Grondprijs

Gemiddelde grondprijs in Nederland is voor het eerst de €80.000 per hectare gepasseerd, zo meldt de makelaarsvereniging NVM. Voor losse grond is en blijft veel belangstelling volgens de vereniging. Melkveebedrijven waren goed in trek in de eerste helft van 2024. Er zijn er 9 meer verkocht dan in dezelfde periode vorige jaar.

In het eerste kwartaal van dit jaar zakten de gemiddelde grondprijzen in ons land nog wat terug, maar in de afgelopen drie maanden heeft een krachtig herstel plaatsgevonden. Voor de twee keer ligt het landelijk gemiddelde boven de grens van €80.000 per hectare. Dit blijkt uit de kwartaalrapportage van het Kadaster.

Stilstand is achteruitgang, dat geldt ook voor agrarische bedrijven. Naast vernieuwing op het gebied van bijvoorbeeld teelt of techniek worden er vanuit de maatschappij en politiek eisen gesteld aan de 'license to produce'. Voor de individuele boer is het lastig daar in vulling aan te geven, nog even los van extra kosten. Andere ketenpartijen zullen ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen.

Op basis van een enquête onder agrarisch taxateurs verwacht de Rabobank dat de agrarische grondprijs de komende twaalf maanden gelijk blijft of tot maximaal 5% toeneemt. Voor de langere termijn ligt een verdere stijging echter voor de hand, net als (nog) grotere prijsverschillen per regio.

Het aantal land- en tuinbouwbedrijven neemt sneller af dan het areaal cultuurgrond. De gemiddelde standaardopbrengst (SO) van de bedrijven die overblijven wordt steeds groter. De schaalvergroting zet dus gewoon door, zo blijkt uit een analyse van het Compendium voor de Leefomgeving.

De markt van landbouwgrond is traditioneel het domein van boeren, een selecte groep kapitaalkrachtige (institutionele) investeerders/vermogensbeheerders en de overheid. Beleggers hadden weinig belangstelling voor grond mede door de grote barrières die er zijn om in grond te investeren. Dat is niet alleen in Nederland zo maar ook in de VS. De kredietcrisis van 2007/08 zette de financiële wereld op zijn kop en veranderde ook de houding van beleggers ten opzichte van grond, zo stellen Steve Bruere, president van Peoples Company (investeringsmaatschappij gespecialiseerd in grond) en Ailie C. Elmore van de universiteit van Illinois in een whitepaper.

Grond is en blijft een schaars goed. Toch is de gemiddelde prijs voor bouwland in het eerste kwartaal van 2024 iets gedaald ten opzichte van het laatste kwartaal 2023.

De oorlog heeft gigantische gevolgen voor Oekraïne. Niet alleen op het menselijk vlak maar ook economisch. Kosten voor het herstel van de schade zijn volgens schattingen inmiddels opgelopen tot $500 miljard. Zelfs met steun van bondgenoten en donoren zal Oekraïne alle zeilen moeten bijzetten, niet alleen voor herstel op korte termijn, maar ook voor groei op lange termijn. Een radertje dat daarin weleens heel belangrijk zou kunnen worden, is de liberalisatie van de grondmarkt.