Eigen foto

Achtergrond Grond

Boeren verplaatsen naar Flevoland, kan dat?

17 November 2021 - Jurphaas Lugtenburg - 13 reacties

'Laat boeren uit natuurgebieden verhuizen naar Flevoland.' Volgens de Telegraaf van 17 november willen de formerende partijen de veehouders die bij kwetsbare natuurgebieden zitten, verleiden om hun bedrijf te verplaatsen naar Flevoland. Heeft dat idee kans van slagen of is het plan het zoveelste proefballonnetje in de stikstofdiscussie?

Zo'n 22% van de grond (31.000 hectare) in Flevoland is eigendom van de Staat (het Rijksvastgoedbedrijf, RVB). "De partijen zien daarom in de provincie een oplossing voor zowel de woningnood als de stikstofcrisis", meldt de Telegraaf op basis van bronnen. Boeren uit kwetsbare natuurgebieden kunnen hun bedrijf verplaatsen en voortzetten in Flevoland en er is ruimte voor de bouw van extra woningen.

Het klinkt als een eenvoudig plan, de grond is er, en met een beetje schuiven los je twee problemen in één keer op. Het idee is ook niet nieuw. Precies 2 jaar geleden tekende Kees Maas, directeur van DCA Groep, het plan hier op Boerenbusiness al uit. Een rondje bellen langs experts leert dat er in de praktische uitwerking behoorlijk wat haken en ogen aan het plan zitten.  

Grond is al in gebruik
Allereerst ligt de grond van het RVB niet braak te wachten op een nieuwe gebruiker. Verreweg de meeste grond is uitgegeven in reguliere-, erf- of geliberaliseerde pacht. ERF heeft circa 1.700 hectare grond tijdelijk in beheer en het Rijksvastgoedbedrijf heeft de afgelopen vijf jaar een kleine 3.600 hectare in geliberaliseerde pacht uit gegeven. Dat brengt het totaal dat op korte termijn beschikbaar is of komt volgens een grove schatting op circa 5.300 hectare. Dat kan nog meer worden door aflopende erfpachtcontracten of stoppende boeren, waardoor reguliere pachtgrond vrij komt.  

Dat is een flink areaal, maar in Flevoland zitten ze ondertussen ook niet stil. Er zijn diverse plannen voor woningen, industrie en natuur. Al die plannen leggen (voor een deel) beslag op bestaande landbouwgrond. Voor de bouw van Oosterwold, een nieuwbouwwijk bij Almere, is er bijvoorbeeld 4.300 hectare nodig en zo zijn er nog wel meer voorbeelden te vinden. Een deel van de boeren - al dan niet pachter van het Rijksvastgoedbedrijf - die met dergelijke plannen wordt geconfronteerd, wil verder met zijn bedrijf en stuurt aan op een bedrijfsverplaatsing. Daarmee kan al een belangrijk deel van de vrije grond worden opgesoupeerd.

Hoge grondprijzen
De relatief hoge grondprijzen in Flevoland helpen ook niet bepaald bij bedrijfsverplaatsing. Voor een boer die wordt uitgekocht voor woningbouw of industrie en daarbij een vergoeding krijgt ruim boven de agrarische waarde, vormt dat niet het grootste struikelblok. Maar voor een boer die voor natuur moet verplaatsen en sec de agrarische waarde krijgt - en ook nog eens in een deel van Nederland zit waar de grondprijzen een stuk lager liggen, ziet het plaatje er heel anders uit. Voor die groep is het financieel moeilijk haalbaar naar Flevoland te verhuizen. Verplaatsing naar een andere regio met lagere grondprijzen ligt dan meer voor de hand.

Stikstof uitstoot blijft
Als we er vanuit gaan dat het nieuwe kabinet er in slaagt een groot deel van de grond van het Rijksvastgoedbedrijf beschikbaar te maken - bijvoorbeeld met een riante stoppersregeling - en het financieel aantrekkelijk weet te maken voor de bedrijven die moeten worden verplaatst, blijft er nog een heet hangijzer over, namelijk de reden voor de verplaatsing: stikstof.

Hoewel Flevoland bekend staat als landbouwprovincie zijn hier ook de nodige Natura 2000-gebieden te vinden. Denk bijvoorbeeld aan de Oostvaardersplassen, de Lepelaarplassen, het Markermeer en de randmeren. Bedrijven die op de huidige locatie veel stikstof uitstoten doen dat als ze met dezelfde activiteiten doorgaan, hoogstwaarschijnlijk ook op een andere locatie. Verplaatsen van het ene stikstofgevoelig natuurgebied naar het andere, is in dat geval geen oplossing. Stel dat er bijvoorbeeld een buffer van 10 of 15 kilometer moet worden aangehouden tot een Natura 2000-gebied. Dan wordt de beschikbare ruimte in Flevoland ineens een stuk kleiner.

Maar bij een bedrijfsverplaatsing speelt meer dan alleen het financiële of wettelijke aspect. Sinds de uitgifte van de polders heeft het gebied als een magneet gewerkt op een deel van de Nederlandse boeren. Er zijn echter duizend en één redenen aan te voeren waarom een boer niet naar Flevoland zou willen. De belangrijkste vraag, die blijft onbeantwoord: zit de groep boeren die in Den Haag piekbelaster worden genoemd überhaupt wel te wachten op een bedrijf in Flevoland?

Heb je een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten

Jurphaas Lugtenburg

Is redacteur bij Boerenbusiness en focust zich vooral op de akkerbouwsectoren en de voer- en energiemarkt. Ook heeft Jurphaas zelf een akkerbouwbedrijf op Voorne-Putten (Zuid-Holland). Wekelijks presenteert hij de Marktflits Granen
Regenradar
Powered by Agroweer
Reacties
13 reacties
Jos 18 November 2021
Dit is een reactie op het Boerenbusiness artikel:
[url=https://www.boerenbusiness.nl/artikel/10895251/boeren-verplaatsen-naar-flevoland-kan-dat]Boeren verplaatsen naar Flevoland, kan dat?[/url]
Een nieuwe polder maken in het IJsselmeer.
Alleen voor de land- en tuin bouw.
Probleem opgelost.
Abonnee
Joop 18 November 2021
En dan nog meer aardappels, uien en peen rooien
Flevoboer 18 November 2021
Laat er nou gewoon minder boeren komen, probleem opgelost.
Abonnee
geeerlof 18 November 2021
kom maar op, ik wil wel naar de flevopolder...
Abonnee
frog 18 November 2021
geeerlof schreef:
kom maar op, ik wil wel naar de flevopolder...
ho ho eerst door de ballotagecommissie we laten hier niet zomaar iedereen toe!
Charel 18 November 2021
Stoppen met de ontpoldering van de Hedwigepolder. Levert 300 ha. op
Abonnee
Meester Peen 18 November 2021
Minder boeren lijkt mij beter
info 18 November 2021
Nederland is vol en de Flevopolder heeft geen plaats waar nu nog geen gewas op staat, en het is zelfs zo dat er door de woningbouw minder gronden met gewassen te zien zijn wat erg is te betreuren, het is de beste grond van Nederland die met veel geld is droog gelegd en die dan weer door de meest vervuilende steden word opgevuld en waar dieren worden gehouden binnen een raster die de slechtste verzorging krijgen van een land van melk en honing en wat we naar de buitenwacht presenteren schieten de tranen in je ogen.
Als er boeren weg moeten voor natuur, geen probleem maar zorg dat zij dan ook echt nieuwe gronden krijgen en maak de markerwaard droog voor deze groep, maar dan ook alleen vullen met boeren en niet met steden.
Henk. 19 November 2021
De allerbeste oplossing is : De gehele waddenzee inpolderen helpt nog het allerbeste voor, De woningbouw, De asielzoekers huisvesten, De uitbreidende landbouw, De oplossing voor bouwend Nederland.!!
Abonnee
inno 19 November 2021
waarom doen we dat eigenlijk niet? gewoon weer een stuk inpolderen. wat heb je aan water? maak er land van dan krijg je werkgelegenheid en economische groei. je moet ze ook alles voorkauwen daar in den haag
Wipkip 19 November 2021
inno schreef:
waarom doen we dat eigenlijk niet? gewoon weer een stuk inpolderen. wat heb je aan water? maak er land van dan krijg je werkgelegenheid en economische groei. je moet ze ook alles voorkauwen daar in den haag
Die sukkels hebben er een natura2000 gebied van gemaakt,.........
info 20 November 2021
Wipkip als die sukkels het erop kunnen zetten kunnen diezelfde sukkels het er ook weer af halen daar zijn het sukkels voor
pachtboer 25 November 2021
dan ben ik werkeloos in ons weggegeven land aan lobbyisten

extra miljardje voor de pachtboeren maakt ook niets meer uit na lobby coronapas en windsubsidie van bijgedrukte demissionaire inflatie
U kunt niet meer reageren.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in en ontvang elke dag het laatste nieuws in je inbox

Opinie Jurphaas Lugtenburg

Overheid en grond, niet de gelukkigste combinatie

Nieuws Politiek

Berucht amendement op dierenwet is van de baan

Nieuws Politiek

Natuurherstelwet met noodrem goedgekeurd

Nieuws Grond

Investeerders VS duiken massaal op landbouwgrond

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden