Politiek

Het lange (in)formatietraject in Den Haag breekt nog geen records, maar laat wel zijn sporen achter in de politiek. De periode van schaduwregeren duurt te lang. Kamerleden van de formerende partijen willen zaken anders aanpakken, maar kunnen nog niet vooruitgrijpen op een nieuwe coalitie, want die bestaat nog niet. De zittende, demissionaire bewindslieden moeten blijven doorwerken, maar worden niet meer geacht om al te voortvarend te werk te gaan en nieuwe initiatieven op te pakken.

Liever dan het gevecht aangaan bij de Europese Commissie over de uitvoeringsdetails van de Nitraatrichtlijn, zet demissionair landbouwminister Piet Adema het mes verder in de veestapel. Dit maakte hij duidelijk na afloop van het vrijdagse kabinetsberaad. De missie moet voltooid.

Demissionair minister Piet Adema is een geduldig man, of een aartstwijfelaar. Meer dan een maand geleden meldde hij de Tweede Kamer dat hij eind maart met een besluit zou komen inzake de mestproblematiek in de Nederlandse veehouderij. Vanwege de stand van zaken rond de derogatie (van de Nitraatrichtlijn) is er immers een knellend mestoverschot, zo meldt zijn ministerie bij voortduring. Daar is door hem en zijn voorgangers regelmatig over gesproken met de Europese Commissie, maar steeds kwam de minister van LNV met lege handen thuis.

De details volgen nog, want vers van de pers, maar demissionair landbouwminister Piet Adema hoeft niet meer af te zwaaien als de minister die steeds maar met de handen in de lucht staat. Hij heeft geleverd en eindelijk toestemming van de Europese Commissie voor wellicht grootschalige mestverwerking. Het principe-akkoord is er, maar hoe praktisch het wordt, moet nog blijken.

Grote veranderingen gaan soms sneller en schijnbaar meer vanzelf dan (relatieve) detailveranderingen. Illustratief hiervoor is het tempo waarin de huidige Europese Commissie de Green Deal-elementen wegsloopt uit het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) ten opzichte van de muizenstapjes bij bijvoorbeeld de inzet van kunstmestvervangers.

In het (in)formatieproces tussen de vier rechtse partijen PVV, NSC, VVD en BBB lijkt weer een beetje schot te zitten. De kans op samenwerking lijkt weer groter dan in de voorbije weken. Voor het eerst sinds lange tijd gaan ze volgende week weer om tafel. Ondertussen blijft het op de werkvloer wel schuren tussen vertegenwoordigers van de betreffende partijen.

Veel Duitse melkveehouders missen een actueel begrip voor hun positie bij landelijke en Europese beleidsmakers, en deels ook bij verwerkers. Dit bleek deze week bij een discussie die in Brussel was belegd door de deelstaat Nordrhein-Westfalen en het Duitse Milchindustrieverband (MIV).

'Smoesjesverkoopster' Christianne van der Wal, demissionair minister voor Natuur en Stikstof, moest zich deze week verantwoorden in de Tweede Kamer voor het te laat doorsturen van een gevolg-inventarisatie (impactassessment) van de Europese Natuurherstelwet. Dat ging haar niet helemaal soepel af. Ze was het ook niet gewend. 

Provincies mogen tot medio volgend jaar afzien van handhaving tegen activiteiten van PAS-melders. Het gaat echter niet zomaar. Ze moeten dan wel motiveren dat er een redelijk evenwicht is tussen de belangen van PAS-melders aan de ene kant en het natuurbelang aan de andere kant.

De gestelde natuur- en klimaatdoelen die het demissionaire kabinet heeft gesteld in het programma voor het landelijk gebied (NPLG) zijn met de huidige aanpak niet binnen tien jaar te halen. Met een betere afstemming en andere instrumenten, zoals een verbeterd mechanisme om gronden af te waarderen en om te zetten, zijn evenwel verdere stappen te zetten.

Ruim twee jaar geleden dacht Tweede Kamerlid Laura Bromet even gemakkelijk te kunnen scoren met stikstof, niet vermoedend welke doos van Pandora ze zou opentrekken. Ze vroeg (nu demissionair) minister Van der Wal om een top 100 van stikstof- en ammoniakuitstoters voor Nederland. Dit waarschijnlijk met de bedoeling om de 'megabedrijven' in de veehouderij nog eens fijn in het zonnetje te zetten.

Oekraïne zou in de onderhandelingen over toetreding tot de EU overwegen af te zien van de subsidies uit het gemeenschappelijk landbouwbeleid GLB. In ruil daarvoor wil Oekraïne een vrijstelling voor de agrarische sector voor de verplichtingen in de Green Deal. Dat zeggen althans anonieme bronnen in de European Pravda.

Normaal gesproken volgt pas na carnaval de kater, tenminste voor degenen die aan dat ooit katholieke feest meedoen. Voor de landbouw was de kater er deze week al voor carnaval. De hoop van grote groepen boeren en andere plattelanders op een kabinet dat iets meer oog voor hen zou hebben, lijkt in rook op te gaan en alle boerenacties van de voorbije weken lijken ook maar een mager resultaat op te leveren. In ieder geval niet de verhoopte verlichting van het bestaan.