Boerenbusiness analyse
Is een Brexit fataal voor de Britse varkenssector?
Eén van de belangrijkste redenen waarom de Britten voor een Brexit kozen, was ongetwijfeld bedoeld om een betere toekomst - zonder EU bemoeienis - te creëren. Een paar maanden na dato heerst er echter een walm van onzekerheid in het Verenigd Koningrijk en moet nog maar blijken of het allemaal goed uitpakt. Zeker nu Europa heeft aangekondigd dat het voor de Britten geen Europa à la carte gaat worden, oftewel, het is graag of helemaal niet.
Feit is dat iedere Brit moet leren leven met een nieuwe werkelijkheid, waarvan niemand weet hoe die eruit komt te zien. Ook de varkenshouders worden hiermee geconfronteerd, terwijl de export van de Britse varkenssector voor 70 procent gericht op EU-landen. Dus valt of staat de toekomst van de Britse varkenssector met ‘handelsinfrastructuur’ die tot stand komt na definitieve uittreding.
Van al het varkensvlees wat in Groot Brittannië wordt geconsumeerd, is circa 60 procent afkomstig uit EU landen. Wanneer de Britten besluiten om een protectionistische houding aan te nemen - door de import van Europees varkensvlees te beperken - ontstaat er een flink gat op de binnenlandse markt. Deze ruimte kan dan prima ingevuld worden door de Britse varkenssector. De capaciteit van Britse varkenshouders is waarschijnlijk niet groot genoeg om aan de binnenlandse vraag te voldoen en dus kunnen de prijzen dan zeerwaarschijnlijk snel opklimmen. Dit is één van de scenario's die onlangs is uitgetekend door het AHDB.
In theorie klink dit scenario in eerste instantie wel aardig. In praktijk gaat dit waarschijnlijk niet werken op de Britse markt, dit vanwege vierkantverwaarding. Britten consumeren graag bacon en ham, maar de rest van het varken wordt nauwelijks gebruikt. Dit betekent dat de Britten dan alsnog sterk afhankelijk zijn van bijvoorbeeld de afzet naar derde landen in Azië en Afrika. Als het de Britten lukt om goedwerkende handelsverdragen te sluiten met bijvoorbeeld China, dan zou men - in kader van vierkantverwaarding - afzetruimte op de wereldmarkt kunnen vinden.
Maar of dit de Britten ook lukt, is echter de vraag. Ten eerste wordt het een grote kluif dergelijke verdragen op korte termijn tot stand te brengen. Daarbij is het in het kader van risicospreiding sowieso geen stabiel beleid, gezien de fluctuerende vraag uit China. Ook de houdbaarheid van deze constructie is onzeker. Dit omdat gevreesd wordt voor een teleurgang in de Britse middenstand, want de lokale economie kon nog weleens een flinke knauw krijgen, zodat de binnenlandse vleesconsumptie komt te verwateren.
Een protectionistische houding van de Britten wordt sowieso hard afgestraft door Europa. Wanneer de Britten besluiten om de import van EU vlees te beperken, gaan EU landen dezelfde maatregelen hanteren. En dus komt de Europese afzetmarkt voor de Britse varkenssector te vervallen. Voor de afzet van zeugenvlees zou dit desastreus zijn. Daarbij heeft de Britse varkenssector, dankzij het EU lidmaatschap, nu nog toegang tot Non-EU afzetmarkten om daar het slachtafval te dumpen. Maar wanneer er na definitieve uittreding geen constructief handelsverdrag met de EU op poten wordt gezet, is het een logisch gevolg dat deze exportvergunningen komen te vervallen.
De ‘arrogante’ Britse kiezer, die verder wilde zonder Europa, heeft de toekomst van de Britse varkenssector - maar waarschijnlijk ook van andere sectoren - juist verspilt aan Europa. In die zin dat Europa letterlijk in een zetel zit om werkbare handelsverdragen eruit te onderhandelen, waarbij de Britten alleen maar kunnen hopen dat de schade meevalt. Want zoals de kaarten nu geschud zijn kunnen de Britten helemaal niet goed zonder Europa.
Het 'best case scenario' is dat het de Britten lukt om zo snel mogelijk een handelsverdrag (à la Noorwegen) met de EU te sluiten, waarbij de bestaande handelsstromen en verstandshoudingen intact blijven. Ook voor Europa is dit waarschijnlijk de beste optie. Ondanks dat er willens en wetens voor een Brexit is gekozen, zijn de Britten nog wel altijd prima bondgenoot om erbij te hebben. Die jarenlange relatie moet zeker niet onderschat, gezien de onrust in de wereld.
Daarbij kan de broze Europese varkensmarkt het er waarschijnlijk niet bij hebben dat aan de traditionele handelsstromen wordt gesleuteld. Voor belangenbehartigers en lobbyisten is dit overigens een prima invalshoek om in de Brusselse gangen duidelijk kenbaar te maken.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.