De agrarische markt in Nederland is volop in beweging. Dat blijkt uit het tweede NVM Agrarisch & Landelijk Vastgoedbericht, dat op donderdag 26 oktober is gepresenteerd.
De ontwikkelingen in de verschillende sectoren hebben een flinke impact gehad op de vastgoedmarkt. Een aantal van die ontwikkelingen zijn bijvoorbeeld de hoge melkprijs, de fipronil-affaire en de strengere milieueisen voor varkenshouders.
Stabiele grondprijs
De gemiddelde agrarische grondprijs is in de eerste helft van 2017 uitgekomen op €57.800 per hectare. Dat is vergelijkbaar met de prijs over heel 2016.
Wel zijn er verschillen in de prijs per type grondgebruik en per landsdeel. Zo is de prijs van bouwland lager (€62.000 per hectare). Dat is bijna 6% lager dan de prijs over heel 2016 (€65.700 per hectare). Daarentegen is de prijs van grasland flink gestegen naar bijna €55.000 per hectare. Ook de verschillen per regio zijn opvallend. Zo steeg de grondprijs in Waterland en Droogmakerijen met €7.500 per hectare. In Zuidwest-Brabant was een stijging te zien van €5.000 per hectare.
Daarbij staat de grondmobiliteit flink onder druk. "Potentiële verkopers wachten af, vanwege de lage rente en de vermogens-rendementsheffing. Daarbij zijn ook de banken afwachtend met het financieren van grond. De laatste tijd wordt wel meer gebruikt gemaakt van erfpacht, erfpacht, waarbij grond wordt verkocht aan de erfpachtgever als financieringsmiddel’, aldus Ard Klijsen, voorzitter van NVM vakgroep Agrarisch & Landelijk Vastgoed.
Minder melkveehouderijen te koop
Er wordt eindelijk weer geld verdiend in de melkveehouderij, constateert de NVM. "De melkprijs is gestegen en de saldo's zijn verbeterd. Het aantal verkochte bedrijven neemt toe (iets meer dan 40 bedrijven waren verkocht) en het aantal te koop staande bedrijven neemt af (bijna 100 bedrijven stonden te koop)", meldt Klijsen. Echter, deze cijfers zijn nog wel altijd hoger dan het gemiddelde van de afgelopen 5 jaar.
"Ook worden in deze sector al de eerste afspraken gemaakt voor de aan- en verkoop van fosfaatrechten. Daarbij sorteren de melkveehouders voor op het stelsel, dat naar verwachting op 1 januari 2018 in werking zal treden."
In de afgelopen maanden is het saldo van een gestandaardiseerd melkveebedrijf (55,5 hectare en 101 melkkoeien) verbeterd tot bijna €18.000 per bedrijf. Dat was in juli vorig jaar nog minder dan €10.000 per bedrijf. Ook dit heeft te maken met de stijgende melkprijs.
Aardappelprijzen belangrijk akkerbouwbedrijf
De resultatenontwikkeling op het akkerbouwbedrijf wordt vooral bepaald door de aardappelprijzen. "De gunstige groeiomstandigheden in juli en augustus en de uitbreiding van het aardappelareaal in Noordwest-Europa leiden tot een hogere aardappelproductie, iets wat de prijzen drukt", aldus Klijsen. De verwachting is daarom dat het saldo iets lager zal liggen.
De prijs van bouwland is met 6% gedaald tot €62.000 per hectare. Die daling is mede veroorzaakt door waarnemingen in gebieden met lagere bouwlandprijzen. Na een daling van de verkopen in 2015 en 2016, ligt het aantal verkochte akkerbouwbedrijven nu al op het niveau van 2016.
Herstel in de varkensmarkt
Het rapport van de NVM ziet de eerste tekenen van herstel voor varkenshouderijen. Het betere sentiment komt onder meer door een stijging van de varkensprijs. "Door de goede varkensprijzen kunnen varkenshouders weer wat spek op de botten kweken voor de toekomst", aldus Klijsen.
"Echter, de bedrijven die verkocht zijn, zijn nog wel veelal onder druk van een financier verkocht. Maar gedwongen verkoop lijkt nu wel minder te worden." Er werden in de eerste helft van dit jaar 77 varkensbedrijven aangeboden, daarvan werden er slechts 6 verkocht. In 2016 werden er nog 28 bedrijven verkocht.
Wel is Klijsen blij met het voornemen van het kabinet voor een warme sanering van de varkenshouderij. De regering trekt daar de komende 2 jaar €200 miljoen voor uit.
Daling van reguliere pacht
Geliberaliseerde pacht wordt steeds populairder. Het regulier verpachte areaal is in de periode 2012 tot en met 2016 met circa 19.000 hectare gedaald naar 267.000 hectare. Daarentegen is het areaal geliberaliseerde pacht juist gestegen naar boven de 100.000 hectare.
Voor de niet-gereguleerde pachtvorm is de gemiddelde prijs tussen 2012 en 2016 gestegen van €730 per hectare naar €860 per hectare, een stijging van 18%. Echter, de liberale pachtprijs loopt in sommige delen van Nederland zelfs op tot €1.500 per hectare. De gemiddelde prijs voor gereguleerde pacht is in diezelfde periode gestegen van €560 naar €690 per hectare, een stijging van maar liefst 23%.
De NVM verwacht dat deze trend in 2017 verder zal doorwerken.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.