Helft aardappeloogst komt nooit op bord terecht

Meer dan de helft van de aardappeloogst verdwijnt in de afvalemmer voordat deze het bord bereikt. Vooral het percentage biologische tafelaardappelen dat uitvalt is groot. Dat blijkt uit een studie van het Zwitserse Agroscope en universiteit ETH Zurich.

Per jaar belandt per persoon 300 kg perfect voedsel in de vuilnisbak. Dan gaat het om het hele scala; yoghurt, de laatste restjes wijn en twee dagen oud brood. Maar bij aardappelen blijkt dat een disproportioneel hoge hoeveelheid nooit wordt opgegeten. De verliezen doen zich voor op teler-, groothandel-, retailer-, verwerker- en consumentniveau. De onderzoekers constateren dat er grote hoeveelheden tafelaardappelen en industrieaardappelen voor de productie van frites en chips worden verspild.

Ook keken ze naar de verliezen in biologisch en gangbaar geteeld product. Van de gangbare tafelaardappelen wordt 53 procent op weg van veld naar het bord verkwist. Het cijfer voor biologische tafelaardappelen is nog hoger; 55 procent. Dat laatste is omdat biologisch product vaker niet aan de hoge kwaliteitsnormen voldoet dan gangbare. ‘Consumenten verwachten dezelfde kwaliteit en uiterlijk voor biologische producten als voor gangbare.’

Van de frites- en chipsaardappelen wordt 46 procent verspild; zijn deze biologisch, dan wordt 41 procent eruit gehaald. Het hogere aandeel in gangbare industrieaardappelen heeft te maken met de overproductie van het gewas, dat in het biologische segment nauwelijks plaats vindt, zo melden zij.

De verliezen doen zich in de hele kolom voor. Bij de producent haalt tot een kwart van tafelaardappeloogst het niet. Daarna gaat 12 tot 24 procent er met sorteren bij de groothandel uit. Vervolgens halen retailers er nog zo’n 1 tot 3 procent tussenuit en doen huishoudens dat nog eens met 15 procent.

Hoewel huishoudens goed zijn voor een relatief klein percentage van de verspilling, heeft het wel de meeste impact. Deze aardappelen komen in de prullenbak of op de composthoop terecht, terwijl telers, handel en verwerking de uitgesorteerde aardappelen een enkeltje richting veevoeder of biogasinstallatie geven.

Volgens onderzoeker Willersinn ligt de schuld vooral bij de hoge kwaliteitsverwachtingen van de consument, zeker wanneer het aankomt op tafelaardappelen. Dit aandeel is goed voor tweederde van de verspilling bij gangbare tafelaardappelen. Voor biologische aardappelen stijgt dit cijfer tot drie kwart.

Ten slotte leidt ook de bescherming van de gezondheid van de consument tot afval, omdat de teler 1 op de 3 aardappelen er na de oogst uithaalt vanwege groen en rot. Verder gaan aardappelen die zijn aangetast door ritnaalden en misvormde piepers naar de veevoederindustrie. Om de verspilling in de aardappelsector te beperken stellen de onderzoekers voor eerst actie te ondernemen op telerniveau. Bijvoorbeeld in teeltmethoden; middels gewasrotatie besmettingen minimaliseren, door het beschermen van planten tegen ritnaalden en door het kweken van nieuwe, meer robuuste rassen. Hij is zeker dat dergelijke maatregelen de kwaliteit verbeteren en dat resulteert weer in minder afval.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.