West-Vlaanderen domineert
AVR en Dewulf aan kop van Belgische machine-industrie
De Belgische provincie West-Vlaanderen telt de grootste cluster van landbouwmachinefabrikanten in het land. Daar waar die in Nederland redelijk verspreidt liggen is dat bij onze zuiderburen zeker niet het geval. De New Holland fabriek in Zedelgem draagt een belangrijk steentje bij echter, aardappelspecialisten AVR en Dewulf zijn de snelste groeiers.
De provincie West-Vlaanderen heeft cijfers gepubliceerd over de machine-industrie in de provincie, specifiek gericht op de landbouw. In totaal gaat het om ruim twintig fabrikanten waarvan de laatst genoteerde een omzet van 1,1 miljoen euro heeft. CNH Industrial is by far de grootste speler en deels zelfs verantwoordelijk voor de West-Vlaamse focus op landbouwtechniek. Op twee staat Packo Inox, die machines produceert voor de voedselverwerking. Echter, alle ondernemingen steken schril af tegenover de dik 2.000 werknemers van New Holland en een omzet van 864 miljoen. In 1906 richtte Leon Claeys zijn machinefabriekje in het plaatsje Zedelgem op, waar de multinational aan ten grondslag ligt.
In de lijst vinden we ook voor Nederland bekende namen. AVR en Dewulf als nummers drie en vier (36,5 en 37,6 miljoen euro omzet) maar ook Delvano, Dezeure en Beyne om er een paar te noemen. Daarnaast zijn er veel specialistische spelers actief. Bijvoorbeeld Steeno (grondbewerking), Union en Depoortere (vezelvlas) of Deman en Verhoest (groenteoogst).
Tachtig procent van alle landbouwmachines die in België worden geconstrueerd is afkomstig uit de kustprovincie. In de EU was het land over 2014 de nummer zes qua omzet. Goed voor 2,2 miljard euro. Nederland staat daar met 2,38 miljard euro nipt boven. Ons land telt 337 fabrikanten tegenover 142 in België. Qua export komt België op plek zeven in de wereld. Echter, kijken we naar de hoeveelheid fabrikanten en boerenbedrijven, dan komen onze zuiderburen aan kop. Op bijna 38.000 landbouwbedrijven wordt gemiddeld voor 58.000 euro aan machines geproduceerd. In Nederland is dat 35.000 euro op 67.000 bedrijven. Italië telt ruim een miljoen bedrijven, waardoor het productieniveau op slechts 9.000 euro per bedrijf uitkomt. Overigens is het niet zo dat de Belgen heftig in machines investeren. Een agrarisch bedrijf besteed jaarlijks 14.725 euro aan machines. In Nederland is dat 26.141 euro. Verreweg het hoogste niveau in de EU.
Hoe kan het dat één provincie zo toonaangevend is voor de Belgische machinesector? De provincie spreekt zelf van het Claeys-effect. De huidige onderneming CNH draagt met 469 miljoen euro fors bij aan het succes. Worden die cijfers buiten beschouwing gelaten, dan zijn de overige spelers samen alsnog goed voor 50 procent van het Belgische marktaandeel. De fabriek van Claeys heeft gedurende de twintigste eeuw als katalysator gewerkt en andere partijen aangetrokken. Daarnaast telt West-Vlaanderen de meeste agrarische ondernemingen. 22 procent van het totaal in België.
Andere bedrijven – in meer recente tijden – die voor een sneeuwbaleffect zorgen zijn Dewulf-Miedema en AVR. Samen hebben ze een Belgisch marktaandeel van circa 75 procent en naar schatting 35 procent Europa breed. Roeselare groeide uit tot een belangrijke plek voor de aardappel- en groenteteelt. Dat heeft andere merken aangetrokken. Zelfs Grimme erkent het belang van de streek. In 2013 nam het de Waalse importeur Vanderstichelen in Henegouwen over. Grimme Belgium behaalde in 2015 een omzet van 13,3 miljoen euro en een winst van -843.000 euro. Momenteel bouwt het aan een nieuwe vestiging in… Roeselare. Die opent in de loop van 2017.
Ook AVR en Dewulf zitten niet stil. Beide partijen zijn aan elkaar gewaagd en de afgelopen jaren flink aan het uitbreiden. Dewulf nam Miedema over. AVR koos voor inlijving van Climax. Daarmee werden het beide aardappel full-liners. Voor een groot gedeelte is de opkomende aardappelverwerkende industrie in Vlaanderen van groot belang voor beide bedrijven. Tussen 2013 en 2015 investeerde Dewulf en AVR samen 11 miljoen euro in bedrijfsuitbreidingen. Beide hebben hun fabriek recent uitgebouwd of zijn daar nog mee bezig.
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.