn de prijzen met ruim 32% gestegen.

Bij de Fed is inmiddels lichte paniek uitgebroken en ze lijken vastberaden om de inflatie onder controle te brengen door de officiële rente snel te verhogen. Een prima plan, lijkt me. Volgens mij zal de inflatie desondanks niet snel in de buurt van de doelstelling van 2% komen. Niet alleen is het gat nog groot, ook de huizenmarkt staat een snelle teruggang richting 2% in de weg. Huren en aan huiseigenaren toegerekend huren maken meer dan 30% van de Amerikaanse inflatiemand uit. Beide vormen van huur volgen de huizenprijzen met een behoorlijke vertraging. Het volgende plaatje laat zien dat de stijging van de huren de komende tijd nog wel eens verder kan versnellen dan de 4,8% in april.

De rentestijging is inmiddels opmerkelijk fors
Overigens geeft de Amerikaanse huizenmarkt nog geen krimp ondanks de forse stijging van de hypotheekrente in de laatste maanden. Het volgende plaatje laat de verandering zien van de dertig jaar rentevaste hypotheektarieven over een periode van vijf maanden. Zo sterk de tarieven de laatste maanden zijn opgelopen, is ongekend gedurende de laatste twintig jaar. In het verleden is gebleken dat de Amerikaanse huizenmarkt zeer rentegevoelig is. Het kan daarom mijns inziens niet lang meer duren voordat die markt een klap krijgt.

De vooruitzichten voor de economische groei blijven heel onzeker. De ZEW-index voor Duitsland die het vertrouwen meet dat economen en analisten in de nabije economische toekomst van dat land hebben, is in mei iets verbeterd, maar blijft op een laag niveau. De taxatie van de huidige stand van zaken zette daarentegen de daling van de afgelopen maanden voort.

Vergeet de Chinese lockdown niet
China is gedeeltelijk in lockdown en dat begint in de economische statistieken tot uiting te komen. Productie en transport worden geraakt. In april lag de waarde van de export nog maar 3,8% hoger dan een jaar eerder. In maart was dat nog 14,7%. Het kan niet anders dan dat wij dit spoedig zullen merken in de vorm van minder leveranties van goederen uit China. Dat zal de productie bij ons niet vooruithelpen. Dat veel Chinezen noodgedwongen thuis zitten, heeft ook zijn weerslag op de bestedingen. Zo waren de Chinese autoverkopen in april ruim 47% lager dan een jaar geleden.

In Europa duurt de oorlog voort. Ook dat heeft zijn weerslag op de economie, zowel bij ons als in Rusland. In denk dat de Russische centrale bank de situatie zo goed mogelijk probeert op te vangen, maar dat ze een forse economische terugval niet kan vermijden. In Rusland waren de autoverkopen in april ruim 78% lager dan een jaar eerder.

Moeilijk optimistisch te zijn
Ik vind het moeilijk om optimistisch te zijn over de economische vooruitzichten. De inflatie zal de komende tijd misschien iets dalen, maar niet heel sterk. Centrale banken zullen het monetaire beleid verder verkrappen wat mogelijk een rem zal zetten op de bedrijvigheid. De oorlog leidt tot onzekerheid en hogere energieprijzen, wat de bedrijvigheid ook belemmert. Ten slotte spelen de Chinese lockdowns de wereldeconomie ook parten.

Als ik toch iets optimistisch zoek, dan is het dat de onzekerheid rond de inflatie zo hoog is dat het inflatietempo op een zeker moment ook zomaar stevig zou kunnen dalen. Maar per saldo moet je zeggen dat het allemaal koffiedik kijken blijft.

Han de Jong

Han de Jong is voormalig hoofdeconoom bij ABN Amro en nu onder andere huiseconoom bij BNR Nieuwsradio. Zijn commentaren zijn ook te vinden op Crystalcleareconomics.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.