Strenger bij overtreding
Toch nog wijzigingen in derogatie
Nederland heeft een vergunning gekregen voor de derogatie die voorziet in extra plaatsingsruimte voor stikstof. Dit is nieuw, want het was een beschikking. Ook is in de derogatie opgenomen dat een overtreding uitsluiting kan opleveren. Wat verandert er nog meer, en waarom moeten de mestsector en de varkenshouderij nu ook aan de slag?
Nederland heeft tot en met 31 december 2019 weer een derogatie die extra plaatsingsruimte voor stikstof oplevert. Het is nieuw dat het niet meer om een beschikking gaat, maar om een vergunning. Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) in een brief aan de Tweede Kamer: "Dit is een gevolg van het streven van de Europese Commissie (EC) om de derogatiebeschikking voor de lidstaten verder met elkaar in lijn te brengen." Schouten meldt dat het streven is om ervoor te zorgen dat het in de praktijk nauwelijks gaat verschillen.
Derogatie gaat geld kosten
Er gaat vanaf 2019 wel degelijk iets veranderen. Schouten is dan namelijk van plan om een beperkte vergoeding te vragen, zoals gebruikelijk is voor een vergunning. Nog een wijziging is dat de derogatiebedrijven vanaf volgend jaar vóór 31 maart de mineralenadministratie moeten inleveren. Dit om voldoende tijd te hebben om na te gaan of aan alle voorschriften is voldaan.
31
maart
Daarnaast is het ook nieuw dat er bij het niet naleven van de voorschriften niet alleen een boete volgt. Er ontstaat namelijk ook de mogelijkheid om de desbetreffende bedrijven in het volgende kalenderjaar uit te sluiten van de derogatie.
Mestfraude aanpakken
De derogatie voor stikstof is een onderdeel van de Nitraatrichtlijn, wat uiteindelijk over de verbetering van de waterkwaliteit gaat. Het vergrootglas vanuit Brussel ligt echter niet daarop, maar op de mestfraude. Iets wat de sector opgepakt heeft en waar Schouten over zegt: "Nu breekt een cruciale fase aan, waarin de maatregelen geïmplementeerd moeten worden; voelbaar voor de ondernemers in de sector en zichtbaar voor de mensen daarbuiten." Schouten stelt dat er ingebroken moet worden in de bestaande cultuur.
Daar stopt het echter niet, want ook de EC kijkt mee en die wil een sterkere handhavingsstrategie; de deadline daarvoor is 30 september 2018. Daarvoor wil de Commissie ook een beoordeling van de schaal van de fraude en van de omvang van het opzettelijk niet naleven van de regels. Daarnaast wordt gevraagd om het in beeld brengen van de gebieden waar het risico op niet-naleving het grootst is.
Controle in de keten
Het blijft monitoring van de problemen. De EC vraagt om versterking van de capaciteit voor inspecties en controles. Tegelijkertijd krijgen de derogatiebedrijven een schouderklopje, want de milieuresultaten worden als goed omschreven. Het percentage controles daalt daarom van 7% naar 5%. Daarbij komt er ook inzet van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vrij, die Schouten wil inzetten op risicovollere onderdelen.
Er komt meer capaciteit vrij voor de controle van de mestketen, maar Schouten gaat ook investeren in de technologie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) en de NVWA. Het streven is om zo beter inzicht te krijgen in de mestketen. Dit moet het mogelijk maken om elektronisch toezicht te houden en handhaving gericht in te zetten.
Nieuwe derogatie?
Vóór oud-staatssecretaris Martijn van Dam gaf Sharon Dijksma al eens aan dat de sector nu zelf aan zet is. Schouten maakt het nog wat concreter. Zij geeft aan dat bij de afweging om de verlenging aan te vragen meegenomen gaat worden welke praktische resultaten in de praktijk behaald zijn. Het gaat dan om naleving van onder meer de mestregels, waar de sector zelf een zware verantwoordelijkheid in heeft. Niet de waterkwaliteit, maar mestfraude domineert nu het speelveld.
Herma van den Pol
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
