Zon maar wel meer bewolking in agrofood

Is het glas half vol of half leeg voor de agrofoodsector? Winst en export nemen wereldwijd toe. Echter, de prijzen van agrarische commodities, de brexit en de aanhoudende Russische boycot bederven de hosanna-sfeer. Dat neemt niet weg dat wereldwijde agrofoodsector ook dit jaar nog prima presteert. Dat blijkt uit de risicoanalyse die wij maakten voor de agrofoodsector wereldwijd en in Nederland.

De operationele winst in de sector stijgt, naar verwachting, wereldwijd met 2 procent. Wij voorzien een exportstijging van 3,5 procent tot 1,4 miljard dollar. Dat is vooral te danken aan de (beperkte) stijging van het mondiale BBP (plus 2,8 procent in 2017 tegenover plus 2,5 procent in 2016) en de voortschrijdende deregulatie wereldwijd. Zo verdwijnt later dit jaar het Europese productie- en exportquotum voor suiker.

Handelsbeperkingen nemen af
Agrofood behoort tot één van de meest gereguleerde sectoren ter wereld, maar het aantal regels neemt wel af. We stellen dat het aantal handelsbarrières in 2016 met eenderde is afgenomen in vergelijking tot het jaar daarvoor. Structureel profiteert agrofoodsector van de wereldbevolkingsgroei en vooral de groei bij de middenklasse is van belang. Dat is namelijk 40 procent van de wereldbevolking in 2020 en momenteel al 25 procent. In vergelijking tot andere sectoren is agrofood ook een financieel gezonde sector. De schuldenlast is relatief beperkt en de solvabiliteit is hoog.

Kijken we naar het boerenbedrijf, dan is er natuurlijk altijd de afhankelijkheid van de marktprijzen die een jaar kunnen maken of breken. Ook externe factoren als klimaat en gezondheid kunnen een forse impact hebben. Veel minder kwetsbaar oogt de voedselindustrie. Die groeit wereldwijd gestaag door. De uitdijende middenklasse zorgt voor een veranderd eetpatroon. Meer verfijnde producten winnen terrein ten koste van basisvoedsel.

Situatie in Nederland
Vanzelfsprekend is het succes van de sector nauw verbonden met de algemene economische situatie. Die ziet er voor Nederland goed uit. Het economische beeld is in het eerste kwartaal verder verbeterd. In de CBS conjunctuurklok van half maart presteren alle indicatoren beter ten opzichte van de langjarige trend. Het vertrouwen van consument is in januari gestegen tot de hoogste stand in ruim 9 jaar.

Een positiever oordeel over de economie is de belangrijkste reden. Het producentenvertrouwen nam eveneens verder toe. Ook de overige indicatoren staan op groen: toenameconsumptie, groei in de export, productie van de industrie stijgt door, verder aantrekkende arbeidsmarkt.

Samenvattend: de economie van Nederland staat er prima voor en lijkt goed gepositioneerd voor de komende periode.

Rugwind voor tuinbouwsector
Het aantrekken van de consumptie in 2016 heeft de tuinbouwsector rugwind gegeven. Dit geldt zowel voor de sierteelt als voor de groente- en fruittelers. In hoeverre deze positieve ontwikkeling dit jaar doorzet, is onbekend. We verwachten dat de groei van groente en fruit zal afzwakken. De belangrijkste reden hiervoor is de relatief dure euro. Die hindert de exporteurs. Verder weegt de Russische boycot nog altijd stevig door.

Brexit ligt sierteelt zwaar op de maag
In de sierteelt is het een ander verhaal. Hoewel ook daar in 2016 een omzetstijging is gerealiseerd, laat het begin van 2017 een ander beeld zien. Verschillende exporteurs melden, in toenemende mate, last te hebben van de brexit. De onzekerheid over de toekomstige relatie tussen de Europese Unie het Verenigd Koninkrijk trekt een duidelijke wissel op de resultaten.

De hoge euro/pond-koers maakt de sierteeltproducten duurder of leidt tot een kleinere marge. Investeringen worden uitgesteld vanwege onzekerheid. Voor de langere termijn wordt gevreesd voor nieuwe douaneformaliteiten die een kostenverhogend effect hebben. Onzekerheid en onduidelijkheid troef. Om deze redenen is de outlook voor de sector minder rooskleurig.

Roy van der Lee

Sector- en Risicospecialist agrifood bij Euler Hermes

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.