Nieuws Fosfaatrechten
Fraude met droge koeien en Kringloopwijzer?
Het risico op fraude is nog te groot, en daarom komt er voorlopig nog geen pilot van de Kringloopwijzer. Carola Schouten, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, liet dit weten in antwoord op de vragen over de fosfaatrechten. Fraude met droge koeien acht ze minder waarschijnlijk.
Wat is de stand van zaken in de fosfaatrechten? Minister Schouten gaf middels een Kamerbrief antwoord op een aantal prangende vragen. Tegelijkertijd gaf zij opnieuw aan dat de regelgeving rondom de fosfaatbank en de vrijstelling voor jongvee dat nooit gaat kalveren (vleesvee) nog in de maak is.
Winst fosfaatrecht nog nihil
Een belangrijk onderwerp dat de VVD (bij monde van Helma Lodders) aankaart, is de pilot van de Kringloopwijzer. Het stelsel van fosfaatrechten is zo ingericht dat melkveehouders (door te sturen op fosfaat) met minder rechten meer kunnen doen; anders hadden dierrechten namelijk volstaan. Om dit mogelijk te maken is de Kringloopwijzer noodzakelijk, maar daar zit de crux. Toen Schouten ontdekte dat er 'fraude' was gepleegd met de I&R-administratie zette ze direct een streep door de pilot.
Nu vraagt de VVD of de proef niet alsnog door kan gaan, omdat gebleken is dat de fraude hoofdzakelijk bestond uit administratieve onregelmatigheden. Daar denkt Schouten echter anders over. "Als het financieel gewin groot genoeg is, dan bestaat er nu eenmaal een prikkel om de gegevens onjuist te registreren. Dit risico is ook aanwezig wanneer de Kringloopwijzer bepalend wordt voor de hoeveelheid geproduceerde mest."
Die mening wordt tevens gesteund door het advies van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Die stelt dat de Kringloopwijzer nog niet te handhaven is. "Ik voorzie niet dat er op de korte termijn met een pilot van de Kringloopwijzer, in relatie tot de fosfaatrechten, gestart kan worden", aldus Schouten
Voer van dichtbij
Een pilot waar het CDA om vraagt, gaat over 'voer van dichtbij'. Dit in het kader van het bindend advies grondgebondenheid, maar daar kan de minister nog niet op vooruitlopen. Wel zegt Schouten dat het belang van 'voer van dichtbij' een relevant onderwerp is. Het is dan ook een aspect dat bekeken zal worden bij de herziening van de mestregelgeving. Het gaat niet om voer-mestovereenkomsten, want daar blijft ze bij haar standpunt: die komen er niet.
Bij alles draait het om het voorkomen van gesjoemel met gegevens en dieren. In het kader daarvan stelde de VVD de vraag of het klopt dat droge koeien, wanneer ze ondergebracht worden in een andere bv, de fosfaatwetgeving ontduiken. Schouten reageert: "Voor de droogstaande koeien zijn ook fosfaatrechten nodig. Op dit moment heb ik geen concrete signalen dat er op grote schaal droogstaande koeien elders ondergebracht worden." Gebeurt dit wel, dan heeft het bedrijf waar de dieren lopen alsnog rechten nodig.
Overzicht knelgevallen
Andere ontwikkelingen ontbreken, los van een overzicht van de knelgevallen. Dit zijn er 2.400. Daarbij is de groep feitelijk nog groter, want er zijn nog zaken rondom overdrachtssituaties. Die groep wordt uitgebreid met 61 beroepsprocedures en 15 voorlopige voorzieningen. Nog eens 6.000 ondernemers hebben bezwaar gemaakt tegen de beschikking. Het betekent dat iets meer 25% van de melkveehouders zich niet in de beschikking kan vinden.
In de vleesveehouderij zijn ook nog eens enkele honderden bedrijven die de aanvraag voor de toekenning voor fosfaatrechten achteraf hebben gedaan. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) doet daar niets mee totdat de uitwerking van de vrijstellingsregeling bekend is.
Weer een andere groep, zijn de 10.000 melkveehouders die bezwaar maakten tegen het fosfaatreductieplan 2017. Daarvan doen 3.000 veehouders een beroep op een bijzondere situatie. Eind juli hoop Schouten dat de bezwaren behandeld zijn. Bij de geldsommen die mogelijk opgelegd gaan worden, geeft de minister aan rekening te houden met de daadkracht van de ondernemer.
Generieke korting?
Is alle onzekerheid verdwenen wanneer de zaken van deze, toch vrij grote, groep veehouders behandeld zijn? Nee. Schouten benadrukt dat bij een mogelijke overschrijding van het fosfaatplafond over 2018 eerst met de sector gezocht wordt naar een oplossing. Echter, voldoet die niet, dan kan een generieke korting volgen. De spanning zit hier tussen de uitgifte van het aantal rechten en de berekende productie door CBS. De tweede is te hoog en houdt daarmee de onzekerheid in stand.
Herma van den Pol
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
