Nitraatrichtlijn

Jaap van Wenum is sinds vandaag (1 juni) de nieuwe voorzitter van de Brancheorganisatie (BO) Akkerbouw. In een gesprek met presentator Eric de Lijster gaat de opvolger van Dirk de Lugt in op de taken van de organisatie en de acties om het huidige kabinetsbeleid in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en de Nitraatrichtlijn - zoals de kalenderlandbouw - bij te sturen. 'We moeten toe naar werken op doelen in plaats van middelen.' Ook komen de onderhandelingen over een Landbouwakkoord aan bod. 'We hebben zorgen of er voldoende areaal blijft om een verdienmodel overeind te houden.'

De overheid moet met haar regels eerlijk zijn tegen boeren als het gaat om de maatregelen van het 7de Actieprogramma Nitraatrichtlijn, zoals de bufferstroken en de wintergewassen. Dit zegt Jaap Haanstra, akkerbouwer en voormalig LTO-bestuurder in deze Boerenbusiness Podcast. Het stoort Haanstra dat de metingen van de waterkwaliteit niet zuiver worden gedaan, maar de boer wel verantwoordelijk wordt gehouden voor het resultaat.

De beslisnota aangaande de zogenoemde 'winterteelten' rammelt aan alle kanten. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) publiceerde de brief donderdag 20 april. Ondanks de late verschijningsdatum wordt besloten de maatregelen rond het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn voor dit jaar gewoon door te voeren. Vooral voor consumptieaardappelen is de impact enorm.

Worden consumptieaardappelen niet meegenomen op de lijst van 'wintergewassen' in het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn, dan kost dat de Nederlandse aardappelsector zeker €1,5 miljard. Dat becijfert de Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie (Vavi). Het voortbestaan van de sector staat op het spel, aldus Andries Middag, directeur van de brancheorganisatie.

Een overgrote meerderheid van de akkerbouwers in Nederland voldoet aan de regels met betrekking tot de waterkwaliteit. Dat stelt BO Akkerbouw-voorzitter Dirk de Lugt. 'Des te vreemder is het dat de overheid met generieke maatregelen komt, in plaats van te focussen op de gebieden waar het beter moet.'

Net als Nederland is er ook in Vlaanderen werk aan de winkel om aan de Europese nitraatrichtlijn te voldoen. De Belgische krant De Tijd kreeg inzage in de voorstellen van het Vlaamse 7e mestactieplan (MAP7) - het equivalent van het Nederlandse 7e actieprogramma nitraatrichtlijn - en die blijken zeer ver te gaan. Vlaamse boerenorganisaties en de aardappelverwerkende industrie hebben geschokt gereageerd op de voorstellen. De landbouw wordt effectief de nek om gedraaid, zo luidt de kritiek.

Grote veranderingen in de wet- en regelgeving staan opstapel voor de Nederlandse akkerbouwer. Het nieuwe GLB wordt uitgerold en het 7e Actieprogramma (7e AP) krijgt vorm. Veel moet nog nader uitgewerkt worden -rijkelijk aan de late kant aangezien de meeste akkerbouwers het bouwplan voor komende seizoen al grotendeels rond hebben en de eerste gewassen al in de grond zitten- maar enkele maatregelen doen nu al veel stof opwaaien.

In het overleg tussen Nederland en de Europese Unie over het verlengen van de derogatie is er nog geen licht aan de horizon. Henk Staghouwer, de minister van Landbouw, zegt dat zijn zorgen 'zeker nog niet voorbij zijn. Het is een spannend traject.'