Meer nieuws

Boerenprotesten, een pootgoedcrisis, politieke overleggen, onderzoek door de mededingingsautoriteit en een sector die uit zijn voegen barst. Het zijn de dossiers die op tafel liggen van Christophe Vermeulen. Sinds 2021 is hij CEO van de Belgische aardappelorganisatie Belgapom. De goedlachse en scherpe Vlaming blijft ondanks alle uitdagingen positief over de sector in zijn land. 'Die 7 miljoen ton verwerking in 2023 gaan we zeker halen. Misschien nog wel meer.'

De Belgische mededingingsautoriteit deed ruim drie jaar onderzoek naar de Belgapomnotering. Door aanpassingen aan het systeem en de manier van noteren is de wekelijkse aardappelprijs nu goedgekeurd door de autoriteiten. 'Het gaat om aangescherpte Europese wetgeving waar ook ander noteringen mee te maken krijgen', zegt Belgapom-CEO Christophe Vermeulen.

De vijf grote aardappelverwerkers die in Nederland actief zijn hebben allemaal hun vastprijscontracten voor fritesaardappelen bekendgemaakt. Alle fabrieken komen met een verhoging van de prijs, waarmee de contractprijs voor aardappelen op het hoogste niveau ooit is gekomen. Daartegenover staat ook een fiks hogere pootgoedprijs. Staar je dus niet blind op alleen de contractprijs.

Verhogingen in de prijs van aardappelen volgen elkaar in rap tempo op. Vooral in Nederland geeft PotatoNL een slinger aan de prijsvorming. In België en Frankrijk verloopt dat iets anders. Het zijn vooral de topsegmenten Agria en Innovator die de markt kleur geven.

Het is heel opvallend met welk gemak de aardappelmarkt de weg omhoog weet te vinden. Daar hebben we het al vaker over gehad. Er lijkt nu helemaal geen enkele rem meer op de markt te zitten als we bijvoorbeeld naar de cash settlement (CS) kijken.

Aardappeltelers die regeneratieve landbouw toepassen kunnen sinds vorig jaar rekenen op een prijsbonus in het fritesaardappelcontract van McCain. Het regeneratief programma wordt voor komend groeiseizoen flink uitgebreid. In alle contractvormen gaan de prijzen voor 2024/25 omhoog. Lang bewaren wordt extra beloond.

Corné van Beers is sinds 1 januari 2024 de nieuwe directeur van Breeders Trust. De organisatie ziet toe op het correct gebruik van pootgoed en onder meer gras-, klaver- en mosterdzaad. In een jaar met grote schaarste – in dit geval bij pootgoed – krijgt de dienst het druk zou je zeggen. 'We zijn geen politieagent', zegt van Beers. 'Handelshuizen en aardappelverwerkers hebben zelf ook een verantwoordelijkheid om het gebruik van illegaal pootgoed tegen te gaan.'

De stap naar €30 of zelfs iets meer - afhankelijk van het ras, de kwaliteit en leverperiode - werd makkelijk gemaakt begin 2024. De vervolgstap naar €35 of meer wordt evenwel niet zo vlot genomen. Een nieuwe verhoging zit er zeker in, maar over de termijn wordt gediscussieerd.

Dat de pootgoedexportcijfers dit seizoen tegenvallen mag geen verrassing zijn. De situatie is een 'perfect storm' voor de sector. Minder areaal, tegenvallende opbrengsten, grove maten, hoge prijzen en politieke instabiliteit. Als gevolg vallen de cijfers behoorlijk tegen.

De aardappelmarkt zit in de lift. In de doorgaans luwe maand januari maakten zowel de termijnmarkt als de fysieke noteringen stappen omhoog. De Cash Settlement (CS) volgt in dit spoor en het €30-niveau komt wel heel dichtbij.

Nagenoeg alle aardappelverwerkers zijn gestart met het contracteren van consumptieaardappelen voor oogst 2024. Heet hangijzer blijft daarbij de kostprijs in relatie tot de geboden contractprijzen. Fabrieken houden gedeeltelijk rekening met de teeltkosten. Toch is het vooral de onderlinge concurrentie die ervoor zorgt dat de geboden prijzen blijven stijgen. Dat biedt perspectief voor de teler.

Meer zaaiuien geoogst en minder aardappelen, kopt het CBS boven opbrengstcijfers die het vandaag gepubliceerd heeft. Duiken we dieper in de cijfers dan valt op dat het extreme groeiseizoen de opbrengsten per hectare geen goed heeft gedaan.

Bijna 20.000 hectare meer consumptieaardappelen én een prima oogst hebben ervoor gezorgd dat de aardappelopbrengst in de Verenigde Staten over 2023 fors hoger ligt. Dit zorgt ervoor dat verwerkers over meer aardappelen beschikken dan ze kunnen verwerken. Onherroepelijk heeft dat impact op het areaal. Ook de alsmaar stijgende kostprijs weegt zwaar mee.

De aardappelprijzen in Europa blijven stappen zetten in wat normaal gesproken een rustige maand is. Dat zet de wederom gestegen contractprijzen in een iets ander licht. De vraag is nu of het niveau van €30 voorlopig gehandhaafd blijft, of dat er nog meer in het vat zit.

Hoewel de noteringen uit Duitsland de afgelopen seizoenen eerder wat achter die van de andere landen (Frankrijk, België, Nederland) aanliepen is dat in het huidige seizoen zeker niet het geval. De gemiddelde Duitse REKA notering op vrijdag 26 januari kwam uit op €30,75 een stijging van maar liefst €5 per 100 kilo binnen een week!