Dijksma wil achterblijvers in varkens niet belonen

Staatssecretaris Dijksma wil blijven vasthouden aan kwaliteitsverbetering van de Nederlandse varkenshouderij. Dit betekent dat de kwantiteit van de productie moet afnemen. De sector moet dus inkrimpen, gaf Dijksma aan tijdens het Algemeen Overleg in de Tweede Kamer.

De Nederlandse varkenshouderij kampt met een structureel probleem. De kern van de problemen is dat de vraag naar varkensvlees in Nederland en de Europese Unie daalt, maar dat de productie toeneemt. De sector blijft, gedwongen, inzetten op schaalvergroting, waardoor de varkenshouderij in een neerwaartse spiraal zit. ‘Dit is niet alleen een Nederlands probleem, maar een probleem voor alle landen om ons heen.’

Voor de lange termijn is iedereen het erover eens dat alleen inkrimping van de sector een structurele oplossing kan bieden. ‘De sector wil naar een vitale varkenshouderij en alle andere partijen willen dit ook’, gaf Dijksma tijdens het gesprek aan. ‘Alleen dan kan herstructurering van de sector worden bewerkstelling en op kwaliteit worden geproduceerd. Dat betekent ook dat bedrijven moeten worden beëindigd waar dat kan. Dat kan de sector niet alleen. Ook de politiek en banken moeten hier aan meewerken ’, zei Dijksma.  

Een oplossing voor de lange termijn bieden, betekent echter ook dat de problemen op EU-niveau moeten worden aangepakt. Niet alleen Nederland kampt met een hoge kostprijs en dalende opbrengsten, maar dit geldt ook voor bijvoorbeeld Duitsland en Frankrijk. Als de problemen niet op Europees niveau worden aangepakt, dan blijven Nederlandse supermarkten goedkoop varkensvlees aanbieden en wordt de positie van Nederlandse varkenshouders verder ondermijnd. ‘Hiermee wil ik niet weglopen voor wat er in Nederland speelt, ik zeg alleen dat het van groot belang is dat we de problemen op Europees niveau aanpakken’, gaf de staatssecretaris aan.

Dijksma wil vooral inzetten op maatregelen die een oplossing voor de lange termijn bieden, want voor de korte termijn zijn geen concrete toezeggingen gedaan. Het verlagen van de regeldruk voor Nederlandse varkenshouders, waar met name VVD-kamerlid Helma Lodders voor pleitte, verwees de staatssecretaris naar de prullenbak. ‘Ik begrijp dat de druk voor de korte termijn heel groot is en dat varkenshouders het water aan de lippen staat, maar ik kan niet zomaar milieu- en dierenwelzijneisen verlagen’, zei Dijksma.

Dijksma voerde verschillende argumenten aan om de regeldruk niet te verlichten. ‘Milieueisen verlagen is geen oplossing en bovendien kan dit niet omdat het om Europese regelgeving gaat. Het klopt dat Nederland extra kosten heeft, maar dat komt doordat hier veel dieren zijn en maar weinig grond is. Toch gelden voor Nederland dezelfde regels als voor andere EU-landen.’

Een andere reden dat Dijksma niet aan de regels wil tornen, is dat dit een stap terug is. ‘Als je nu eisen terugdraait, dan zijn er hele grote groepen zeugen- en vleesvarkenshouders die voor niets hebben geïnvesteerd in verduurzaming en dierenwelzijn. Aan de andere kant worden de bedrijven die niet hebben geïnvesteerd beloond. Dat is niet alleen een verkeerd signaal, maar bovendien wordt dan niet gewerkt aan een oplossing voor de lange termijn.’

Dijksma toonde zich wel bereid om te kijken of keuringskosten kunnen worden verlaagd, maar waarschuwde wel dat de kosten niet moeten verschuiven. ‘De overheid heeft het geld niet om keuringskosten voor haar rekening te nemen en Brussel schrijft voor dat de kosten moeten worden betaald daar waar ze ook worden gemaakt.’ Dijksma zegde toe de Kamer binnenkort in te lichten over de verdeling van de keuringskosten en te kijken wat de mogelijkheden zijn op dit gebied.

Ook gaf Dijksma aan dat aan een systeem wordt gewerkt dat klepkeuring moet vervangen. Er zijn al veelbelovende pilots gedaan met een nieuw systeem. Deze pilot legden nog verschillende tekortkomingen bloot. Deze maand start een nieuwe pilot en als deze succesvol is, dan  kan wellicht binnen afzienbare tijd een goedkoper systeem worden ingevoerd.

Waarmee staatssecretaris de sector verder probeert te helpen op de korte termijn, is door meer internationale handelsafspraken te maken. ‘Het openen van een paar extra markten verlicht de problematiek. Bovendien past het inzetten op export ook binnen de strategie voor de lange termijn waarin minder in wordt gezet op bulk en meer op kwaliteit. Deze strategie hoeft niet te betekenen dat je je ogen moet sluiten voor de rest van de wereld. Het exporteren van delen waar in Nederland geen markt voor is, is juist duurzaam. Je kan werken aan het verlagen van de het aanbod waarbij de kwaliteit wordt verbeterd, maar je kan ook iets doen aan verbetering van de vraag. Waarom kunnen beide paden niet worden bewandeld?’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.