Ruben Timman

Achtergrond Stikstofstemming

Kamer vijlt randjes bij en gedoe over convenant

27 Juni 2025 - Klaas van der Horst

Tot het zomerreces van de Tweede Kamer is het nog een week te gaan, maar in de afgelopen week lijken de laatste grotere landbouwonderwerpen wel aan de orde te zijn geweest. Er waren stemmingen over een reeks moties over het stikstof- en natuurbeleid en sectororganisaties tekenden met Femke minister Wiersma een convenant Dierwaardige veehouderij.

Via een aantal aangenomen moties, met name die van SGP'er André Flach, werd geprobeerd een aantal scherpe kantjes van eerder aangenomen beleid af te vijlen en boeren iets meer zekerheid te geven. Zo wordt gevraagd om het aantal NV-gebieden te beperken, veehouders toch iets meer zekerheid te bieden waar het gaat om de rekenkundige ondergrens en toch weer een nieuwe derogatie aan te vragen, die zowel de natuur als boeren kansen biedt. Caroline van der Plas kreeg een Kamermeerderheid achter haar voorstel om grootschaliger aan de slag te kunnen met aangezuurde mest (die minder emissies veroorzaakt). Tot slot was er ook nog een motie van CU-Tweede Kamerlid Pieter Grinwis om boeren steviger aan te zetten tot reductie van de ammoniakuitstoot, desnoods met dwang.

Fatsoensmotie
Ook werd een motie van Van der Plas aangenomen waarin werd uitgesproken dat een minister – in dit geval minister Wiersma – niet in overleg hoeft te gaan met een club (MOB) die deze minister vergelijkt met een kankergezwel. Dit was dus een soort fatsoensmotie, maar niet overbodig. NSC'er Harm Holman had geluk, want hij ontsprong de dans nadat het vorige week ook iets lelijks en erg vrouwonvriendelijks had gezegd over de minister van LVVN, maar hij had dan ook al nederige  excuses aangeboden.

Agrarisch gelobby
Zoals het nogal eens gaat bij moties, worden er vele niet geschreven door Tweede Kamerleden zelf of hun medewerkers, maar worden die aangereikt door belangenbehartigers. Die weten meestal ook het beste hoe een zaak in elkaar steekt, maar de Tweede Kamer blijft natuurlijk de afweging maken. Meestal is het zo dat een boervriendelijke motie wel besproken is met de agrarische clubs. Andersom werkt het ook. De motie-Grinwis, die toch hier en daar de wenkbrauwen doet fronsen bij boeren, is echter toch via agrarisch gelobby ontstaan. Hiervoor is oud-staatssecretaris Henk Bleeker ingezet. Hij is wel lang en breed gepensioneerd, maar schnabbelt nog steeds bij voor een mooi bedrag en vertegenwoordigt nu eens ZuivelNL, dan de G7 of NZO.

Convenant en AVV? 
Een deel van de hierboven genoemde partijen tekende, met andere partijen uit de veehouderij, deze week ook het convenant Dierwaardige veehouderij, al was dat naar het gevoel van verschillende partijen in zekere zin met het mes op de keel. Er worden namelijk nogal wat eisen gesteld en tot investeringen verplicht. Pluimveehoudersvakbond NVP bedankte daarom voor de eer. Andere partijen hebben echter wel twee keer getekend, zoals de NAJK. Dat maakt het afhaken van de NVP toch niet helemaal goed, en niet omdat de NAJK nauwelijks bedrijven vertegenwoordigt. Probleem is dat het convenant nu niet voor de hele veehouderij geldt en niet strak af te dwingen is, tenzij de minister kiest voor een algemeen verbindend verklaring (AVV).

Weinig controversieel
De Kamer besloot deze week ook om vrijwel alle grote dossiers op het terrein van landbouw en natuur niet controversieel te verklaren. De deuren blijven in beginsel dus wijd open staan om in de komende maanden nog tot een oplossing van bijvoorbeeld het stikstofprobleem te komen. De kans dat dit echt gebeurt, is natuurlijk klein. Dan zou er meer moeten gebeuren dan in drie voorbije regeerperiodes.

Er blijven kansen
Toch kunnen nog steeds wetsvoorstellen naar de Kamer komen en ook kunnen zittende Kamerleden nog steeds eigen initiatieven naar voren schuiven. Te verwachten is ook dat de al genoemde Harm Holman nog met een initiatiefwet over grondgebondenheid komt. Tot een voldragen wet zal hij zijn voorstel echter niet kunnen brengen, want na 29 oktober zal hij uit de Tweede Kamer vertrekken. Bondgenoten, te denken valt aan GroenLinks/PvdA, kunnen zijn werk wel voortzetten.

Peilingen
De verwachting is dat de NSC wordt gedecimeerd, terwijl het CDA en JA21 voorlopig als nieuwe winnaars worden aangewezen. Ook lijkt de oude regel van 'wie breekt, betaalt' nu niet op te gaan, want de PVV staat in de laatste peiling nog steeds als (virtueel) grootste partij te boek.

Heb je een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten

Klaas van der Horst

Klaas van der Horst is een gedreven volger van de zuivelmarkt en alles wat daarmee te maken heeft. Hij zoekt het nieuws en interpreteert de ontwikkelingen.

Achtergrond Stikstofstemming

Zó dom, Wiersma en haar boertjes...

Achtergrond stikstofstemming

Demissionaire mist en politieke kindjes

Achtergrond Stikstofstemming

Holmans embryo's en de blokkade van Caroline

Achtergrond Stikstofstemming

Gevallen kabinet Schoof is nog niet vleugellam

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden