Wat staat er deze bewogen boerenweek op stapel?

Normaal verlopen de donkere dagen voor Kerst relatief rustig voor agrarisch Nederland. Dit jaar zeer zeker niet. De week voor de Kerst belooft als alle verwachtingen worden waargemaakt een bewogen boerenweek te worden. We zetten de belangrijkste ontwikkelingen chronologisch op een rij.

1. Landbouw Collectief overlegt met Rutte en Schouten
Het Landbouw Collectief, het verbond van boerenorganisaties, overlegt maandagochtend 16 december met premier Rutte en landbouwminister Carola Schouten over oplossingen voor de stikstofcrisis. Dit gaat in de vorm van een ontbijt. Volgens Aalt Dijkhuizen, voorzitter van het Landbouw Collectief, is dit geen bijpraatsessie. Hij wil boter bij de vis en wenst toezeggingen van de bewindslieden in het overnemen van het stikstofplan van het Landbouw Collectief. 

Update: Dijkhuizen zegt dat in het gesprek een goede basis is gelegd.

2. Uitspraak Mesdag Zuivelfonds versus RIVM
Afgelopen vrijdag 13 december diende er een kort geding van de stichtingen Mesdag Zuivelfonds en Stikstofclaim tegen de Staat en het RIVM. Doel van de rechtszaak is dat de stichtingen alle beschikbare data van het RIVM wil hebben van de stikstofemissie in Nederland. Opvallend genoeg bleek op de zitting al gauw dat het RIVM ook alle data beschikbaar wil stellen. De vraag is echter wanneer. Mesdag Zuivelfonds en Stikstofclaim willen de dataset direct hebben (met het oog op de Spoedwet stikstof, zie hieronder), het RIVM denkt dit pas in januari 2020 te kunnen.

Update: de uitspraak is inmiddels bekend en hier te lezen.

3. Kort geding CBL tegen Farmers Defence Force
Maandagochtend 16 december dient ook het kort geding van het CBL, de brancheorganisatie van de Nederlandse supermarkten, tegen Farmers Defence Force (FDF). Het CBL wil bij de rechter bij voorbaat al gedaan krijgen dat de boeren op woensdag 18 december niet de distributiecentra van de supermarkten blokkeren. Dat is funest voor de bevoorrading van de supermarkten in de aanloop naar Kerst, zo motiveert het CBL. De uitspraak in dit kort geding wordt dinsdag 17 december verwacht.

Update: FDF noemt blokkeren distributiecentra supers 'nepnieuws'.

4. Inkomenscijfers land- en tuinbouw in 2019
Wageningen Economic Research, het voormalige LEI, en het CBS presenteren maandagmiddag 16 december de inkomenscijfers van de Nederlandse land- en tuinbouw. Deze presentatie vindt altijd medio december plaats. Normaliter geen schokkende gebeurtenis, maar de timing is in de huidige constellatie bijzonder. Bij de boerenacties staan ook de inkomenspositie van de boer centraal. De uitkomsten van de berekeningen van de inkomens kunnen dus van invloed zijn op de publieke opinie.

5. Behandeling Spoedwet stikstof in de Eerste Kamer
De Spoedwet stikstof wordt dinsdag 17 december behandeld in de Eerste Kamer. Daar heeft de coalitie onder leiding van premier Rutte geen meerderheid. Hij is de afgelopen dagen koortsachtig aan het lobbyen geweest om de wet door de senaat de loodsen. Dat lijkt Rutte nu aan een meerderheid te gaan helpen. De spoedwet gaat onder meer allerlei eisen stellen aan het mengvoer en ruwvoer (onder meer over het gehalte ruw eiwit) op veebedrijven om de uitstoot van stikstof te beperken. De wet gaat dus impact hebben voor veehouders.

6.  Vergadering districtsraden FrieslandCampina
Dinsdag 17 december houdt FrieslandCampina een vergadering van de districtsraden. Daar wordt over diverse voorstellen besloten. Onder meer over het Melkgeld Reglement 2020, waarin aanpassingen van de berekening van de garantieprijs in zijn opgenomen. Dit plan is op ledenvergaderingen in de tweede helft van oktober door leden gekraakt. Een groep Bezorgde Boeren heeft in een brief ook een reeks eisen aan het bestuur van FrieslandCampina gesteld en aan de andere leden-melkveebedrijven gevraagd deze brief mede te ondertekenen.

7. Landelijke actiedag van het jaar van Farmers Defence Force
Op woensdag 18 december is het dan zover, dan staat de actiedag van Farmers Defence Force (FDF) gepland. 'Heel Nederland gaat plat', zo kondigt de boerenorganisatie aan. De afgelopen dagen zijn de volgers op de chatgroepen via de Telegram app regelmatig via uitgebreide manifesten toegesproken door onder meer voorzitter Mark van den Oever en Sieta van Keimpema om hen aan te moedigen om mee te doen. 

De plannen van FDF zijn nog volstrekt onduidelijk. Feit is dat over heel Nederland groepen boeren met circa 50 trekkers worden gevormd. Doel van FDF is zo om woensdag in elke provincie acties op stapel te kunnen zetten. Een voorproefje kreeg de provincie Noord-Brabant vrijdag te zien met de kortstondige blokkade van Eindhoven Airport. Dit vond plaats na een vergadering van Provinciale Staten in Den Bosch, waar FDF-voorzitter Mark van den Oever de landelijke media haalde met de vergelijking van de huidige positie van de boer met die van het vervolgen van bevolkingsgroepen als joden in de Tweede Wereldoorlog. FDF gaf later aan een deel van deze uitspraken te betreuren.

Het blokkeren van distributiecentra van supermarkten lijkt woensdag een logisch doel, doordat Van den Oever eerder in een bericht aan zijn volgers er op hintte de voedselvoorziening in Nederland te willen blokkeren. Of de rechter hier een stokje voor steekt, is nog maar zeer de vraag. De meningen van rechtsgeleerden lopen daarover uiteen. De actie in Eindhoven heeft vrijdag in ieder geval duidelijk gemaakt dat met relatief weinig trekkers logistieke processen snel kunnen worden verstoord.

8.  Algemeen Overleg Stikstofproblematiek
In de Tweede Kamer staat woensdagmiddag 18 december een Algemeen Overleg gepland over de Stikstofproblematiek. Hierbij staan onder meer de beleidregels van de provincies op de agenda en dus ook de latente ruimte. Het kabinet is nog steeds van plan latente stikstofruimte van veebedrijven in te nemen bij de aanvraag van een nieuwe vergunning. Ongetwijfeld komt in het AO ook alle zes ontwikkelingen die hierboven staan beschreven ter sprake.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.