Capaciteit heeft prioriteit
Schouten splitst sorteren en lezen bij optisch sorteren
Optische sorteermachines zijn de toekomst. Daar is Schouten Sorting Equipment uit Kampen duidelijk in. De bestaande techniek is traag en breekt maar moeizaam door. Schouten splitst het sorteer- en het leesgedeelte op en verbetert zo de capaciteit.
Optica CS, zo noemt sorteerspecialist Schouten hun optische machine. Die heette vorig jaar nog Visionair maar, die naam bleek al bezet. Een eerste exemplaar draait in de praktijk en nummer twee volgt snel. Vooralsnog richt de fabrikant zich alleen op het sorteren van pootaardappelen.
De grootste bottleneck bij het optisch sorteren zit hem in de capaciteit. Die bedraagt vaak maar vijf ton per uur. De machine moet de volledige knol beoordelen en dat gebeurt niet altijd nauwkeurig genoeg. Door de maatsortering te automatiseren wordt de teler al veel werk uit handen genomen. De machine gooit ook knollen met een afwijkend formaat uit de partij, zoals halve en groeischeuren en kluiten.
Na het optisch sorteren heeft de teler een partij die - met nacontrole - direct verder kan worden verwerkt of – indien het een probleempartij betreft - handmatig kan worden nagelezen. Schouten biedt hiervoor optioneel een bypass op de machine, waarbij direct nagelezen kan worden. De capaciteit ligt hierbij hoger dan het nalezen van een gangbaar gesorteerde partij, omdat je niet langer op maatafwijkingen hoeft te letten.
‘Iedere aardappel wordt op lengte, breedte en hoogte beoordeeld door een laser. Daarvoor maken we gebruik van zogenaamde triangulatie techniek (3D beeld)’, legt Bram Jansen van Schouten uit. ‘Dit heeft als voordeel dat niet iedere knol 360 graden moet worden gedraaid. Het beoordelen gebeurt vanaf één kant. Met een druk op de knop verander je de waardes en kun je dus van maat’ wisselen.’
Volgens Jansen heeft het beoordelen op afmetingen nog een bijkomend voordeel. Van iedere partij wordt namelijk data verzameld. ‘Deze gegevens kun je weer gebruiken om in het veld mee te sturen.’
‘Met deze werkwijze is de machine bovendien nauwkeuriger dan een schoksorteerder. Met de machine die nu al in de praktijk draait – bij Kamp Agro in Rutten – hebben we recent een partij bovenmaat opnieuw gesorteerd. Die was eerst traditioneel gesorteerd. Het gevolg was dat nog eens 15 procent in de maat tot 55 millimeter terecht kwam. Daardoor zijn er voor de teler meer verkoopbare kilo’s pootgoed, die anders in de consumptie terecht zouden komen. Ook voor de fritesindustrie zien we daarom mogelijkheden, omdat op lengte kan worden gesorteerd.’
De Optica CS werkt met een buffer. Die vult een zogenaamde verlijner. Hier worden de knollen met behulp van rubber snaren in een lijn gelegd. Daarvoor keek Schouten naar het werkingsprincipe van de snarenbedpootmachine. Een verenkelaar zorgt voor de juiste onderlinge afstand. Het vision systeem beoordeel vervolgens de afmetingen. Met lucht wordt het product naar de juiste uitgang geblazen. Voor kluiten is een speciale uitgang aanwezig. Die gebruikt een mechanische uitstoter, omdat zware kluiten ongevoelig voor lucht zijn.
Uiteindelijk draait het allemaal om de capaciteit. De machine met tien sporen, die nu in de praktijk draait, behaalt ongeveer vijftien ton per uur. Schouten is van plan drie modellen op de markt te brengen; met vier, acht of tien sporen. De capaciteit bedraagt dan zes tot achttien ton per uur, zo verwacht het bedrijf. Gemiddeld is 1,5 ton per uur per spoor. Dat is vergelijkbaar met een standaard schoksorteermachine van 120 centimeter breed.
Omdat de machine nog volop in ontwikkeling is durft Schouten nog geen prijzen te noemen. Dat is afhankelijk van de uitvoering. Bijvoorbeeld het aantal uitgangen dat de sorteerder heeft. Momenteel werkt de fabrikant onder andere nog aan het detecteren van afwijkende vormen. Voorlopig richt het zich volledig op pootgoed.
‘De complete machine – ook de cameratechniek – is in eigen huis ontwikkeld door onze R&D afdeling, legt Jansen uit. ‘We hebben ons georiënteerd op een samenwerkingsverband maar, je loopt dan snel tegen een heel andere bedrijfsethiek aan. Nu kan onze serviceafdeling alle service zelf verlenen.’ Schouten heeft op dit moment één machine in de Noordoostpolder draaien. Een tweede volgt begin 2016 op een pootgoedbedrijf in Noord-Brabant.
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
