Opinies

In het Verenigd Koninkrijk is de rente een stuk eerder, sneller en harder gestegen dan op het Europese vasteland. Het voordeel voor Britten is dat de spaarrente ruim boven de 3% ligt en het pond behoorlijk sterk is. Maar achter deze opstekers gaat behoorlijk wat pijn schuil.

Ons Bruto Binnenlands Product (BBP) is nu twee kwartalen achtereen gekrompen. Het Centraal Plan Bureau (CPB) voorspelt herstel in de tweede helft van het jaar. Dat moet ik nog zien, want de kapitaalmarkrente loopt op en de vooruitzichten voor de wereldhandel zijn ongunstig. Dit komt doordat het Chinese herstel bepaald niet van de grond komt. De Russische centrale bank verhoogt tenslotte de rente fors.

Ondernemers zien de prijzen van hun inputs over langere termijn wat harder stijgen dan de opbrengstprijzen. Vroeger noemden landbouweconomen dat de 'prijsschaar'.

De Duitse industrie lost haar belofte niet in, terwijl onze industrie het iets beter lijkt te doen. Het aantal faillissementen daalt in juli, maar trend is omhoog. De inflatie daalt en het heilzame 'zachtelandingscenario' wordt waarschijnlijker. Maar ik omarm het nog niet. China blijft intussen kwakkelen en is mogelijk in een balansrecessie terechtgekomen.

Nog net voordat het kabinet viel, heeft klimaatminister Rob Jetten via de zogeheten 'Zonnebrief' aan de Tweede Kamer aangegeven te willen stoppen met de aanleg van velden vol zonnepanelen op landbouwgrond en in de natuur. Met deze maatregel wordt de keuzevrijheid van agrarische ondernemers om de toekomst van hun bedrijf zelf te bepalen nog verder beperkt.

Het is moeilijk om optimistisch te zijn over de Duitse economie. Jarenlang hebben ze meer op hun overheidsfinanciën dan op hun infrastructuur gelet. De belangrijke automobielindustrie strompelt al jaren van het ene naar het andere probleem. Op het ogenblik produceren ze nog altijd een derde minder auto’s dan in 2012. En nu de vraag naar auto’s wereldwijd herstelt, komt daar ook nog eens de genadeloze concurrentie van China bij. De energie-intensieve industrie heeft het moeilijk vanwege de hoge en onzekere energieprijzen. Verder heeft Duitsland ruim een miljoen Oekraïense vluchtelingen opgenomen (Nederland een kleine 95.000). En nu zijn de Duitse voetbalvrouwen ook nog eens vroegtijdig uit het WK geknikkerd door Columbia en Marokko…

Deze week verhoogden zowel de Fed als de ECB de officiële rente opnieuw. Voor de Fed was het de elfde renteverhoging sinds vorig jaar maart, voor de ECB de negende sinds juli 2022. Beide centrale banken nemen nu even vakantie en de beleidscomités komen pas over circa twee maanden weer bijeen. Bij de respectievelijke persconferenties wilde geen van beide bestuursvoorzitters vooruitlopen op de beslissing in september. Het enige concrete dat Christine Lagarde erover wilde zeggen, is dat de rente niet zal worden verlaagd. Alle andere opties hield ze open.

Anderhalve week geleden al rapporteerde het CBS hun 'snelle raming' van de inflatie in juni. Deze week kwamen alle details. De inflatie daalt en zal de komende maanden behoorlijk verder dalen. Dat komt voor een belangrijk deel door basiseffecten. Een jaar geleden explodeerde de gasprijs in Europa en als dat niet weer gebeurt, dan loopt het jaar-op-jaar cijfer van de inflatie snel terug. Maar er is meer. De voedselprijzen zijn fors gestegen, maar de voedselprijsinflatie is duidelijk over het hoogtepunt.

China lijkt het zichzelf makkelijk te maken met een inflatiedoel van 3%, tegenover 2% in de westerse wereld. Toch ligt ook de Chinese inflatie ver van de doelstelling. Maar er is een groot verschil: de inflatie ligt daar veel te laag!

Terwijl inflatie op het Europese vasteland steeds beter onder controle komt, wordt alles in het Verenigd Koninkrijk nog heel snel duurder. Het is de vraag of het driestappenplan van premier Rishi Sunak het komende halfjaar écht een verschil maakt.

Het leek wel een sketch uit Jiskefet. Minister Rob Jetten die in de Tweede Kamer ondervraagt wordt over zijn plan om met 122 klimaatmaatregelen een besparing van 22 megaton aan CO2 emissies te realiseren.

De Nederlandse inflatie daalt tot 5,7% in juni. In de tweede helft van het jaar gaat het inflatiecijfer door basiseffecten fors verder dalen. Het Duits ondernemersvertrouwen krijgt een nieuwe knauw en ook de Europese conjunctuur kachelt verder achteruit. De Amerikaanse groei daarentegen wint juist vaart. Maar als dat een daling van de inflatie in de weg staat, trekt de Fed de rente nog steviger op.