GMO maïs gaat prima samen met gangbare teelt

Genetisch gemodificeerde gewassen kunnen prima samenleven naast traditionele gewassen. Maar, dan moeten strenge maatregelen worden getroffen. Die brengen kosten met zich mee en maken de situatie soms onwerkbaar. Dat concludeert de Technische Universiteit München. De teler en ketenpartijen worden op extra kosten gejaagd. Een gedeelte hiervan komt weer op het bordje van de consument terecht, die liever meer betalen voor non-GMO.

Een vrije keuze voor het telen van genetisch gemodificeerde gewassen is opgenomen in het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU. Hiervoor worden zogenaamde samenlevingsregels opgesteld. Denk daarbij aan een minimale afstand tussen GMO percelen en stukken waar traditionele planten groeien. Ook aan het transport en de marketing worden eisen gesteld. Beide verschijnen onder hun eigen label en hebben een strikt gescheiden productstroom.

Om deze eisen praktisch toe te kunnen passen hebben onderzoekers aan de Technische Universiteit München het Price systeem ontwikkeld. Dat staat voor Practical Implementation of Coexistence in Europe. Zij concluderen dat het praktisch mogelijk is - voor zowel de teller als keten - om aan de regels te voldoen. Daar horen wel extra kosten bij, die gedeeltelijk worden betaalt door de teler en gedeeltelijk door de keten.

Price laat zien dat het met verschillende teelt technische maatregelen mogelijk is om de drempel van 0,9 procent verontreiniging bij maïs in Europa te halen. ‘Twee jaar lang hebben we in Spanje proeven aangelegd met GM maïs’, vertelt professor Justus Wesseler. ‘Er is geëxperimenteerd met bufferzones en verschillende zaaidata, zodat het GMO gewas niet gelijktijdig met andere bloeit. Dit blijken effectieve methodes te zijn, die voldoen aan de Europese eisen voor GM maïsteelt. Ook zijn veldproeven met steriele mannelijke maïsplanten gehouden, die geen soortgenoten kunnen bestuiven. Deze methode blijkt ook effect. Echter, de huidige eisen voor bufferzones zijn disproportioneel groot, waardoor telers veel extra kosten maken.’

De onderzoekers vroegen ruim 1.400 Duitse, Spaanse, Portugese en Britse akkerbouwers naar hun mening wat betreft de ‘samenlevingsregels’ voor GMO gewassen. Zowel telers van GM maïs en niet-GM telers werden ondervraagd. (Momenteel is alleen de GM teelt van maïs in Europa legaal). Uit het onderzoek blijkt dat telers een bufferzone praktisch vinden, net als het bewaren van teeltgegevens voor een periode van vijf jaar. Wanneer ze verplicht hun zaaidata moeten wijzigen stribbelen de telers echter tegen. Ook willen ze niet verantwoordelijk worden gehouden voor eventuele schade.

Binnen Price is een rekentool ontwikkeld. Een beslissing ondersteunend systeem voor telers, adviseurs, toeleveranciers en beleidsmakers. Hiermee kunnen factoren als klimaat (windrichtingen), landschapsvormgeving en plantkarakteristieken (bloeiperiodes) voor de teelt van GM maïs naast elkaar worden gelegd. De tool berekent aan de hand van deze gegevens hoe groot de kans op kruisbestuiving is. Ook wordt aangegeven wat het effect van een bufferzone of afwijkende zaaidatum is. Dat moet de samenlevingsregels praktisch toepasbaar maken.

‘De conclusie van Price is dat het mogelijk is om GMO gewassen naast niet GMO gewassen te telen binnen de huidige EU wetgeving’, legt Wesseler uit. ‘De beschikbaarheid van GMO vrije soja, extra kosten en de bereidheid van de consument om meer te betalen voor GMO vrije gewassen zorgt er echter voor dat de toekomst – voor de lange termijn – bij GMO vrij blijft liggen. Door de normen te verlagen of de eisen aan te scherpen wordt het moeilijker GMO vrije gewassen voor veevoer te telen.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.