Aardappelzetmeelbedrijf Avebe draagt graag bij aan het behalen van de klimaatdoelstellingen van Nederland. Onder andere door processen energiezuiniger te maken en verspilling tegen te gaan. Met behulp van subsidies werd een speciale methode ontwikkeld om eiwitten te winnen: Duurzaam Concentreren van Aardappelsap met Membranen (DuCAM). "We besparen straks 23% op energieverbruik en op de CO2-uitstoot bij onze grootste aardappelzetmeelfabriek."
Dit artikel is buiten de redactie van Boerenbusiness om gemaakt in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), als onderdeel van hun campagne over nieuwe subsidieregelingen.
Duurzaamheid is een groot onderdeel van Avebe’s bedrijfsvoering, vertelt Erik Koops, directeur investment development & portfolio management bij Avebe. "We streven naar harmonie tussen optimaal resultaat voor aandeelhouders en het beste voor natuur en milieu."
Beoordeling op duurzaamheid
Eiwitwinning bestaat uit meerdere stappen. "Eerst halen we aardappelsap uit de aardappel. Dat sap brengen we aan de kook waardoor de eiwitten uitvlokken. Wij kunnen ze daardoor afscheiden en drogen." Het gaat om protamyl-eiwit, vertelt Koops. Dit wordt onder andere gebruikt voor diervoeding. "Het aardappelsap dat overblijft na de eiwitwinning dampen we in. Er blijft dan een heel geconcentreerd product over: protamylasse." Dit hele proces kost veel energie, aldus Koops. "Maar met DuCAM worden we aanzienlijk energiezuiniger."
Koops: "Duurzaamheid is ook een groot onderdeel van onze strategie. We beoordelen onze productieprocessen continu op duurzaamheid en efficiëntie en passen ze aan waar nodig. "Een voorbeeld van zo’n aanpassing is DuCAM, gefinancierd met behulp van de subsidie Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+). "Met DuCAM besparen we straks 23% van het energieverbruik en CO2-uitstoot en ook nog eens 400.000 kuub water per jaar in onze zetmeelfabriek in Ter Apelkanaal."
Inzet van membraantechnologie
Avebe ontwikkelde DuCAM samen met Wafilin, een firma gespecialiseerd in membraantechnologie. Hoe de methode werkt? Koops: "Met behulp van ultrafiltratie-membranen filteren we het aardappelsap. Deze membranen laten kleinere moleculen door, zoals water en zouten, maar ze houden de eiwitten tegen. Hierdoor hoeven we veel minder sap aan de kook te brengen om de eiwitten te winnen. Ook hoeven we daarna veel minder resterend water in te dampen."
Avebe heeft DuCAM 3 jaar getest. In die periode heeft het bedrijf diverse problemen getackeld. ‘Aanvankelijk bleken de membranen bijvoorbeeld verstopt te raken. Nu kent het systeem verschillende trappen. Elke trap wordt eens in de 24 uur gereinigd. Zo blijven de membranen schoon en kan het systeem continu blijven draaien.’
Hergebruik van restwater
Eind 2019 heeft Avebe’s aardappelzetmeelfabriek in Ter Apelkanaal DuCAM in gebruik genomen. "We gaan daarmee 13.000 ton CO2 per jaar besparen", zegt Koops enthousiast. ‘Een flinke besparing ten opzichte van onze huidige uitstoot en een goede stap richting het behalen van de klimaatdoelen.’
Naast het terugdringen van CO2-uitstoot, bespaart het bedrijf ook veel water dankzij de nieuwe technologie. Koops: "Het restwater dat we uit de aardappelen verkrijgen door DuCAM te gebruiken, is schoon. Dat komt door de tweede membraantechnologie die we toepassen: omgekeerde osmose. We kunnen het water nu dus hergebruiken – in het bijzonder om de aardappelen te wassen aan het begin van het proces. Zo besparen we jaarlijks 400.000 kuub water."
Hulp tegen klimaatcrisis
Avebe heeft het DuCAM-project voltooid met ruim €3 miljoen aan overheidssubsidie. Koops: ‘Dankzij deze DEI+ is de terugverdientijd van het project ingekort van 7,5 naar ruim 5 jaar.’
Avebe kijkt nu of ze de membraantechnologie verder kan ontwikkelen en bijvoorbeeld kan toepassen in haar overige fabrieken. ‘Misschien kunnen andere subsidies, zoals Versnelde Klimaatinvestering Industrie (VekI), ons daarbij een extra duwtje in de rug geven’, zegt Koops. ‘Daarover gaan we graag in gesprek met de mensen bij het ministerie van Economische Zaken of RVO.'
Avebe denkt ondertussen ook na over ándere manieren om de klimaatcrisis te bestrijden. Koops: ‘We onderzoeken nu bijvoorbeeld hoe we het drogen van producten efficiënter kunnen aanpakken. Misschien kunnen we restwarmte op zo’n manier inzetten dat de drogers minder energie nodig hebben. Wie weet gaan we ook daarover binnenkort om de tafel met RVO.’
---------------------------------------------------------------------------------
SUBSIDIES VOOR CO2-REDUCTIE
In 2050 moet Nederland 95% minder CO2-uitstoten ten opzichte van 1990. In 2030 moet er al een afname van 49% zijn. Dat staat in de klimaatdoelen. Op basis van deze doelen stelt de overheid eisen aan industriële bedrijven. Ze ondersteunt hen bij het voldoen aan die eisen met kennis, netwerken en subsidies. Via de RVO.nl biedt zij diverse nieuwe subsidies aan, die te vinden zijn op de subsidie-financieringswijzer. Wij informeren u over drie regelingen. Dit zijn:
1. Versnelde Klimaatinvestering Industrie (VeKI)
Deze unieke subsidie is speciaal bedoeld om de terugverdientijd van CO2-reducerende investeringen te verkorten. De Rijksoverheid heeft voor deze subsidie €28 miljoen vrijgegeven. Projecten moeten in elk geval draaien rond de thema’s ‘energie-efficiëntie’, ‘recycling’ of ‘hergebruik van afval’. Het moet gaan om investeringen in bewezen maatregelen, waarbij de terugverdientijd voor de investeringskosten langer dan 5 jaar is. En de toepassing van het project moet klaar zijn voor de markt. Dit betekent dat de toepassing tenminste 3 keer bewezen moet zijn in vergelijkbare projecten in de Nederlandse industrie.
Aanvragen voor VeKI kunt u bij RVO.nl indienen tot en met 30 juni 2020 (uiterlijk 17.00 uur).
2. Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+): Circulaire Economie
Deze regeling is speciaal bedoeld om het duurzame gebruik van grondstoffen te stimuleren. De Rijksoverheid heeft voor deze subsidie €44 miljoen vrijgegeven.
Projecten die in aanmerking komen voor deze regeling moeten hun einddatum op uiterlijk 31 december 2020 hebben. Deze projecten moeten inzetten op een hoogwaardiger of langer gebruik van grondstoffen. Bij die projecten moet sprake zijn van CO2-reductie. Denk bijvoorbeeld aan recycling en hergebruik van afval. Of het gebruik van biobased grondstoffen.
DEI+: Circulaire Economie is onder andere bestemd voor de industrie, bedrijven in de energievoorziening, waterbedrijven en afvalbeheerders. Uw project komt hiervoor in aanmerking als u een nieuwe innovatieve techniek of een nieuw product wilt demonstreren. Voorstellen van het mkb zijn ook meer dan welkom.
Aanvragen voor DEI+ Circulaire Economie kunt u nog indienen tot en met 22 september 2020 (uiterlijk 17.00 uur). Houd bij het aanvragen van de subsidie rekening met de omvang, looptijd en einddatum van uw project.
3. Missiegedreven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)
Deze unieke regeling is speciaal bedoeld om integrale oplossingen te ondersteunen die bijdragen aan de klimaatdoelen. De Rijksoverheid heeft voor deze subsidie 65 miljoen euro vrijgegeven, waarvan €17 miljoen specifiek voor industriële oplossingen.
Projecten die in aanmerking komen voor de MOOI-regeling moeten een flinke financiële omvang hebben. De exacte grootte wordt nog bepaald. Daarnaast dient in het project duidelijk sprake te zijn van een integrale aanpak. Daarom moeten meerdere bedrijven uit de innovatieketen aangesloten zijn bij het project. Dit zijn bij voorkeur organisaties vanuit verschillende disciplines en consortia. Ook is het belangrijk dat aanvragers heldere mijlpalen in hun plan opstellen. Deze moeten SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden) zijn, zodat de voortgang goed kan worden gevolgd.
U dient uw voorstel eerst vooraan te melden, daarna kunt uw een definitieve subsidieaanvraag indienen. Vooraanmelden kan tussen 1 en 20 april 2020, de definitieve subsidieaanvraag dient u in tussen 1 juli en 8 september 2020. Alle informatie die u nodig heeft vindt u op RVO.nl.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
