Nieuws Aardappelen
Tóch nacontrole na lading testmateriaal bij NAK
Keuringsdienst NAK uit Emmeloord verwacht toch een reguliere nacontrole uit te kunnen voeren in pootaardappelen nadat het bedrijf een lading laboratoriummogelijkheden heeft ontvangen op 9 juli. Dat maakt NAK vrijdag 10 juli bekend. Een betrouwbaarheidstest van het materiaal pakte positief uit.
In het kort:
- Vanaf 3 augustus nacontrole voor verplichte monsters.
- Drie rondes voor monstername in toenemende volumes.
- Vrijwillige monstername pas nadat verplichte monsters zijn afgerond.
- Klasse E, A en B van nacontrolegroep 3 vrijgesteld
- Handel moet monsters versneld aanvragen en voorjaarslevering uitstellen.
- Teler moet direct na rooien een rooimelding doen bij vroege exportrassen.
"We staan met de rug tegen de muur", liet NAK-directeur Eric Casteleijn aan Boerenbusiness weten op 6 juli. 3 dagen daarvoor nam de keuringsdienst, in overleg met hun achterban en de sector, een beslissing om geen nacontrole te laten plaatsvinden. Er was niet voldoende PCR-testmateriaal voorhanden ten gevolge van de coronacrisis. Dat de situatie zo snel kon veranderen had ook directeur Casteleijn niet verwacht, zo laat hij weten. "Dit was bij het nemen van het besluit niet voorzien." De directeur zegt niet geschrokken te zijn van de hoeveelheid reacties die op het nieuws volgde. Wel was het verbaasd over de grote interesse in het besluit.
Testen start vervroegd
Daar is nu verandering in gekomen. Donderdag 9 juli heeft NAK een lading testmateriaal ontvangen. Deze is niet afkomstig van de gebruikelijke fabrikant en is daarom eerst getest en gevalideerd. De resultaten zijn positief, waardoor nu toch de nacontrole op het gebruikelijke niveau plaats kan vinden. Vanaf 3 augustus is het laboratorium vervroegd beschikbaar voor de verwerking van monsters. Wel is de capaciteit van het verwerken van monsters beperkt. Restricties zijn daarom onontkoombaar, zo meldt het bedrijf.
NAK heeft het besluit in samenspraak met het bestuur genomen. Het bemonsteren wordt in 3 rondes opgestart. In de eerste ronde is het mogelijk om monsters van 200 knollen, per 6 hectare, aan te vragen. In de tweede ronde wordt dit vergroot naar monsters van 400 knollen. Zodra de capaciteit het toestaat kunnen monsters voor de derde ronde in behandeling worden genomen. Hierbij kunnen monsters van 16x25 knollen worden ingeleverd.
Vrijstelling klasse E, A en B
Monsters voor controle op PMTV (potato mop top virus) moeten worden aangevraagd in combinatie met bruin- en ringrotmonsters. Losse PMTV-monsters worden pas in behandeling genomen zodra de capaciteit dat toelaat. Vrijwillige monsters worden eveneens uitgevoerd zodra er voldoende capaciteit is en geen verplichte monsters te verwerken zijn. De klasse E, A en B van nacontrolegroep 3 zijn vrijgesteld van virusonderzoek. Pootgoedhandelshuizen wordt gevraagd om monsters vervroeg of met spoed aan te vragen voor partijen die deze herfst moeten worden geëxporteerd. De monsters voor voorjaarslevering worden verlaat. Telers moeten na het rooien van de vroege exportrassen direct een rooimelding doen.
Al sinds februari heeft NAK grote moeite om aan PCR-testmateriaal te komen. Zo houden landen export van het materiaal tegen. NAK betrekt zijn testmateriaal uit de VS. Grootste probleem zit hem bij het leveren van speciale plastic plaatjes waarmee het RNA-virus wordt geïsoleerd. Deze is specifiek voor de testapparatuur die NAK gebruikt. Of andere fabrikanten deze plaatjes konden leveren bleef lange tijd onzeker. Om aan de 1,5 meter regel van het RIVM te voldoen zijn de laboratoriumplekken aangepast. Dit betekent dat de snijcapaciteit met 15% is gereduceerd en dat het logistiek proces ingewikkelder verloopt.
Pootgoedafnemers onthutst
De Europese aardappelsector reageerde onthutst toen 3 juli bekend werd dat NAK aankondigde geen nacontroles uit te gaan voeren. Ook grote Nederlandse afnemers van pootaardappelen waren ontevreden met het besluit. Onder andere vanuit België, 1 van de grootste afnemers van Nederlands pootgoed, kwam reactie op het besluit. De Belgische keuringsdienst beschikt wel over voldoende materiaal. In een persbericht liet de Franse pootgoedorganisatie FN3PT weten eveneens de gebruikelijke virustests uit te kunnen voeren. Zij maken echter gebruik van de ELISA-testmethode, waar NAK 5 jaar geleden van is afgestapt. Een herintroductie was geen optie.
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
