De Europese Centrale Bank vreest de euro

De financiële markten zijn in afwachting van de vergadering van de Europese Centrale Bank (ECB) op donderdag 26 oktober. Tijdens deze vergadering komt de ECB met een vervolg van het opkoopprogramma (QE) dat eind december afloopt. De ECB gaat door uit vrees dat het stopzetten zware negatieve consequenties kan hebben voor de euro.

De ECB koopt elke handelsdag voor bijna €3 miljard aan (staats)obligaties en andere activa om de Europese economie steun in de rug te geven. Hoewel de economische groei in veel landen duidelijk aantrekt, is de bank niet van plan om te stoppen met dit programma. In de aanloop naar de vergadering werd al bekend dat de aankopen tot september of zelfs december volgend jaar worden doorgezet.

Toch houdt de financiële wereld de adem in. Alles wijst erop dat de ECB de omvang van de steunmaatregelen gaat terugschroeven. De grote vraag is: met hoeveel. De meeste economen voorspellen dat het huidige bedrag van €60 miljard per maand wordt teruggeschroefd naar €20 à €30 miljard.

Europese economie op eigen benen
De eurozone stevent dit jaar af op een economische groei van ruim 2%. Dat is een beter dan het gemiddelde van 0,1%. Dat gemiddelde is van de jaren waarin er nog geen opkoopprogramma was. Het heeft er alle schijn van dat de Europese economie straks weer op eigen benen kan staan. De belangrijkste reden waarom de ECB de aankopen toch doorzet, is het signaal dat uitgaat van de aankondiging dat het stimuleringsprogramma op zijn eind loopt.

De volgende stap in de normalisering van het beleid is een verhoging van de rente. Een stijgende rente zal de waarde van de euro een duw in de rug geven. En daar zit de ECB niet op te wachten. Een duurdere munt zet een rem op de exportsector en dat vormt een bedreiging voor het mooie economisch herstel dat zich nu aftekent.

Vertragingstactiek
Begin september kreeg de bank al een voorproefje van wat er kan gebeuren als het opkoopprogramma wordt stilgezet. Toentertijd kondigde de ECB aan dat het bij de volgende vergadering de plannen zou ontvouwen. Meteen na deze mededeling schoot de euro omhoog tot het hoogste niveau, ten opzichte van de dollar, in meer dan 2 jaar.

De strategie van de ECB is erop gericht om de markt ervan te overtuigen dat een renteverhoging niet voor 2019 aan de orde komt. In de Verenigde Staten is de Federal Reserve ondertussen minder terughoudend met het opschroeven van de rente. Het meest waarschijnlijke scenario is dat de Amerikaanse rente eind volgend jaar op 2% staat. Het toenemende renteverschil met de euro maakt het aantrekkelijker voor partijen om hun vermogen in dollars aan te houden.

Stroomversnelling
Door het vooruitzicht dat een Europese renteverhoging langer op zich laat wachten, is de Amerikaanse munt (na een daling van 13% in de eerste 8 maanden van 2017) sinds half december met 2% gestegen. Die opmars kan in een stroomversnelling komen wanneer de ECB zich donderdag op de vlakte houdt over bijstellingen aan de omvang en looptijd van het opkoopprogramma.

Aan de andere kant zal elke zinspeling op een einde van de stimuleringsmaatregelen, of een groter dan verwachte verlaging van het maandelijkse bedrag, er toe leiden dat de euro de recente daling weer ongedaan maakt. Als grote verrassingen uitblijven, dobbert de wisselkoers waarschijnlijk zijwaarts door tot 1 november. Dan is de Federal Reserve namelijk weer aan zet.

Laurens Maartens

Laurens Maartens is valuta-expert bij de Nederlandsche Betaal- en Wisselmaatschappij (NBWM). Maartens analyseert de actuele valuta-ontwikkelingen en verzorgt tevens lezingen en trainingen op het gebied van valutamanagement.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.