Stel dat er geen termijnmarkt (meer) is

Ik sprak iemand die de aardappeltermijnmarkt ter discussie stelde. De waarde zou geminimaliseerd worden door relatief weinig omzet en het aantal openstaande posities. Maar, wat als er geen aardappeltermijnmarkt meer is? Hoe kijken we dan naar de prijsvorming en hoe moet je dan omgaan met prijsrisico’s?

Het klopt dat het volume op de termijnmarkt niet in verhouding staat tot dat wat in Europa wordt verhandeld. Maar, bijna alle belanghebbenden kijken met een schuin oog naar de markt; net zoals je dagelijks naar de buienradar kijkt. "In Noord-Amerika gaat het toch ook prima zonder een termijnmarkt?" Klopt, maar de volatiliteit in de hectareopbrengst staat in schril contrast met Europa. Het grillige zeeklimaat in Europa is hier debet aan.

Belang is er zeker
Al met al kun je stellen dat het belang van de termijnmarkt (hoe beperkt ook) er zeker is. Dit is ook te zien in feit dat er minder handelshuizen zijn, terwijl het aantal telers dat meer hectares heeft is toegenomen. Meer areaal per teler brengt ook meer risico’s met zich mee. Dit wordt versterkt door het volatiele beeld van de opbrengsten, waardoor er contractvormen zijn ontwikkeld die een direct verband hebben met het verloop van de termijnmarkt.

Het klikcontract is daar een voorbeeld van. Vooral in Nederland wordt met leveringsafspraken gewerkt, waarbij telers gedurende het seizoen kunnen bepalen wanneer zij de prijs vastzetten. Zeker in droge jaren wordt gekeken naar de mogelijkheid om contracten te koppelen aan het verloop van de termijnmarkt. Afnemers krijgen zekerheid en telers krijgen de kans om hun aardappelen boven de gemiddelde contractprijs vast te zetten. Overigens is een goed functionerende termijnmarkt dan wel een pre.

Kleine markt
Er is wel sprake van een ontwikkeling; dit seizoen waren er ruim 6.000 openstaande posities, waar dat er 10 jaar terug 4.000 waren. Toch is het nog altijd een kleine markt in vergelijking tot de termijnmarkt voor maïs. Daar stonden in september bijna 25.000 contracten in positie (open). Maar, een aardappeltermijnmarkt met een openstaande positie van 10.000 contracten moet binnen 5 jaar haalbaar zijn; ook om het voor onder meer de tussenpersonen en beursorganisatie (EEX) rendabel te houden.

Ontvang het magazine in uw brievenbus
Dit ingekorte artikel is een onderdeel uit de aardappelanalyse van 2018. De abonnees van Akkerbouw Pro en Aardappelmarkt hebben deze recent ontvangen. Wil jij dit magazine ook ontvangen? Klik dan hier om abonnee te worden en krijg het magazine toegestuurd.

Met een abonnement krijg je toegang tot alle besloten artikelen, data en marktinformatie op Boerenbusiness. Als abonnee krijg je ook toegang tot het Nationaal Economisch Landbouwcongres en andere seminars en workshops. Benieuwd naar alle voordelen? Bekijk ons aanbod in de webshop.

Edwin Burgers

Edwin Burgers is directeur van DCA Group, wat zich richt op market consultancy en risicomanagement voor agrarisch ondernemers en de agribusiness. Hij is tevens regelmatig te zien in de marktupdate over de aardappelmarkt.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.