FrieslandCampina moet nog stap zetten naar de top

Het afscheid bij FrieslandCampina is bijna daar, nog een enkele week. Toch heeft Kees Gielen niets aan zijn bevlogenheid voor het coöperatieve concern en de zuivelsector ingeleverd. Vol passie en nog steeds in de 'wij' vorm pratend. 'Afscheid nemen doet echt een beetje pijn, dat mag je best weten. FrieslandCampina is in zekere zin toch ook mijn kindje.'

Woensdag 16 december is bekendgemaakt dat hij het komende jaar CEO wordt van de Nederlandsche Betaal- en Wisselmaatschappij (NBWM), een jong FinTech-bedrijf op Beursplein 5 in Amsterdam dat zich profileert als bemiddelaar in valuta. Zijn benoeming moet nog officieel worden goedgekeurd door De Nederlandse Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Met Gielen, die ook een aandelenbelang in het bedrijf neemt, wil de NBWM verder groeien in Nederland en in andere landen. Op termijn wil het bedrijf uitgroeien tot een mkb-bank, waar ondernemers ook terecht kunnen voor kredieten en andere financiële producten.

De stap van een miljardconcern als FrieslandCampina naar een jong valutabedrijf op de Amsterdamse beursvloer lijkt groot, maar Gielen bouwt graag op. 'Dat heb ik tenslotte eerst bij Campina en later bij FrieslandCampina ook gedaan.' De NBWM richt zich op valutatransacties voor het bedrijfsleven, waarbij de focus ligt op het mkb en grootbedrijf. Ook bedrijven in de agribusiness doen zaken met het bedrijf. De NBWM stelt valutatransacties goedkoper en beter uit te voeren dan de grote banken als Rabobank, ABN Amro en ING. 

Naast valutatransacties en het afdekken van valutarisico's wil de NBWM de grote banken ook uitdagen in finance en kredieten. De ambitie is om over enkele jaren te opereren als een bank voor het mkb. 'De grote banken stoten heel veel af en richten zich meer en meer op de grote corporate bedrijven. Wij springen in het gat dat daardoor ontstaat.' De NBWM wordt dan een soort van handelsbank, stelt Gielen. 'Wij willen ondernemers gaan helpen te innoveren.'

Aan de wieg gestaan van fusie

Met Kees Gielen verdwijnt de laatste topbestuurder uit de zogeheten executive board van FrieslandCampina die aan de wieg hebben gestaan van de fusie van Friesland Foods en Campina op 31 december 2008. Als CEO ad-interim van Campina, de vertrokken Tiny Sanders vervangend, speelde Gielen een cruciale rol bij het uiteindelijk tot stand komen van de fusie van de twee coöperaties.

Dat gaat hij wel het meest missen, verwacht Gielen. Het contact met de collega's bij FrieslandCampina en vooral ook de leden, de agrarische ondernemers. 'De discussies met de leden heb ik altijd als prettig ervaren, met veel wederzijds respect. Daarbij komt natuurlijk ook dat FrieslandCampina zich de afgelopen jaren goed heeft ontwikkeld. Uiteraard zijn er zaken goed en fout gegaan, maar dat waren geen grote missers. In de afgelopen zeven jaar zijn we gegroeid van 8 miljard naar rond de 12 miljard euro omzet nu. Geen verkeerd resultaat.'

Vanaf de fusie is Kees Gielen zes jaar de CFO, de financiële baas van FrieslandCampina geweest naast topman Cees 't Hart. Het afgelopen jaar is Gielen in deze functie opgevolgd door Hein Schumacher en richtte hij zich als COO meer op overnamens voor het zuivelconcern. Het afscheid dat er al enige tijd aan te komen, laat Gielen doorschemeren. Hij vond dat na negen jaar zijn houdbaarheid als bestuurder wel was bereikt.

Nog een stap zetten naar de top

FrieslandCampina heeft de afgelopen jaren een grote sprong gemaakt op de mondiale voedingsmarkt voor zuivelproducten, constateert Gielen tevreden. Zeker als het gaat om de bedrijfsprocessen. 'Als geen ander bedrijf in de zuivel weet FrieslandCampina alle melk- en reststromen in de markt tot waarde te brengen. Belangrijk voor het rendement in een periode als deze waarin de melkplas groeit.'

Toch ziet Gielen ook verbeterpunten voor het zuivelconcern. 'Om echt bij de top te komen tussen bedrijven als Danone, Procter & Gamble en Unilever moeten we nog een stap zetten en dan met name in de productmarketing. Dat moeten we verder ontwikkelen door meer en meer goede talentvolle mensen binnen te halen. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit gaat lukken.'

Ook ziet hij voor FrieslandCampina de komende jaren een gezonde groei weggelegd. 'Iedere vijf tot tien jaar komt er een paar miljard euro aan omzet bij. Dat kan niet anders', zegt Gielen resoluut. 'De omzet groeit autonoom, deels door de toenemende melkproductie. Maar kijk ook eens in welke landen FrieslandCampina nog niet actief is. Er liggen nog zoveel kansen op de zuivelmarkt, het moeilijkste is te kiezen want je moet niet alles willen doen. Ook speelt inflatie een rol bij een groeiende omzet en worden de komende jaren ongetwijfeld acquisities gedaan.' Daarom is het volgens hem vrijwel zeker dat de grens van 20 miljard euro omzet binnen tien jaar wordt geslecht.

Waken voor internationale concurrentie

Voor de Nederlandse melkveehouder rekent Gielen op positieve ontwikkelingen de komende jaren. Weliswaar moet hij rekening houden met een volatiele melkprijs, maar de marktperspectieven zijn op de middellange termijn gunstig. Voor de lange termijn wordt het volgens hem echter ingewikkeld voor de Nederlandse zuivelsector om de huidige voorsprong vast te houden. 'Mondiaal gaan de ontwikkelingen ook door. Zo investeren Nieuw-Zeelandse melkveehouders in Brazilië. De kwaliteit van de melk gaat in andere werelddelen ook beter worden, terwijl het goedkoper kan worden geproduceerd dan in Nederland. Daar moet de Nederlandse melkveehouder op de lange termijn wel voor waken en een antwoord op hebben.'

Naast de NBWM wordt Gielen per 1 januari ook commissaris bij het Franse zuivelconcern Sodiaal. Dit lijkt een opvallende move, om toezichthouder te worden van een concurrent van FrieslandCampina. 'Sodiaal is kleiner, opereert met name in Frankrijk en heeft veel minder investeringskracht dan FrieslandCampina, dus dat bijt elkaar absoluut niet.' De keuze voor Sodiaal is deels ook persoonlijk, geeft Gielen aan want zijn moeder was een Française. 'Daarom trok deze functie mij ook aan. En wie weet waar de goede contacten in de toekomst toe kunnen leiden.'