'Budget bepaalt de warmte van de stikstofsanering'

De landbouwsector heeft gematigd postief gereageerd op het advies van de commissie Remkes om de impasse in het stikstofbeleid te doorbreken. "Het budget gaat bepalend zijn voor hoe warm de sanering wordt", zo vertelt Trienke Elshof, portefeuillehouder op dit dossier bij LTO Nederland. 

De kern van het rapport is dat alle sectoren moeten bijdragen. "Alle economische sectoren die stikstofuitstoot kennen, dienen een bijdrage te leveren. Dit moet in evenwicht, waarbij kostendruk in ogenschouw wordt genomen", zo maakte voorzitter Johan Remkes woensdag 25 september duidelijk. "Er moeten harde keuzes worden gemaakt." Ook de landbouw wordt geraakt. 

Saneren, opkopen en stalderen
Remkes pleit voor een selectieve, gebiedsspecifieke en een doelgerichte reductie van ammoniak in de veehouderij. Hierbij komt maatwerk om de hoek kijken en dus geen generieke korting. Remkes wil daarbij agrarische bedrijven, met relatief hoge emissies of verouderde stalsystemen in en nabij kwetsbare Natura 2000 gebieden, saneren of uitkopen. 

Het college geeft aan dat intern en extern salderen kan worden ingezet, maar in alle gevallen dient dan afroming plaats te vinden. Deze afroming betreft allereerst de latente ruimte. Tevens wil de commissie middels een Algemeen Verbindend Verklaring afdwingen dat de technieken worden toegepast in de bedrijfsvoering die de meeste emissie tot gevolg hebben.

'Er is naar ons geluisterd'
Elshof ziet dat de commissie heeft geluisterd naar de input vanuit LTO Nederland en andere belangenorganisaties. "Kijk bijvoorbeeld naar de gebiedsgerichte aanpak wat wij hebben ingebracht. Het advies gaat op een aantal punten echter veel verder en daar maak ik me zorgen over." Elshof verwijst daarbij naar het opkopen van bedrijven.

"Het college geeft aan dat dit vrijwillig is, maar tegelijkertijd moet alles onder grote tijdsdruk gebeuren. Hoe vrijwillig wordt dit in de praktijk? Ze heeft ook grote twijfels over de afroming bij het intern en extern salderen. "Bij afroming kun je ook de prikkel wegnemen om te gaan salderen en dan schiet het zijn doel voorbij." Elshof denkt dat het zogeheten flankerend beleid erg belangrijk gaat zijn. "Hoe dit er uit ziet, is nog niet duidelijk. Ook is niet duidelijk hoeveel geld er beschikbaar komt. Het budget wordt waarschijnlijk zeer bepalend."

Elshof is teleurgesteld dat ze niets terug ziet van de drempelwaarde van 1 mol die LTO graag had gezien. "Een hogere drempelwaarde lost veel acute problemen op en sluit ook veel beter aan bij het beleid van de omliggende landen. Alles bij elkaar leunt het hele advies zwaar op de landbouwsector." 

Demonstratie 1 oktober 
De oproep van Tjeerd de Groot (D66) tot halvering van de veestapel (in het kader van stikstofreductie) was directe aanleiding voor de demonstratie van 1 oktober. Hoe kijkt Elshof daar nu tegen aan? "Ik begrijp de behoefte om een signaal af te geven heel goed. Maar door een demonstratie krijg je niet meteen ander beleid. Daarvoor heb je overleg en lobby nodig. Ik snap de onvrede ook, het is jammer dat ons werk vaak zo onzichtbaar is. Je kunt dit vergelijken met de '80-20 regel': je haalt 80% binnen, maar 20% niet en dan gaat het alleen nog over die 20%. Dat is erg ondankbaar."

Snelheidsverlaging
Zoals verwacht is Remkes met een snelheidsverlaging op rijks- en provinciale wegen gekomen. Ook daarbij moet gekeken worden naar het aantoonbare effect op kwetsbare natuur. In dit eerste advies laat de commissie scheepsvaart en luchtvaart nog buiten beschouwing. Maar in het volgende advies worden deze wel betrokken bij het beleid. Wat betreft de industrie, blijkt niet goed in beeld welke bijdrage de industrie levert aan de stikstofdepositie in stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Het Adviescollege wil dit eerst in beeld brengen.

Mei 2020
In mei 2020 komt het adviescollege met het volgende advies, dat zich richt op een nieuw stikstofbeleid. Remkes: "We gaan kijken naar een reconstructie van het PAS en het Natura 2000-beleid." Het college gaat daarbij ook kijken naar de ruimte binnen de richtlijnen die Brussel voorschrijft.

Remkes geeft aan dat dit in ieder geval ook gaat over maatregelen voor het vrachtvervoer, het openbaar vervoer en de scheeps- en luchtvaart. "De urgentie wordt overal gevoeld en gedeeld, in de industrie, bouw en veehouderij, in de natuur en milieu organisaties en de mobiliteitsorganisaties. Ik hoop dat dit gevoel voor urgentie ook overheidsbreed wordt gedeeld. Daarbij moeten partijen soms over hun schaduw heen stappen", aldus Remkes. 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.