Nieuws Crispr-Cas
Veredelingstechniek Crispr-Cas krijgt Nobelprijs
De Nobelprijs voor de scheikunde is toegekend aan de ontwikkelaars van Crispr-Cas. Een techniek die veel informatie geeft over het DNA en die de veredeling kan versnellen. Toch lijkt implementatie in de Europese Unie niet vanzelfsprekend, omdat het Europese Hof van Justitie bepaald heeft dat deze techniek valt onder de juridische definitie van 'genetische modificatie'.
De Française Emmanuelle Charpentier en Amerikaanse Jennifer Doudna hebben de basiskennis omtrent Crispr-Cas, die voor een groot gedeelte in Nederland is ontwikkeld, omgezet in een bruikbare techniek. Zowel in de landbouwsector als in de medische sector zorgt deze techniek voor nieuwe mogelijkheden. Dit kan bijvoorbeeld worden gebruikt om erfelijke ziekten te behandelen of zelfs te genezen. De zogenoemde CRISPR-Cas9-techniek is een manier om specifieke veranderingen aan te brengen in het DNA van levende cellen.
Nederland als koploper
Kijken we naar plantveredeling, dan is Nederland koploper. Zo zijn in er verschillende gewassen ontwikkeld die een betere weerstand hebben tegen ziektes en de gevolgen van klimaatverandering. De basis van de techniek is ontwikkeld door John van der Oost. Van der Oost ontdekte dat er in bacteriën bepaalde vergelijkbare stukjes erfelijk materiaal in een rij achter elkaar liggen. Charpentier en Doudna hebben deze kennis zo weten te gebruiken dat er nu heel gericht geknipt kan worden in erfelijk materiaal van bijvoorbeeld planten.
Op deze manier kan een stukje DNA onbruikbaar gemaakt worden. Deze techniek maakt het ook mogelijk om de functie van een bepaald gen te bestuderen en om eigenschappen aan te passen. Normaal duurt het 6 tot 16 jaar voordat een ras met verbeterde eigenschappen op het veld staat. En aangezien veredeling de omslag naar een duurzame land- en tuinbouwsector kan versnellen, zijn veredelaars continu op zoek naar methoden om dit te ondersteunen.
Discussie op Europees gebied
Het probleem is dat de techniek in Europa nog altijd tot discussie leidt. Het Europese Hof van Justitie heeft eerder bepaald dat de techniek valt onder de definitie van 'genetische modificatie'. Veel wetenschappers zijn het niet met die classificatie eens, omdat het vooral gaat om gewassen waar eigenschappen van andere soorten bij ingeschoten zijn. Deze gewassen, die in de natuur niet zomaar kunnen ontstaan, zijn aan scherpe regels gebonden en worden daarom in Europa nauwelijks verbouwd. Het is nu voor veel partijen zaak om die wetgeving aan te passen, iets waar ook de Nederlandse regering voorstander van is. Dit omdat de techniek een bijdrage levert aan verduurzaming.
Kimberly Bakker
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.