Er gloort hoop voor de Nederlandse conjunctuur

Volgens het CBS bedroeg de inflatie in november 1,6%. Dat was hoger dan de -0,4% van oktober, maar toch viel het cijfer mee en ik blijf erbij dat de inflatie feitelijk is gedaald. Zoals bekend vergelijkt het CBS de cijfers van hun gecorrigeerde prijsindexreeks met die van de oude reeks een jaar geleden. De correctie was nodig omdat het CBS vorig jaar overschatte hoe de energieprijzen voor huishoudens zich ontwikkelden.

Als je de meer correcte benadering volgt en voor beide jaren de nieuwe reeks gebruikt, blijkt de inflatie gedaald van 5,3% in oktober tot 2,4% in november. Dat was lager dan ik had verwacht. Het is natuurlijk toeval, maar ook de inflatie in de eurozone is volgens Eurostat in november uitgekomen op 2,4%, tegen 2,9% in oktober. En ook het eurozone-cijfer was beter dan verwacht.

Daarmee lijkt de inflatie bij ons en in de eurozone dicht in de buurt van de ECB-doelstelling te komen. We moeten echter niet te vroeg juichen want zonder energie was onze inflatie volgens het CBS 4,1%. Voor de eurozone staat daar een cijfer van 4,3%, tegen 4,9% in oktober. De kerninflatie in de eurozone, dat wil zeggen exclusief energie, voedsel, tabak en alcohol daalde van 4,2% in oktober naar 3,6% in november.

Goed nieuws is verder dat de paar componenten waarvoor het CBS cijfers publiceerde allemaal een afname van de inflatie tonen. Voedsel was in november 7,3% duurder dan een jaar eerder, tegen 8,7% in oktober. De prijzen van diensten lagen 4,0% hoger dan in november vorig jaar terwijl dat in oktober nog 4,7% was.

De lagere inflatie is goed nieuws voor de koopkracht want nu ligt de loonstijging duidelijk boven de inflatie. Vorige week bleek het consumentenvertrouwen in november plots meer gestegen dan verwacht en het CBS rapporteerde deze week dat de detailhandelsomzetten in oktober in volume min of meer gelijk waren aan die van een jaar eerder. De afgelopen maanden zat dat nog stevig in de min.

Aan de stijging van de lonen zit ook wel een keerzijde. Als de mate waarin de loonstijging de inflatie overtreft hoger is dan de productiviteitsstijging, dan zou die loonstijging het inflatieproces een nieuwe impuls kunnen geven. Bedrijven zullen die kostenstijging immers proberen door te berekenen aan afnemers.

'Economic Sentiment' eurozone verbetert
De positieve ontwikkelingen in onze economie zien we ook elders. Dat mondde deze maand uit in een lichte verbetering van de 'Economic Sentiment'-index voor de eurozone, die de Europese Commissie samenstelt. Die index is een optelsom van ondernemers- en consumentenvertrouwen. De volgende grafiek laat zien dat het sentiment uitbodemt. Ook relevant is te constateren dat het niveau weliswaar nog onder het langjarige gemiddelde ligt, maar ruim boven de dieptepunten in de recessies van 2008/09, 2011/12 en 2020.

Het is niet alsof er geen vuiltje meer aan de lucht is. Zo is de Franse economie onverwacht gekrompen in het derde kwartaal. Ook zijn de monetaire ontwikkelingen in de eurozone bepaald niet positief. De uitstaande bancaire kredietverlening krimpt, vooral die aan bedrijven. Er wordt dus meer afgelost op bestaande leningen dan er nieuwe worden afgesloten. Bij een groeiende economie past een groeiend kredietvolume, al is de relatie bepaald niet één op één.

Ook de novembercijfers over het ondernemersvertrouwen in China vielen tegen. Volgens het Chinese CBS daalde zowel het vertrouwen van ondernemers in de industrie als in de dienstensector. Is allemaal niet heel dramatisch, maar toch wel teleurstellend.

Afsluitend
De daling van de inflatie in ons land zet door, ook al rapporteert het CBS een stijging in november. De loonstijging overtreft inmiddels de inflatie waardoor de koopkracht toeneemt en dat leidt tot een verbetering van vertrouwen onder consumenten en stimuleert de bestedingen. Die stukjes van de economische puzzel passen keurig in elkaar. Dat biedt hoop dat de economische groei de komende kwartalen wat zal aantrekken. Zeker is dat allerminst. Er zijn genoeg risico's die roet in het eten kunnen gooien. Hogere energieprijzen zouden een nieuwe wissel op de conjunctuur kunnen trekken. En nu de loonstijging boven de inflatie ligt, zou die ook zomaar tot een nieuwe opleving van de inflatie kunnen leiden. Verder kan de wereldhandel altijd tegenvallen en kunnen geopolitieke spanningen een rem op de mondiale bedrijvigheid zetten. Maar: so far, so good.

Han de Jong

Han de Jong is voormalig hoofdeconoom bij ABN Amro en nu onder andere huiseconoom bij BNR Nieuwsradio. Zijn commentaren zijn ook te vinden op Crystalcleareconomics.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.