VTA heeft zelfbewustzijn akkerbouwer verhoogd

Pappen en nathouden is niet echt de stijl van de Verenigde Telers Akkerbouw (VTA). Voorzitter Louis Beemsterboer drukt daar een belangrijke stempel op. Ondanks die eigenzinnige houding heeft de akkerbouwclub In haar zevenjarige bestaan het nodige bereikt. Nu is de tijd gekomen voor een andere voorzitter, vindt Beemsterboer. 

VTA is van meet af aan een uitgesproken tegenstander van Agriprins en jullie schuwen niet om jullie mening te geven. Hoe wordt daar in de sector tegenaan gekeken?
‘Pappen en nathouden om aan tafel te blijven zitten is niet onze stijl. Wij zijn erg uitgesproken, maar dat levert niet altijd evenveel begrip op. Toch is dat nodig, omdat wij staan voor onze achterban; de akkerbouwer. Wij zijn als enige club niet bezig met landbouwbeleid. Onze focus ligt op het geven van markt- en prijsinformatie. En dat gaat heel goed. Leden geven aan dat we door moeten gaan met wat we doen. Dat wordt bovendien nog eens bevestigd door een ledentoename.’ 

Jullie belangrijkste doel is het geven van noteringen, markt en prijsinformatie. Heeft jullie komst in 2007 de sector en marktbeleving veranderd?
‘De moderne akkerbouwer weet wat hij wil en is bereid voor goede marktinformatie te betalen. Hij onderkent het belang ervan. Om dan via het productschap en publieke middelen een prijsinformatiesysteem op te zetten als de onze is mij een doorn in het oog. Wij hebben het zelfbewustzijn van de akkerbouwer verhoogd en brengen hem op de hoogte van de markt. Voorlopers Producenten Organisatie Aardappelen (POA) die het Prijs Informatie Systeem Aardappelen (PISA)-systeem al in 1998 ontwikkelde en Bundeling Aardappelen maakt Macht (BAMM) hebben daar voor de fusie tot VTA al het nodige aan bijgedragen. Telers weten nu wat er in de sector gebeurt, ook wat betreft oogst en voorraden. Met de VTA app is dat nog verder verbeterd. Dat is ook iets waarmee je je waarde voor je leden bewijst.’ 

Houd je daarmee je toegevoegde waarde voor de leden?
‘Ja, door innovatief bezig te blijven. Door de kwaliteit van je bestaande activiteiten te verhogen of nieuwe te ontplooien. Zo zijn de voorraadinventarisaties enthousiast ontvangen. Ik ben wel zo eerlijk om toe te geven dat de hoogte van onze transactiemeldingen wordt bepaald door ontwikkelingen in de markt. Zo is onmiskenbaar af te lezen aan de hoeveelheid meldingen en bezoekers per dag hoe de markt loopt. Duidelijk is nu bijvoorbeeld dat de uienmarkt in de lift zit.’

Wat heeft VTA verder bereikt tot nu toe?
‘Een ander effect dat VTA op de markt heeft gehad is het leveren van pootgoed zonder terugleverplicht. In 2008 zijn we daarmee begonnen. Een heilig goed voor de vrije akkerbouwer. Het heeft geleid tot een verlaging van de minimum hoeveelheid te leveren aardappelen bij contractteelt. Eerder moest je minimaal 40 ton leveren, later is dat verlaagd naar 25 ton. Een verstandige zet van de industrie, want zo vullen ze evengoed hun contracten en heeft de contractant nog enige mate van vrijheid.’ 

VTA is een voorstander van de vrije teelt. Hoe denken jullie over andere afzetvormen?
‘Veel akkerbouwers willen koopman zijn, maar niet iedereen is dat. Bovendien is een pool ook een vrije afzetvorm, want deze heeft oneindig veel afnemers terwijl je met een contract aan één afnemer vast zit. Door de jaren heen is ook gebleken dat afzet via een pool beter loont dan via vastprijs contracten. Uit eigen analyse blijkt dat de aardappelpools zonder voorverkoop het beter doen dan alle weken op de beurs. Behalve dan in het seizoen 2012/13 toen er sprake was van een prijspiek aan het eind van het seizoen.’ 

VTA heeft de Belgen geholpen met het opzetten van het prijsinformatiesysteem Pommak. Nu op naar één prijsinformatiesysteem voor de Noord-West Europese markt?
‘Dat is wel het doel en de Fransen zijn de volgende. Zij zien wat wij in België en Nederland doen en willen nu ook een prijsinformatiesysteem. Inmiddels hebben zij een voorstel bij Union Nationale des Producteurs de pommes de terre (UNPT) neergelegd om het in te passen. Als dat loopt, maken er al drie landen gebruik van dezelfde software, wat de toekomstige consolidatie gemakkelijker maakt. Nu moeten de Duitsers nog aanhaken. De communicatie verloopt via de North-Western European Potato Growers (NEPG), maar het is niet zo eenvoudig om dat nationaal gedekt te krijgen, omdat de Duitse vertegenwoordiger voornamelijk Rijnland/Westfalen dekt. Daarnaast is het kwaliteitsverschil nog een hobbel, omdat wij met 40 opwaarts werken en Belgen met 35 op. Verder zou het lidmaatschap van de vier landen gelijk getrokken moeten worden. De Belgen betalen nu jaarlijks om en nabij een tientje, omdat de overheid meebetaald en men het ziet als een serviceproduct. Een Nederlandse teler moet 70 euro ophoesten.’

Welke onderwerpen of kwesties houden jullie nu bezig?
‘Binnen onze doelstelling, het geven van markt- en prijsinformatie aan de primaire sector volgens het profijtbeginsel, vinden wij alleen de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) aan onze zijde. Wij doen er alles aan om de LTO’s aan onze zijde te krijgen. De overheid moet je vandaag de dag wegdenken en als bedrijfskolom moet je jezelf eerst horizontaal organiseren. Daar volharden wij dan ook in. Een andere kwestie die onze bezig houdt is bestuursmatig. De VTA moet een nieuwe weg inslaan; met een nieuwe voorzitter die een frisse wind en nieuwe ideeën in brengt. Ik vind dat iedereen na vijf jaar op een andere functie moet zitten, maar ik doe dit nu alweer zeven jaar. Het streven is om dit jaar een nieuwe voorzitter aan te stellen.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.