Markt mist afzet
Is het tij op de peenmarkt nog te keren?
Een koud, laat en nat voorjaar, gevolgd door forse wateroverlast in belangrijke groenteteeltregio’s. Een perfect scenario om de prijzen te doen stijgen, zoals bij aardappelen bijvoorbeeld gebeurde. De peenmarkt maakt een tegenovergestelde beweging. Hoe is dit mogelijk en wat kan het tij keren?
Het is niet overdreven om te zeggen dat de peenmarkt er slecht bij staat. Een combinatie van veel aanbod en weinig export zet de markt sterk onder druk, waardoor de prijzen week na week moeten inleveren. Dit biedt ook weinig perspectief voor de teelt van bewaarpeen. De negatieve stemming kan gemakkelijk overslaan op deze markt. Echter, voor deze oogst begint zijn we acht weken verder.
Het zaaiseizoen startte relatief laat. Door kou en regen was de beginontwikkeling verre van optimaal. Peenhandelaren en telers waren daardoor verrast dat de oogst toch relatief vroeg op gang kwam. Dat was overal in Noordwest-Europa het geval. ‘Normaal gesproken start de oogst in Limburg. Je krijgt dan een gat van drie weken voor de rest van het land start met oogsten’, legt Paul van der Linde uit. Hij is verantwoordelijk voor de in- en verkoop van peen bij handelshuis Van der Linde in Emmeloord.
Handelaren hebben het gevoel dat het areaal vroege peen ook dit jaar licht is toegenomen. Vooral in Flevoland is dat het geval, maar ook in het zuiden. Door de overvloedige regenval startte het seizoen met partijen van een matige kwaliteit en opbrengst. Dat is vooral in het zuidoosten van Nederland en België het geval. De gebieden elders in Nederland, Duitsland en Frankrijk zijn normaal tot goed te noemen.
Vorig jaar namen Noord-Afrika en het Midden-Oosten in deze periode grote hoeveelheden vroege peen af. Dit seizoen gaat er nauwelijks een wortel overzee. Er is meer dan voldoende aanvoer om de Europese markt te bevoorraden. Vorig jaar gooide extreme droogte roet in het eten van de Oost-Europese oogst. Ook dat speelt nu niet.
Voor Nederland geldt dat vooral peentelers in de Flevopolders druk uitoefenen op de markt. Zij willen de percelen graag ruimen, maar dit gaat maar mondjesmaat met af en toe een vrachtje. Door tijdig en droog te oogsten kan er nog mest en groenbemester op, wat voor de vervolgteelt weer positief werkt. Dit houdt in dat de prijs iedere week iets moet inleveren. De lat ligt nu op 10 cent per kilo maar neemt naar verwachting eerder af dan dat hij stijgt.
Wat heeft dit voor invloed op de oogst van bewaarpeen? Met nog zeker acht weken te gaan tot de B-peen oogst is dat lastig te voorspellen. Ook op dit front houden de kopers zich stil. De negatieve stemming uit de vroege markt klinkt duidelijk door. Normaalgesproken zou begin november de volledige oogst vroege peen moeten zijn weggewerkt, zodat naadloos op bewaarpeen kan worden overgegaan. Dit jaar komt die overgang in de knel wanneer boeren te lang aan hun product vasthouden.
Het Franse areaal peen bedraagt volgens Agreste, de statistiekdienst van het Franse landbouwministerie, voor seizoen 2016-2017 8.180 hectare. Daarmee ligt het vier procent boven het vijfjarig gemiddelde. Een totaal oogstvolume van 344.680 ton wordt verwacht, wat één procent minder dan vorig jaar is. Vooral in het zuidwesten worden minder kilo’s geoogst. Dat is te wijten aan het weer dit voorjaar. De regio Aquitaine is met 3.800 hectare verreweg de grootste peenregio en tevens de grootste leverancier van vroege peen. De kwaliteit en sortering vallen tegen. Dit levert geen plus in de prijzen op. Het prijsniveau ligt tien procent onder het niveau van 2015 en dertien procent onder het meerjarig niveau.
De teelt van vroege peen in Frankrijk neemt ieder jaar licht af. Pas in september start de drukte van de bewaarpeenoogst in het westen. Het areaal in het noordwesten bedraagt 2.000 ha dit jaar. Dit volume stijgt dit jaar wederom naar een record.
Het Duitse peenareaal vroege wortelen en industriepeen neemt voor 2016 licht toe, maar blijft rond de 10.000 hectare schommelen. Wel neemt de schaalvergroting onder bedrijven enorm toe. Het aantal bedrijven daalt hard, terwijl het areaal licht stijgt. De gemiddelde bedrijfsgrootte is dan ook meer dan verdubbeld in vijftien jaar tijd.
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
