Harde brexit en harde klap komen steeds dichterbij

Alleen een konijn uit de hoge hoed kan een harde brexit voorkomen. Dat zegt Siemen van Berkum, deskundige van Wageningen Economic Research, die met een team Wageningse onderzoekers de gevolgen van diverse brexitscenario's heeft uitgerekend. 

Van Berkum zegt er wel bij dat hij zich baseert op wat hij in de kranten leest. Maar ook direct betrokkenen, zoals Frans van Dongen lobbyist in Brussel voor de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV), beaamt dat de kans op een harde brexit reëel is. De omzet van de Nederlandse land-en tuinbouw gaat met meer dan 5% dalen als de EU en het Verenigd Koninkrijk geen handelsakkoord overeenkomen. 

Recent kwam ook de London School of Economics met een vergelijkbare inschatting van de negatieve effecten van een harde Brexit. 40% van de agrarische- en voedselproducten in Groot-Brittannië worden geïmporteerd vanuit het Europese continent. In de zuivelsector is 15% import, waarvan 99% uit Europa komt.

Europese markt verdwijnt
Ierland wordt met afstand het hardst getroffen, gevolgd door de landen die grenzen aan het Verenigd Koninkrijk en veel agrarische producten exporteren, te weten België, Nederland en Denemarken. 10% van de EU markt verdwijnt als het Verenigd Koninkrijk helemaal geen zaken meer doet met Europa. 

Ondermeer het effect van importtarieven die de EU hanteert is groot, zegt Van Berkum. Vorig jaar exporteerde Nederland voor een bedrag van €800 miljoen aan rundvlees en €600 miljoen aan varkensvlees, vertelt Van Dongen. De cijfers voor kippenvlees zijn minder transparant, omdat veel kippenvlees van buiten de EU wordt doorgevoerd naar het Verenigd Koninkrijk. Maar volgens Nepluvi-voorzitter Gert-Jan Oplaat wordt een derde van de Nederlandse kipfilet naar Groot-Brittannië getransporteerd. Net als Van Dongen ontkent hij niet dat de kans op een harde brexit aanwezig is, maar 'onder druk wordt alles vloeibaar.'

Finale onderhandelingen
De druk wordt in ieder geval ver opgevoerd. EU-functionarissen en -politici laten via social media de laatste dagen weten hoe druk ze zijn met de finale onderhandelingen, in voorbereiding op de EU top die medio oktober onder andere aan brexit wordt gewijd. Maar duidelijk is dat het uitzonderlijk moeilijke onderhandelingen zijn. 

Er moet ergens een grens worden getrokken om te voorkomen dat Noord-Ierland een doorvoerhaven wordt tussen de EU en de rest van de wereld. Maar een grens trekken, waar dan ook, ligt gezien de problematiek van de Noord-Ierse burgeroorlog erg gevoelig. Het verleden is zeker niet vergeven en vergeten. 

Johnson vastbesloten
Ook de handelsafspraken tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie  zorgen voor hoofdbrekens. Er is geen wisselgeld. Want de Europese Unie kan niet toestaan dat er oneerlijke concurrentie ontstaat, als Engeland zich niet aan de EU-staatssteunregels hoeft te houden, maar wel vrij toegang heeft tot de Europese markt. 

Volgens Van Berkum is de regering van premier Boris Johnson echter vastbesloten. Brexit is door Johnson afgedwongen en ook de eventuele handelsafspraken met de EU zijn voor Johnson geen halszaak.  Al berekende de London School of Economics dat bij een harde brexit de prijs van voedsel met tientallen procenten gaat stijgen in het Verenigd Koninkrijk. 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.