Nieuws Grond
Niet alleen de grondprijs is belangrijk in Oost-Europa
Buitenlandse investeerders in grond tonen de laatste jaren meer interesse in Oost-Europese landen. Boeren die in West-Europa amper groeimogelijkheden hebben, kunnen in deze landen namelijk vaak veel makkelijker groeien.
Wanneer we naar de grondprijzen in de Oost-Europese landen kijken, dan ligt de verklaring voor het investeren in Oost-Europa voor de hand. In een land als Polen zijn de grondprijzen namelijk al gauw 10 keer lager dan in Nederland. En in vergelijking tot Roemenië of Hongarije (respectievelijk €2.000 en €4.182 per hectare), is de grond in Polen zelfs nog duur te noemen.
Onvrede onder lokale boeren
Toch is er ook een keerzijde aan dit verhaal. Sinds de toetreding van de Oost-Europese landen tot de Europese Unie is de aantrekkingskracht voor Europese investeerders groter geworden. Deze investeerders kopen soms tienduizenden hectares land op, zoals het Deense Karsko Group gedaan heeft.
De lokale boeren zijn hier lang niet altijd blij mee. Het zorgt er namelijk voor dat het voor hen lastiger wordt om grond te vinden en resulteert in een veranderende vorm van concurrentie. Deze grote investeerders staan daarnaast vaak in schril contrast tot de lokale boeren, die gemiddeld slechts 10 hectare beboeren.
Tegen de Unie
Aangezien de concurrentie deels veroorzaakt wordt door het toetreden tot de Europese Unie, is er in deze landen steeds vaker een beweging tegen de Europese Unie. Een land als Polen wil dan ook voorkomen dat er steeds meer land in buitenlandse handen terechtkomt.
Daarbij ontvangen grote boeren meer subsidie vanuit de Europese Unie, wat eveneens voor veel onvrede zorgt (met name onder kleinere boeren). In december 2018 zorgde dit zelfs voor demonstraties. In de plannen voor de nieuwe subsidies vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid is overigens wel een aftopping voor grote bedrijven geïntroduceerd.
Oekraïne
Echter, ook voor Oost-Europese landen die niet bij de EU-28 horen, geldt dat er onvrede is. Hoewel een land als Oekraïne een verbod kent op grondverkoop, weten buitenlandse investeerders toch te profiteren van de goedkope grond. Bedrijven als Cargill kopen bijvoorbeeld aandelen in grote Oekraïense landbouwbedrijven, en dat zorgt bij lokale boeren net zo goed voor onvrede.
Het land heeft meer dan 30 miljoen hectare vruchtbaar akkerbouwland en heeft daarmee tevens het grootste landbouwareaal van Europa in handen. Hoewel de internationale gemeenschap liever ziet dat Oekraïne dit verbod opheft, koos het Oekraïense parlement ervoor om het verbod begin 2018 met 1 jaar te verlengen.
Cultuur speelt mee
Hoewel de grondprijs menig West-Europese boer jaloers maakt, dient ook de cultuur in acht te worden genomen. Niet alleen de houding tegenover de grote, moderne boeren speelt mee, maar ook andere cultuurgebonden factoren spelen een steeds grotere rol.
Anne Jan Doorn
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
