Varkenssector heeft plafond schaalvergroting bereikt

De lage varkensprijs heeft ervoor gezorgd dat in 2015 meer varkensbedrijven in de verkoop gingen tegen aanzienlijk lagere prijzen. Het aantal transacties nam echter af, waardoor wordt getwijfeld hoeveel de sector in Nederland nog kan groeien.

Dit kwam naar voren op de persbijeenkomst van de agrarische sectie van de makelaarsvereniging NVM donderdag in Nieuwegein.  Uit de NVM-cijfers blijft dat 2015 voor met name fokvarkensbedrijven een uitgesproken slecht jaar was. ‘Ondernemers die in 2014 een gedwongen verkoop ternauwernood wisten te voorkomen, zijn nu alsnog tot verkoop verplicht. Hierdoor daalde de gemiddelde transactieprijs in 2015 naar 433.000 euro per bedrijf. Dit is ver onder het gemiddelde van 2014, toen de prijs op 575.000 euro lag,' zegt Ard Klijsen, voorzitter Agrarisch & Landelijk Vastgoed van de NVM. 

Uit de sterke daling van de gemiddelde verkoopprijs blijk dat bedrijven, met name kleinschalige, buitengewoon moeilijk te verkopen zijn. Voor kleine bedrijven worden vaak andere bestemmingen gezicht, als pluimvee of een woonlocatie. Ook de niet-gedwongen verkoop van varkensbedrijven heeft te leiden onder de gedwongen verkoop. De lage executieprijzen hebben invloed op de marktprijs. Daardoor neemt de waarde af van grote, moderne varkensbedrijven die fors hebben geïnvesteerd in milieu en dierenwelzijn. 

Door de lage prijzen werd in de laatste maanden van 2015 gesproken over een shoppersgolf in de zeugenhouderij. Coppelmans, in dienst bij Berk en Kerkhof makelaars en taxateurs, heeft het idee dat de krimp van het aantal dieren in 2016 mee kan vallen. ‘In 2015 hadden wij allemaal het idee dat er minder varkens in Nederland waren, omdat er niet alleen kleine bedrijven maar ook grotere bedrijven waren gestopt. De krimp bleek uiteindelijk mee te vallen. Er waren zelfs dieren bijgekomen.’ 

Hoewel de shoppersgolf mogelijk meevalt, verwacht Copplemans wel dat de schaalvergroting in de sector aan het plafond zit. ‘Uitbreiden op bedrijfsniveau niet meer mogelijk door de strengere milieu- en welzijnseisen en de hoge kosten die het bouwen van een nieuwe stal met zich meebrengt. Vergunningstechnisch zit de schaalvergroting op bedrijfsniveau zeker aan de grens.’ 

Uitbreiden door andere locaties aan te kopen, is nog wel een mogelijkheid. ‘Ondernemers die nog wel financieel ruimte hebben en de bank weten te overtuigen, hebben een voordeel. Er is meer aanbod dan vraag naar varkensbedrijven. Hierdoor is de varkensstapel in 2015 ook gegroeid. Als ergens een bedrijf met 300 zeugen stopte, dan begon een andere ondernemer op een tweede of een derde locatie een bedrijf met 500 of 600 zeugen.’ 

Coppelmans verwacht dat de varkensprijzen in 2016 gaan bepalen hoeveel ruimte de sector nog heeft om te groeien. ‘Zagen in we in de eerste helft van 2015 dat vooral kleine, minder rendabele bedrijven in de problemen kwamen, in de tweede helft van 2015 hadden ook steeds meer grote, moderne bedrijven het zwaar. Ook in 2016 komen er meer ondernemers die moeite heeft de financiële gaten te dichten. Het is dan ook te hopen dat de positievere verwachtingen over de varkensprijs uitkomen.'

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.