Boerenbusiness Analyse
Zijn ontslagen bij trekker fabrikanten zorgelijk?
De berichten over grote fabrikanten die personeel gedeeltelijk of helemaal op straat zetten lijken elkaar steeds sneller op te volgen. Het gaat dan vooral om de grote drie; John Deere, CNH en Agco. Moeten we ons daar zorgen om maken? Het simpele antwoord is nee. Na jaren van meer en meer is de productie in 2014 flink afgenomen. De opgebouwde overcapaciteit is daarmee plotsklaps overbodig geworden. Die wordt nu weer geloosd.
Steeds meer fabrikanten van trekkers kiezen er wereldwijd voor om hun productie licht af te bouwen. Het gevolg is dat werknemers tijdelijk of soms in het geheel op straat komen te staan. In de afgelopen vijf maanden kwam zeven keer een nieuwsbericht naar boven over fabrikanten die hun personeel de deur wezen.
Op het eerste gezicht lijkt het misschien alsof de fabrikanten in zwaar weer verkeren. Maar, er is meer onder de zon. Na een crisisperiode tussen 2008 en 2011 klom de markt voor nieuwe trekkers en machines flink. Die lijkt zijn momentum te hebben bereikt. Veel landen laten over het afgelopen jaar een daling zien. Maar, ook op de wereldwijde markt zijn er verschuivingen. In landen als India en China zitten trekkerverkopen sterk in de lift, omdat de landbouw daar in rap tempo opschaalt. Fabrikanten proberen hier op in te spelen door lokaal te gaan produceren. De luxe trekkers met veel vermogen, die in West-Europa en Noord-Amerika worden gebouwd, vinden juist minder aftrek waardoor de productie is gedaald.
Binnen Europa zijn het Frankrijk en Duitsland die de stemming bepalen. Eerstgenoemde heeft een zeer slecht jaar achter de rug. Niet geheel verwonderlijk na twee jaren met bovengemiddelde verkoopcijfers. Een droog voorjaar en slechte zomer droegen bij aan een slechte oogst, waardoor maar weinig Franse boeren zin hadden in een nieuwe trekker. Bovendien staat er vaak al een in de schuur. Duitsland deed het beter maar zorgde niet voor een jubelstemming. Overal in Europa heeft de lage prijsvorming van graangewassen – vooral tijdens de oogstperiode – voor een slechte stemming gezorgd.
Ook landbouwers in Noord-Amerika hebben gereageerd op de lage gewasprijzen en slechte vooruitzichten. Alleen de markt voor kleine trekkers steeg significant. Die voor grote trekkers steeg, maar marginaal. Misschien wel de grootste stemmingmaker in fabrikantenland is de situatie tussen Rusland en de Oekraïne. Als gevolg van onzekerheid zijn agrarische ondernemers in die landen minder bereid te investeren. De aankoop van een nieuwe trekker wordt daarom uitgesteld. Vaak is het aankopen van zaaizaad of meststoffen op grote landbouwbedrijven al een hele opgave.
Oekraïne blijft de graanschuur van Europa en de landbouw staat er op nummer één. Het land is goed voor 10 procent van de wereldgraanexport. In tegenstelling tot Rusland doet het land niet moeilijk over de import van trekkers en landbouwmachines uit het westen. Het importeert daarom meer trekkers dan bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland.
Rusland blijft een vreemde eend in de bijt. De lokale landbouw vergt veel mechanisatie maar importeren uit de westerse wereld blijft moeizaam. Zo importeren grote fabrikanten hun materiaal op slinkse wijze door het als onderdelen op papier te zetten en gedeeltelijk te demonteren. De trekker- en machinemarkt wordt voor een groot gedeelte bediend door binnenlandse fabrikanten maar, die missen kennis en kunde waar professionele boeren om vragen. Daarnaast bewegen ze zich vooral binnen de kleine vermogensklasse.
De verkoop van tractoren is vaak een goede graadmeter om de stemming binnen de agrarische sector te peilen. Het aantal ontslagen in de sector schrikt misschien af maar moet in het juiste licht worden gezet. Veel van deze mensen zijn enkele jaren eerder snel aangenomen om de productie op te kunnen schalen. Op de lange termijn hebben alle multinationals een positieve blik. Die wordt vooral gevoed door de groeiende wereldbevolking en dus meer vraag naar voedsel. Binnen een jaar of twee kunnen de kaarten weer heel anders geschud zijn.
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
