Achtergrond Stikstofstemming
'Oplossing' voor stikstof bij formatie boven maatwerk?
Een relletje rond een niet helemaal politiek correcte informateur van D66-huize verstoorde eind vorige week even de voorbereidingen voor een kabinetsformatie. Het proces gaat echter in vlot tempo door. Dilan Yesilgöz accepteerde de excuses van Hans Wijers en de beoogde coalitiegenoten Rob Jetten en Henri Bontenbal ontvingen tussen hun gezamenlijke overleg door allerlei deskundigen en belangenbehartigers.
Opvallend was dat ze zowel woensdag als vrijdag gesprekken hadden over klimaatgerelateerde zaken (landbouw, milieu, ook bouwen). Woensdag mocht LTO-voorzitter Ger Koopmans aanschuiven, samen met een bestuurder van het NAJK. Hij mocht zijn emissiereductieplan verdedigen, dat met de Haagse koepels van de provincies, gemeenten en waterschappen is afgestemd. Hij kwam ook met IPO-voorzitter Ina Adema. Volgende week is er weer een stikstof-, danwel landbouw-, en milieudag gepland.
Knokt LTO hard genoeg?
Dit betekent dat hier relatief veel aandacht aan wordt gegeven. Logisch misschien ook, want het hele stikstofdossier zit al zo lang vast, en een oplossing is zeker nodig. Veel boeren hopen dat dit niet uitdraait op een uitkomst die een hele grote opgave bij hen neerlegt, maar het zou best nog wel eens heel spannend kunnen worden. En dan is het hopen dat LTO wel hard genoeg voor hen knokt. Dat ZLTO-voorzitter Wim Bens op de dag van het gesprek van Koopmans met Jetten en Bontenbal zijn terugtreden bekend maakte, hoeft niet te worden gezien als een slecht teken, maar er wordt vanuit de landbouw met zorg gekeken naar alles wat een signaal kan zijn.
Macro-perspectief of oog voor praktijk?
Uit uitlatingen van zowel Jetten als Bontenbal valt af te leiden dat wat hen betreft een oplossing op zich belangrijker is dan een scherp maatwerkpakket. Gezien de stand van de discussie is het ook niet gek dat ook een stevig aantal van hun bezoekers zo'n soort standpunt uitdragen. Een van hen is de Utrechtse milieujurist hoogleraar Omgevingsrecht Chris Backes. Hij meent dat het uit de wet halen van zaken als de Kritische Depositiewaardes (KDW's) niets oplost, zo meldt weekblad Boerderij. Vanuit een macro-perspectief mag dat deels waar zijn, maar het betekent wel degelijk iets voor hoe en waar een oplossing voor het stikstofprobleem wordt gezocht. Bovendien heeft Backes zich in het nog niet zo grijze verleden zelf ook wel eens genuanceerder en anders uitgelaten.
Data of bredere blik
Milieuclub Greenpeace, die ook van zich wilde laten horen, schoof deze week een onderzoeksrapportje naar voren van data-analist Ton Brouwer, gespecialiseerd in GIS-rapportages (werk met digitale kaarten). Volgens dit rapport kan het stikstofprobleem worden opgelost door rond alle gebieden een beschermingszones van 1 kilometer in te stellen (en vrij te maken van landbouw). Dit alles binnen de huidige overige aannames. Waar hebben we eerder zoiets gehoord? In Limburg schijnt het provinciaal gezag al met zoiets aan de slag te gaan.
Het lijkt op een onderzoekje van een Noord-Hollandse dataknutselaar, die had berekend dat er na het verhogen van de rekenkundige ondergrens duizenden veebedrijven zouden kunnen uitbreiden, wat diverse kranten in alarmerende termen overnamen. Helaas had de 'onderzoeker' vergeten dat er ook nog altijd andere signalen op groen moeten worden gezegd en toch nog een vergunningentraject moet worden doorlopen. Vanachter de pc lijkt alles soms iets te overzichtelijk.
Kern en schil
Het is één ding om allerlei deskundigen naar de (in)formatietafel te halen en daar als D66 en CDA een gezamenlijk idee over te vormen, voor een stevige nieuwe regering is meer nodig dan 2 partijen met samen 46 zetels. Het lijkt ook niet handig om samen al te ver voor de er nog bij te roepen coalitiepartners uit te varen. Anders dreig je een coalitie met twee soorten partners te krijgen: een kerngroep en een schil. Psychologisch gezien is het wel slim om te laten zien dat er partijen zijn die er samen iets van willen maken, maar het moet niet uitlopen op een staaltje powerplay dat anderen juist afschrikt. De komende weken zullen we ongetwijfeld zien hoe het overleg verder loopt.
Schoof moet derogatie redden
Tegen de achtergrond van dit alles neemt demissionair minister-president Dick Schoof het op zich om in een ultieme poging de nieuwe derogatie veilig te stellen voor Nederland. Dat moet volgens De Telegraaf gebeuren op de komende Europese Top met Von der Leyen. Wisselgeld zou de Nederlandse steun aan het Mercosur-akkoord zijn. Of zoiets kans van slagen heeft, wordt wel betwijfeld. Schoof is tenslotte geen Viktor Orban, die bij alle kritiek toch vaak wel voor een heel eind zijn zin krijgt. Minister Wiersma heeft het dossier tot nog toe niet heel veel verder kunnen brengen.
De landbouwminister publiceerde wel een nieuw overzicht van de Nederlandse mestproductie tot en met het derde kwartaal. Ten opzichte van een kwartaal eerder zit er weer een stijgende lijn in, maar tot heel verrassende inzichten leidt het niet. Na het inrekenen van de resultaten van de LBV-regelingen blijft er nog een restopgave over voor met name de fosfaatreductie in de melkveehouderij van 2,1 miljoen kilo, zo wordt gemeld.
Warmtemodel toegepast op methaan
Verrassender is de uitkomst van een nieuwe doorrekening van een warmteproductiemodel door WUR. Het gaat om het CIGR-model (oorspronkelijk ontwikkeld door de 'Commission Internationale du Génie Rural' (CIGR) en dus bedoeld om de warmteproductie van verschillende diercategorieën te berekenen. Later is dit model 'opgewaardeerd' tot een CO2-productiemodel. Uit de nieuwe doorrekening leiden Wageningers af dat ze de CO2-, en andere emissies van rundvee tot nog toe 16% te laag hebben ingeschat. Jammer voor de boeren, maar er moet volgens het bijgepunte model dus nog meer methaanuitstoot worden teruggedrongen. Of dit moet met behulp van Bovaer, of toch liever op een andere manier, dat melden ze er niet bij.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
