In het (in)formatieproces tussen de vier rechtse partijen PVV, NSC, VVD en BBB lijkt weer een beetje schot te zitten. De kans op samenwerking lijkt weer groter dan in de voorbije weken. Voor het eerst sinds lange tijd gaan ze volgende week weer om tafel. Ondertussen blijft het op de werkvloer wel schuren tussen vertegenwoordigers van de betreffende partijen.
Vorige week werd demissionair minister en Tweede Kamerlid Christianne van der Wal stevig onder vuur genomen vanwege haar vermeende rol rond het (te) laat naar de Kamer sturen van een studie naar de gevolgen van de Europese Natuurherstelverordening. Deze week bleef het nog even wringen rond Van der Wal.
Minister tegen Kamerlid Van der Wal
Bij de (hoofdelijke) stemming over genoemde verordening sprak Van der Wal zich als VVD-Tweede Kamerlid uit tegen de verordening, als demissionair minister van Natuur en Stikstof sprak ze zich uit tegen het resultaat van die stemming (want Nederland zou dan een slecht figuur slaan in Brussel en bovendien niets bereiken met zo'n opstelling, was het verhaal). Ook/zelfs in de Tweede Kamer leidde dit tot verbazing. Wat ze gaat doen met de motie om tegen de wet te stemmen, maakt ze komende week duidelijk.
Regie op Remkes
In de dagen na de stemming werd ze weer kritisch onder vuur genomen door de BBB. Die stelde vanwege openbaar gemaakte stukken over de Commissie-Remkes een reeks kritische vragen aan haar, over onder meer de relatie tussen MOB/Vereniging Leefmilieu en de overheid, en over de gekozen insteek bij de herinrichtingsplannen voor het landelijk gebied. De WOO-stukken bieden een behoorlijk onthullend inkijkje in de grote regiemachine die het kabinet had opgetuigd om het Circus-Remkes naar wens te laten functioneren.
Kaartje van tafel, inzet niet
Ambtenaren bespreken wat Remkes wel en niet mag zeggen en geven suggesties voor een boervriendelijker ogende beleid. Bijvoorbeeld over het 'kaartje van Van der Wal': wel van tafel halen, maar niets toegeven op de inzet, zo valt te lezen. De gemoedelijk ogende verkenner mag van alles zeggen. "Remkes kan niets fout doen." Hij is degene op afstand, die geruststellende en onschadelijke dingen zegt. De uitvoering van het beleid is ook niet aan hem, maar aan het kabinet en dat kan heel anders beslissen.
MOB veelgevraagde gast
Terug naar MOB/Leefmilieu. Deze lijkt enerzijds meer tegengas te krijgen dan vorig jaar, nu er een rechtse Tweede Kamermeerderheid is, maar bij veel overheden is en blijft het Nijmeegse milieuconglomeraat een dure, maar graag geziene gast. Het gaat zelfs zo ver dat provincies en andere overheden de organisatie zelfs uitnodigen om als derde belanghebbende partij aanwezig te zijn bij rechtszittingen die ze zelf niet in beeld hadden. Dit met het argument dat ze anders wel bij de Raad van State zouden opduiken.
Onevenwichtig
Het lijk toch niet helemaal onevenwichtig bedacht. De Stichting Stikstofclaim moest eerder dit jaar nog alle zeilen bijzetten om als derde-belanghebbende toegevoegd te worden aan een procedure van Greenpeace tegen de staat. De overheid of de ambtenarij heeft kennelijk toch lievelingetjes en ongewensten.
Minister Piet Adema had het deze week gemakkelijker in de Tweede Kamer, maar moet nog wel een oplossing te vinden voor het probleemdossier Dierwaardige Veehouderij. Door een amendement van de Partij voor de Dieren dreigt de uitvoering onwerkbaar te worden. Volgende week spreekt de Kamer verder over een uitweg.
KDW blijft te handig
Zo'n uitweg is er ook nog niet de Kritische Depositiewaarde (KDW). Deze week ging er een stuk van, weer minister Van der Wal, naar de Tweede Kamer inzake mogelijke alternatieven voor de KDW. Hier is in de voorbije jaren al vele keren over gedebatteerd - eerst door de Taakgroep Ecologische Onderbouwing, later door andere Wageningers (die niet durfden af te wijken van de TEO) en Jan Willem Erisman en recentelijk door ruwweg het eerder genoemde gezelschap plus MOB en Agractie. Praktisch gezien steeds met dezelfde uitkomst. De KDW is te handig. Er zijn wel andere mogelijkheden, maar ze kosten te veel tijd om door te voeren en ze zijn voor het beleid minder gewenst.
Wojciechowski losgezongen
In Brussel lijkt ook een bewindspersoon in een lastig parket terecht gekomen: de Poolse landbouwcommissaris Janusz Wojeciechowski. In de Poolse media kondigde hij een grote versoepeling van het landbouwbeleid en de Green Deal-aanpak aan, bekend te maken op 15 maart. Een woordvoerder van de Europese Commissie nam direct afstand van deze uitlatingen, waarna wordt gespeculeerd op afzetting van de Poolse Eurocommissaris.
Toch meer aanpassingen?
Maar al is deze man een zwakke commissaris, hij heeft wel de steun van 22 van de 27 Europese ministers van Landbouw, vertegenwoordigt in ieder geval veel Oost- en Midden-Europese belangen en de Europese Commissie zit ook nog eens aan te kijken tegen de komende Europese verkiezingen, terwijl ze zich in grote delen van Europa niet populair heeft gemaakt met de agenda van de inmiddels vertrokken vicevoorzitter Frans Timmermans. Zijn opvolger op dit dossier, de Slowaak Maroš Šefčovič, heeft de brief van de 22 ministers ontvangen, maar hij houdt vooralsnog zijn mond. Een verdere aanpassing van het al afgezwakte Green Deal-beleid lijkt niet onmogelijk.