Aardappelprijzen

De aardappelnotering van de PotatoNL heeft de afgelopen weken rasse schreden omhoog gezet. Onder telers wordt druk gespeculeerd hoever de prijs nog kan stijgen en worden driftig vergelijkingen getrokken met de uienmarkt. De vraag die echter nauwelijks gesteld wordt, is hoe de notering tot stand komt. Deels is dat logisch want in een opgaande markt klagen spelers niet zo snel, maar in het kader van marktwerking wel een heel relevante vraag.

De aardappelmarkt is op drift geraakt. Vooral voor frites en vers zijn de aardappelprijzen in de EU-4 landen de laatste weken explosief is gestegen naar prijsniveaus die haast onwerkelijk aandoen. Dat staat als een paal boven water. Aan de overkant van het kanaal (Engeland) heeft de markt zich nog doldriester ontwikkeld.

Wie had ooit kunnen denken dat er voor reguliere fritesgeschikte aardappelen €50 per 100 kilo betaald zou worden! Naar verluidt zou dat in België voor Fontane volgende week laden betaald zijn. Daarmee wordt prijstechnisch record op record gestapeld.

De puzzelstukjes vallen niet in elkaar. Sterker, langzaam maar zeker komen verwerkers erachter dat er stukjes missen in de aardappelpuzzel. We leven eind week 19 met een aanhoudend wisselvallig weerbeeld en een gemiddelde EU-4 marktprijs van fritesaardappelen van dik €40 per 100 kilo. We hebben tot half juli (einde bewaarperiode en overgang naar nieuwe oogst) nog een lange periode te gaan. Hoe dat op te lossen?

Om nu direct over paniek te spreken zou wat te ver gaan - en daarbij, paniek lost natuurlijk niks op - maar dat de spanning bij de fritesverwerkers stijgt, is een ding dat zeker is. Ga maar na: een seizoen waarin de totale EU-4 aardappeloogst van 2022 zwaar tegenvalt (vooral in de teeltgebieden van Frankrijk en België) terwijl de fritesafzet wereldwijd juist booming is. Dan komt daarbij het verlate voorjaar waarvan nu al kan worden gezegd dat half mei zeker niet alle aardappelen in de EU-4 zullen zijn gepoot.

Nok nok wie klopt daar op de deur van de aardappelschuur... Het lijkt wel het begin van een sprookje en dat is het ergens ook wel. Want ga maar na, wanneer is er in de recente geschiedenis als het om de fritesaardappelinkoop gaat nu €40 betaald. En dat terwijl de meimaand nog moet beginnen!

Dat de aardappelmarkt in beweging is, was al duidelijk. Vandaag (woensdag 26 april) is er een nieuwe mijlpaal geslagen. Op de termijnmarkt heeft het juni 2023-contract het niveau van €40 aangetikt. Een historisch moment, het was nog niet eerder voorgekomen in het tijdperk van afwikkelen op basis van cash settlement (CS) dat de termijnmarkt €40 noteert.

Een gehavende Spaanse aardappeloogst is voorzichtig begonnen. Na een periode met vorst werd het droog in Spanje en dat is het nog steeds. Dit zorgt ervoor dat de opbrengsten van primeuraardappelen in het land behoorlijk lager liggen. De prijs bevindt zich daarom op een hoog niveau.