Brabant maakt stalderingsregels bekend

Brabantse varkenshouders, die een bouwvergunning aanvragen, moeten eerst stalderingsmeters kopen bij een makelaar. Het is een soort verhandelbaar productierecht voor de Brabantse intensieve veehouderij. Het doel is om de veeconcentraties terug te dringen. Vanaf 31 oktober start de provincie met de toetsing van de stalderingsvoorwaarden en kunnen boeren weer bouwaanvragen indienen.

Varkenshouders die hun stal willen vergroten, moeten voor elke vierkante meter uitbreiding, elders 1,1 vierkante meter stal slopen. Dit heet stalderen. De provincie wil op deze manier de veeconcentraties in 6 Brabantse regio's terugdringen en hopen tegelijkertijd af te komen van verouderde, doorgaans asbestrijke stallen.

Op 7 juli stelden de Brabantse Staten het stalderen in. Echter, uitvoeringsregels en een stalderingsloket ontbraken, waardoor de vergunningsverlenging stil kwam te liggen. De afgelopen 3 maanden heeft de provincie gewerkt aan de uitwerking van de stalderingsregels. Een pakket van ondersteunende maatregelen is nu klaar. Vrijdag 10 november zullen de Brabantse Staten het naar verwachting goedkeuren.

Vrij verhandelbaar
De provincie wil het stalderen primair overlaten aan de markt. Hier is om juridische redenen voor gekozen. Het wordt een stelsel van waardevolle stalderingsmeters, die vrij verhandelbaar zijn binnen de regio's en nodig zijn om te mogen bouwen.

Stoppende veehouders kunnen hun meters aanbieden aan makelaars, die ze weer verkopen aan varkenshouders die willen uitbreiden. Hoe duur een stalderingsmeter wordt, kan de provincie nog niet zeggen. Uit navraag bij bedrijfsadviseurs blijkt dat zij voorlopig uit gaan van €40 tot €50 per vierkante meter, vergelijkbaar met de waarde van de vierkante meters verkrijgbaar met de Ruimte-voor-Ruimte-regeling. 

Stalderingsloket
Heeft een boer, via een makelaar, stalderingsmeters gekocht dan controleert de provincie de transactie en geeft een bewijs van goedkeuring af. Dit bewijs wordt een voorwaarde om een bouwvergunning aan te kunnen vragen. Vanaf 31 oktober opent de provincie een stalderingsloket, waar de stalderingstransaties gemeld en getoetst moeten worden. 

Stopperspremie
Aanvullend op het stalderen op de vrije markt, wil de provincie ook meters stal innemen en uitgeven. Om boeren te stimuleren hun bedrijf te beëindigen, wordt een stopperspremie beschikbaar gesteld. Zij melden zich bij het stalderingsloket en verkopen hun beschikbare meters aan de provincie en ontvangen een premie. Hoeveel dit wordt, is nog niet bekend. 

De provincie roomt vervolgens het aantal aangeboden vierkante meters af met 10% en geeft de overgebleven meters bouwgrond tegen een vergoeding uit aan boeren die bovenwettelijk duurzaam willen bouwen. Hoe hoog de vergoeding zal zijn, is ook nog niet bekend en afhankelijk van de marktwaarde. Zo wil de provincie de transitie naar een duurzame veehouderij stimuleren.

Staatssteun
Echter, het is nog de vraag of deze werkwijze juridisch houdbaar is en geen verkapte vorm van staatssteun. Brabant laat de regeling daarom toetsen door Brussel. Medio 2018 verwacht de provincie uitsluitsel. Eerder zal dan de beoordeling van Brussel, zal deze manier van stalderen nog geen werkelijkheid zijn en kan alleen via makelaars gestaldeerd worden. 

Geen vergunning en dan?
Boeren die stalderingsmeter hebben gekocht, omdat ze willen uitbreiden maar waar van de bouwvergunning niet wordt verleend, kunnen volgens de provincie de stalderingsmeters opnieuw verhandelen. 

Gezocht wordt naar een manier om het stalderingssysteem aan te laten haken aan de werkwijze van het Ontwikkelingsbedrijf Varkenshouderij opgericht door de Coalitie Vitale Varkenshouderij. Het Ontwikkelingsbedrijf neemt varkensrechten in van stoppers en geeft deze weer uit aan toekomstgerichte bedrijven die willen uitbreiden. 

Andere maatregelen
Behalve stalderen bevat het pakket aan maatregelen, om de transitie naar een duurzame veehouderij te versnellen, ook een premie voor jonge Brabantse boeren. Dit als stimulering voor natuurinclusief boeren, het aanjagen van innovatieve stalsystemen gericht op de reductie van emissie (bijvoorbeeld door mest direct te scheiden) en fiscale voordelen voor stoppende boeren.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.