Achtergrond Brexit
Vleessector kan leven met no-deal brexit
Met de jaarwisseling voor de boeg, steekt de 'brexitspanning' weer de kop op. Op vrijdag 1 januari 2021 eindigt immers een overgangsperiode. Desondanks zijn Nederlandse exporteurs van vlees nog vrij relaxed. Op 1 januari verandert er voor hen nog niet veel, zo vertelt Frans van Dongen namens de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV). "Ook met een vreedzame no-deal kunnen wij leven."
Na bijna 3,5 jaar onderhandelen is er nog steeds geen zicht op een deal tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Of die in december nog gesloten gaat worden, is maar zeer de vraag. Woensdagavond praten kopstukken Boris Johnson en Ursula von der Leyen opnieuw met elkaar. Het grote publiek lijkt de hoop op witte rook al te hebben opgegeven. Van Dongen hoopt dat het onderonsje tussen de Britse premier en de Duitse voorzitter van de Europese Commissie vooral niet escaleert.
'Zolang er maar geen tarieven komen'
Van Dongen denkt niet dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk alsnog tot een deal komen. Als het al tot een deal komt, dan zal dat een soort intentieverklaring zijn om het elkaar vanaf januari qua handel niet te lastig te maken. Ook met een vreedzame no-deal kan de vleessector volgens hem leven, zolang er maar geen importheffingen op vlees aan te pas komen. "De kans op vrijhandel tussen de 2 regio's is groter dan dat er importheffingen worden gelanceerd", zo verwacht Van Dongen. Tarieven kunnen wel uit plagerij aan de orde komen, wanneer de verhoudingen grimmiger worden.
Hoewel de overgangsperiode formeel op 1 januari eindigt, verandert voor de vleessector dan nog niet zoveel. Afgesproken is dat in de vleeshandel pas vanaf april met exportcertificaten moet worden gewerkt. "Het eerste kwartaal van 2021 kan je zien als de blessuretijd van de overgangsperiode die eind dit jaar eindigt." Volgens de COV-zegsman zit de vleessector er de komende tijd daarom redelijk relaxed in.
Wel realiseert de vleessector zich dat in de logistiek mogelijk vervelende 'hiccups' kunnen ontstaan, zoals dat momenteel ook al het geval is in de vorm van lange zogeheten 'brexitfiles' op de routes richting het Verenigd Koninkrijk. Vion merkt geen buitensporige vraag van hamsterende Britten in de slotfase van de overgangsperiode, zo laat de woordvoerder van de slachterij desgevraagd weten. Vion, die zo'n 3,5% van de omzet uit het Verenigd Koninkrijk haalt, zegt bovendien goed voorbereid te zijn op de brexit in welke vorm dan ook.
- Frans van Dongen (COV)
Belangen zijn groot
Voor de lange termijn is wel degelijk spanning merkbaar. De exportbelangen zijn immers groot. De Britten importeren jaarlijks voor €600 miljoen aan vleesproducten. Varkensvlees is het grootste landbouwproduct van Nederlandse makelij dat in het Verenigd Koninkrijk wordt afgezet. De belangen in andere sectoren (zoals de sierteelt) zijn ook groot, maar dat betreft volgens Van Dongen meer wederuitvoer. In 2021 verwacht de COV dat de uitvoervolumes naar het Verenigd Koninkrijk redelijk stand kunnen houden. Voor de jaren daarna is de verwachting dat de concurrentie van andere vleesexporteurs (zoals de Verenigde Staten, Australië en Brazilië) toeneemt. Die landen zullen ongetwijfeld handelsdeals met het Verenigd Koninrkijk willen sluiten.
Toch voorziet Van Dongen over de komende jaren geen kaalslag voor de Nederlandse vleesafzet naar het Verenigd Koninkrijk. "De Nederlandse exporteurs hebben als voordeel dat zij vers vlees kunnen leveren." Ook een voordeel is volgens Van Dongen dat exporteurs veel ervaring hebben met het leveren aan derde landen, iets wat het Verenigd Koninkrijk straks ook wordt. Voor een goederenexporteur die enkel ervaring binnen de Europese Unie heeft, zal de impact veel groter zijn.
"Na China, wordt het Verenigd Koninkrijk straks plotsklaps een heel grote afzetmarkt buiten Europa. Het is belangrijk dat de Britse vraag dan niet wegvalt, want voor de middels (bacon) vindt je niet zo gauw een andere afzetmarkt", laat Van Dongen weten. Ook op gebied van duurzaamheid is de afzet in Verenigd Koninkrijk van groot belang. "De eisen die de Britten stellen, vormen een prikkel voor de veehouderij in ons land om te verduurzamen. Bovendien zijn de Britten bereidt voor aanvullende eisen te betalen."
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.