Crash Turkse lira symbool van falend beleid

De valutawereld heeft een hekel aan onzekerheid. Toch is de onvoorspelbare ruzie tussen de Turkse president Recep Tayyip ErdoÄŸan en zijn Franse collega Emmanuel Macron niet de reden voor de liracrash. Zolang Turkije vasthoudt aan de economische koers, is de munt reddeloos verloren.

De Turkse lira is dit jaar met ruim 30% gedaald ten opzichte van de euro. De munt kwam in het voorjaar al onder druk te staan, toen de wereldeconomie begon te haperen en de toerisme-industrie het heel zwaar kreeg als gevolg van de Covid-19-pandemie. De afgelopen maanden is de koersdaling echter omgeslagen in een vrije val.

Veel partijen ruilen de munt om voor andere valuta's door de dreiging van Amerikaanse handelssancties. Die lijken onvermijdelijk als Turkije het eerder aangeschafte luchtverdedigingssysteem S400 daadwerkelijk in gebruik neemt. Dat ligt heel gevoelig, aangezien Turkije lid is van de NAVO en het systeem geleverd werd door Rusland.

Opnieuw ruzie
Het is niet de eerste keer dat het land de Verenigde Staten tegen zich in het harnas jaagt. Net iets meer dan twee jaar geleden laaide een ruzie over de gevangenschap van de Amerikaanse dominee Andrew Brunson heel hoog op. Ook toen was de lira het kind van de rekening. De munt verloor binnen enkele weken een kwart van zijn waarde. Na de vrijlating van Brunson liep de spanning terug en kon de lira zich wat herstellen.

Inmiddels is de munt een stuk minder waard dan in oktober 2018. Indertijd kreeg je nog 13 eurocent voor een lira, terwijl dat nu nog maar 10 eurocent is. Zelfs als de Russische wapenrel met de Verenigde Staten wordt gesust en de verhoudingen met Macron zijn bijgelegd, gaat de valutadaling zich de komende jaren onherroepelijk doorzetten.

Dweilen met de kraan open
Het monetaire beleid is de belangrijkste reden waarom de lira bij elke crisis een nieuwe bodem bereikt. Onder druk van ErdoÄŸan kiest de Turkse Centrale Bank ervoor om de rente zo laag mogelijk te houden. Dat is op papier gunstig voor de economische groei. Maar het zou veel beter zijn als de focus werd verlegd naar het intomen van de inflatie.

Die ligt de afgelopen maanden bijna continu boven de 11%. Dat is meer dan de huidige rentestand, die in september werd opgeschroefd tot 10,25%. Wie zijn geld in lira aanhoudt, merkt al snel dat de koopkracht van zijn vermogen wordt uitgehold. Zolang daar geen verandering in komt, zijn Turkse steunaankopen om de lira overeind te houden niets meer dan dweilen met de kraan open.

Aftellen tot 19 november
Op 19 november komt er een nieuwe kans om daar verandering in te brengen. Dan neemt de Turkse Centrale Bank een rentebesluit. Economen houden rekening met een verhoging van de rente tot 12%. Dan krijgt de lira in ieder geval even wat ademruimte. Dat is echter geen trendbreuk met de glijvlucht van de afgelopen jaren.

Die komt pas op het moment dat ErdoÄŸan de Centrale Bank een eigen koers laat varen, of als zijn termijn in 2023 afloopt. Hoewel het meest waarschijnlijke scenario is dat een echte valutacrisis ook deze keer wordt afgewend, ligt het voor de hand dat de munt vroeg of laat opnieuw onder druk komt te staan. Maar dat is niets nieuws voor een munt die in het afgelopen decennium al 80% van zijn waarde heeft verloren.

Joost Derks

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.