Kan fosfaatreductieplan überhaupt worden geborgd?

Om de bezwaren van de Europese Commissie tegen de invoering van het stelsel van fosfaatrechten weg  te nemen, is een maatregelenpakket tot stand gebracht om de fosfaatproductie buitenwettelijk te verminderen tot het niveau dat de Derogatierichtlijn toestaat. Dat maatregelenpakket heb ik beschreven in mijn blog: Fosfaatrechten hink-stap-sprong.

Vanaf 2018 is wettelijke borging mogelijk. Het fosfaatreductiepakket bestaat uit 3 sporen. Het voerspoor, reductie van de veestapel en het fosfaatreductieplan van de zuivelondernemingen. Staatssecretaris Van Dam heeft in zijn brief van 18 november 2016 aan de Tweede Kamer de contouren van dit pakket geschetst. Dit maatregelenpakket komt voort uit afspraken die binnen de sector tot stand zijn gekomen. Om te bereiken dat de noodzakelijke fosfaatreductie daadwerkelijk wordt gerealiseerd, zal uitvoering moeten worden gegeven aan de tot stand gekomen afspraken. Hoe wordt dit geborgd?

Het voerspoor
Via het voerspoor wordt een fosfaatreductie van 1,7 miljoen kilo beoogd. De veevoerindustrie heeft deze maatregel al per 1 januari 2017 ingevoerd. Via monitoring en maandelijkse rapportage wordt het bruto fosforgehalte in het melkmengvoer gevolgd. De veevoerindustrie stuurt dus zelf.

Reductie veestapel
Om een reductie van de melkveestapel te bewerkstelligen werkt staatssecretaris Van Dam een plan uit, waarvan de hoofdlijnen later deze maand bekend zullen worden. Met deze maatregel wordt een fosfaatreductie van 2,5 miljoen kg beoogd. Of de regeling voldoende aantrekkelijk is om melkveehouders vrijwillig tot afbouw van hun veestapel te bewegen zal moeten worden afgewacht.

Fosfaatreductieplan ZuivelNL
ZuivelNL beoogt met het door haar op 14 december 2016 gepubliceerde plan (reductie via een melkgeldregeling of afvoer van GVE's: grootvee-eenheden) een fosfaatreductie van 4 miljoen kg te bewerkstelligen. Daarmee is dit onderdeel van het maatregelenpakket cruciaal om het beoogde doel te bereiken. Maar juist voor dit onderdeel van het maatregelenpakket is de medewerking van alle betrokken marktpartijen vereist. Op vrijwillige basis zal die medewerking niet van iedereen worden verkregen.

Algemeen verbindend verklaren
Aanvankelijk had staatssecretaris Van Dam het idee de uitvoering van het fosfaatreductieplan via publieke borging en algemeen verbindend verklaring van het plan veilig te stellen. Omdat daarvoor een notificatieprocedure op grond van de integrale gemeenschappelijke marktordening (IGMO) moet worden doorlopen, oordeelde de staatssecretaris het risico te hoog dat de doorlooptijd te lang zou zijn. Van Dam ziet daarom af van deze wijze van borging.

Landbouwwet?
Van Dam ziet nu in de Landbouwwet een mogelijkheid om via een ministeriële regeling het fosfaatreductieplan van ZuivelNL op te nemen in een algemeen verbindend voorschrift. Dit idee oppert staatssecretaris Van Dam in een brief aan de Tweede Kamer van 30 december 2016. De ministeriële regeling wordt nu uitgewerkt en zou uiterlijk in februari 2017 gepubliceerd moeten worden om per 1 maart in werking te kunnen treden.

Op grond van welke artikelen uit de Landbouwwet staatssecretaris Van Dam meent het fosfaatreductieplan in een ministeriële regeling te kunnen opnemen, licht hij niet toe. De staatssecretaris bedient zich van vage bewoordingen en volstaat met een verwijzing naar de Landbouwwet en niet meer dan dat. Of deze optie reëel is en juridisch houdbaar, zal dus pas beoordeeld kunnen worden als de ministeriële regeling wordt gepresenteerd. Maar vraagtekens zijn er nu al.

Later deze maand presenteert staatssecretaris Van Dam de hoofdlijnen van de regeling tot vrijwillige reductie van de melkveestapel en mogelijk komt er ook al zicht op de ministeriële regeling op grond van de Landbouwwet. Zodra er nieuws is, volgt een nieuwe blog.

Peter Goumans

Peter Goumans is advocaat bij Hekkelman. Hij focust zich op de agrarische sector en volgt de ontwikkelingen in deze sector op de voet. In zijn blogs gaat hij in op juridische vraagstukken in de agrarische sector.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.