Agrarische bank moet serieus worden overwogen

De vraag naar kapitaal onder jonge boeren is ontzettend groot, maar de bereidheid van banken om te investeren in de agrarische sector neemt steeds verder af. Het idee dat Kees Maas presenteerde in zijn column dat de agrarische sector een nieuwe bank op moet richten, is volgens John Hilhorst ‘een serieuze mogelijkheid die serieus moet worden bekeken.’

"Er worden nu veel creatieve ideeën verzonnen om bedrijfsopvolging te financieren’ zegt John Hilhorst, voorzitter van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontact (NAJK). ‘Ik vind deze ideeën helemaal niet gek, maar ik vraag me wel af of het nodig is om bedrijfsopvolging zo uit te kleden. Omdat banken zo weinig mogelijk euro’s willen investeren worden mensen gedwongen steeds creatiever te denken. De vraag naar kapitaal voor innovatie, vernieuwing en bedrijfsontwikkeling is onder jonge boeren ontzettend groot. Een nieuwe bank voor de agrarische sector is een mogelijkheid die serieus moet worden bekeken.’

Ook Krijn Poppe, econoom bij Wageningen UR, staat positief tegenover het idee. ‘Het is goed om de discussie aan te gaan en te praten over de mogelijkheden en nieuwe kansen. De marge bij de huidige banken is vrij fors. Dit komt door de fouten uit het verleden waar nu de rekening voor moet worden betaald. Een nieuwe bank kan met een schone lei beginnen en heeft dit probleem dus niet.’

Poppe plaatst wel kanttekeningen bij het idee en geeft aan dat een nieuwe bank nadelen met zich meebrengt. ‘We komen uit een periode waarin makkelijk geld kon worden geleend. Dit heeft problemen veroorzaakt waardoor wet- en regelgeving is aangescherpt. Hier moet een nieuwe bank ook aan voldoen dus het is niet zo dat iedereen zomaar geld kan lenen bij een nieuwe bank.’

Hilhorst denkt echter dat het juridische aspect overkomelijk is. ‘Als die al zo groot zijn dan is daar wel een oplossing voor te vinden. Het hebben van vertrouwen is veel belangrijker. Alles rondom banken en beleggingsfondsen draait om vertrouwen en het durven steken van geld in de agrarische sector.’

Een ander probleem is dat de risico’s in de agrarische sector moeilijk zijn in te schatten. ‘Het moment van bedrijfsovername is een wisseling van ‘the man at the wheel’. Hier ligt een stukje risico dat lastig is in te schatten voor degene die daar zijn geld in wil steken. De verhouding tussen het nemen van dat risico en de opslag van rente is behoorlijk anders dan een jaar of vijf geleden. Als dit nog verder stijgt dan wordt het een groter probleem’, zegt de NAJK-voorzitter.

Banken staan niet te springen om te investeren in de agrarische sector. Een groot nadeel en een gemiste kans, vindt monetair econoom Edin Mujagic. ‘Agrarische ondernemers weten hoe lastig het is om tegen redelijke voorwaarden financiering te krijgen. Zij weten ook hoe sterk de sector is en hoe goed veel ondernemingen ervoor staan als je naar de balansen kijkt. Dankzij die kennis zijn zij veel eerder geneigd te investeren in collega’s. Ook stoppen door de vergrijzing veel boeren zonder dat er opvolging is. Dit betekent twee dingen. Aan de ene kant mogelijkheid om kapitaal te verschaffen en aan de andere kant minder aanbod van agrarische producten, wat de vooruitzichten voor anderen alleen maar beter maakt.’

Het aantal stoppers kan ook meteen een ander probleem oplossen, het vinden van voldoende kapitaal. Poppe denkt dat familie ook meer kan investeren: ‘Familieleden die stoppen met het bedrijf hebben minder interessante investeringsmogelijkheden buiten de agrarische sector’, zegt Poppe. Hilhorst vult aan dat "er is een groot potentieel aan mensen is die het vermogen van het verkochte bedrijf niet allemaal direct nodig heeft en dat wil investeren. Omdat zij meer emotionele binding hebben met de sector en de risico’s beter kunnen inschatten zijn zij wellicht eerder geneigd dit in de agrarische sector te doen. Dit proef ik aan alle kanten."

Volgens Poppe is het echter niet zo dat banken helemaal geen geld meer uitlenen aan de agrarische sector. ‘Er is geen gebrek aan geld want er wordt veel in de economie gepompt. Een goed businessplan heeft nog steeds waarde. Mensen met de beste voorstellen hebben geen problemen om geld te lenen. Misschien dat een nieuwe bank dus meer risicovolle investeringen aantrekt omdat deze mensen worden afgewezen bij de huidige banken.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.