Achtergrond Stikstof Stemming
Spelletje stikstof-kiekeboe om impasse te doorbreken
De uitspraken van CDA-leider Wopke Hoekstra in een interview in het AD over het niet heilig verklaren van 2030 om de stikstofdoelen te halen, hebben deze week niet geleid tot een grote ruzie in de coalitie. De oppositiepartijen in de Tweede Kamer probeerden het vuurtje afgelopen dinsdag nog wel op te stoken, maar premier Rutte was tolerant. Ook hielp het dat D66-leider Sigrid Kaag die dag afwezig was. Zo kon ze haar gebrek aan vertrouwen in Hoekstra niet toelichten. Inmiddels lijkt de rust hersteld. In onze wekelijkse rubriek Stikstof Stemming geven we op onze eigen wijze een impressie van de stikstofcrisis.
En rust heet er te zijn. Nog steeds overlegt de agrarische sector officieel niet met stikstofgespreksleider Johan Remkes en het kabinet. Een tweede gesprek met de landbouworganisaties komt er pas na een handreiking van het kabinet.
Toch wordt er wel gepraat. Dat gebeurt evenwel buiten het volle zicht. Voorman van Agractie Bart Kemp zei enkele weken geleden dat hij een direct lijntje houdt met de premier. Dat lijntje lijkt nog steeds warm. Kemp meldde vorige week vrijdag bij Op1 dat Remkes hem die dag had gebeld.
Opties tegen elkaar
Het is ook bekend dat Henk Bleker, voorzitter van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) en oud-staatssecretaris, en enkele anderen deze week hebben overlegd met Remkes en een afvaardiging van het kabinet. Daar zijn opties tegen elkaar gehouden om uit de impasse te komen. Komende week wordt weer gepraat. Ook LTO Nederland weet daarvan. Bij eerdere gelegenheden wilde de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) nog weleens aanschuiven bij het kabinet, maar nu blijven van daaruit de deuren dicht. FrieslandCampina houdt zich opvallend stil. Ook anderen doen er het zwijgen toe, al zijn er partijen die graag weer aanschuiven. De gelederen blijven gesloten dus. Agractie laat officieel ook niets weten.
Chefsache
Zo probeert Remkes de partijen weer officieel aan tafel te krijgen en de agrarische organisaties te ontdekken hoeveel ruimte er nou is. Binnen het kabinet zitten ze duidelijk niet meer helemaal op één lijn, werd dinsdag tijdens het debat over het interview van Hoekstra in het AD bevestigd. Opvallend is dat niets wordt gehoord over betrokkenheid van de bewindslieden op landbouw bij de stikstofgesprekken. Het is kennelijk 'Chefsache'.
Niet toegeven op de kernpunten, is het devies van de landbouworganisaties. Eerst moet het kabinet bewegen. Het wordt wel spannend voor de landbouw. Er lijkt nu niemand te zijn die iedereen achter zich krijgt. De organisaties zijn verdeeld en hun leiders soms onvoldoende geaccepteerd door grote groepen boeren.
Trekkergroepen zijn het ook oneens
Ook een reeks zogenoemde trekkergroepen, die een brede achterban van boze boeren moeten vertegenwoordigen, is het onderling niet eens. Ook over de inhoud van het eisenpakket bestaan op zijn minst verdeeldheid en verwarring. Het stikstofdossier is ook erg complex. Iedereen zal water bij de wijn moeten doen en dan is het ook vertrouwen gunnen aan een voorman of -vrouw. Gegeven de situatie wordt regelmatig weer gedacht aan Aalt Dijkhuizen, die vorig jaar het boerenfront trok. Maar zal hij het willen, en zo nee, wie dan wel?
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
